Pieterburen, Groningen

De Vier Winden

Foto van De Vier Winden, Pieterburen, Martijn Scholtens (28-4-2013). | Database Nederlandse molens
© Martijn Scholtens (28-4-2013).

NederlandsEnglishFrançaisDeutschEspanõlPortuguesePусский简体中文

De Vier Winden

1846
Stellingmolen
Achtkante molen
Korenmolen
Hoofdstraat 150
9968 AH Pieterburen
X: 226386 Y: 602000
N 53.399529 O 6.460429
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
Toon deze molen in Google Streetview
Groningen
Het Hogeland
Pieterburen
Gemeente Eenrum, sectie F, nr. 733
Stichting Het Groninger Landschap

Stichting Het Groninger Landschap is eigenaar sinds 1-1-2007

Tijdelijk niet draaivaardig (zie 'Geschiedenis')
Vh. het malen van graan, thans buiten bedrijf

De molen is zeer bepalend voor het dorpsgezicht van Pieterburen

Derk Jan Tinga / Catrienus Rouwé
0595-441389

Tijdelijk niet te bezichtigen (zie 'Aanvullingen')
Normaliter zondag in oneven weken 10.00 - 17.00 uur; 's winters 10.00 - 16.00 uur, als de vlag is uitgestoken of op afspraak.

Fietsroute in de buurt van De Vier Winden via fietsnetwerk.nl
359
00492
 
Vaags
Groot Wesseldijk
Verbij

De Vier Winden

Constructie

Constructie

Houten achtkant, gedekt zwartgeverfd dakleer, op stenen onderbouw (waarvan de W en NW-velden gepleisterd zijn)

Gedekt met gepotdekselde planken bekleed met EPDM. De spruitluiken zijn bij de restauratie van 2007 verwijderd.

21,00 m.
Oud-Hollands

In 1929 had deze molen zelfzwichting (met Oud-Hollandse voorzomen) op de binnenroede; de buitenroede had zeilen.
In 1934, nadat beide roeden waren vervangen, is deze molen voorzien van het systeem Dekker; de binnenroede met zelfzwichting, de buitenroede met zeilen.
Later, vermoedelijk 1952, kreeg ook de buitenroede zelfzwichting en de binnenroede bovendien dwarskleppen.
In 1973, toen nieuwe gelaste roeden werden gestoken, is weer Oud-Hollandse ophekking aangebracht.

Roeden etc.

Kantel uw mobiel om de tabellen helemaal te zien

Kruiwerk etc.

Voeghoutenkruiwerk; kruilier met kabel en stellinghaak
IJzeren hoepelvang; vangbalk met duim; vangstok; pal

Eén koppel maalstenen; twee koppel pelstenen; zeef; twee kammenluiwerken; grote en kleine elevator; koekenbreker; buil.

Bovenwiel 63 kammen
Bovenbonkelaar 33 kammen
Kammenluitafel 35 kammen
Beide luiaswielen 24 kammen
Spoorwiel 97 kammen
Pelschijven 20 staven
Steenschijf 27 staven
Overbrengingsverhoudingen 1 : 6,86 (maalwerk) en 1 : 9,26 (pelwerk)

van de stelling: 6,00 m.

Eenvoudige baard, wit geverfd, rood afgebiesd, met de opschriften "DE VIER WINDEN" en daaronder "18" "46".

Boven de NO-ingang één met het opschrift 'De vier Winden'.

Boven de ZW-ingang een sluitsteen in de toog boven de deur met de tekst: 'BK 72' (betekenis niet bekend). N.B. Omstreeks 1952 stond hier een ander opschrift, met onder meer de afkorting 'No. 67' en 'B 56'.

Daarboven een grotere steen met de volgende (moraliserende) tekst:
"Hier maalt men 't Graan tot stof
Hier pelt men bast van 't gerstgraan af
O, mensch! Wilt hier uit leeren
Dat gij ook eens tot stof zult wederkeeren!
Herbouwd 1846"
N.B. In 1965 stonden hieronder nog de initialen 'L.S.' en 'K.W.'
'L.S.' stond waarschijnlijk voor oud-eigenaar L. Steenhuis.

De deur van de ZW-ingang heeft een zeer fraai slot, vervaardigd door wijlen Anne Doornbosch.

De Vier Winden

Verwijzingen

De Vier Winden

Geschiedenis

Geschiedenis

Reeds vóór 1628 stond hier een standerdmolen, kenmerkend voor het profiel van Pieterburen. Omstreeks 1826 werd die molen vervangen door een rietgedekte achtkante stellingmolen.
Op 22 maart 1846 brandde die molen volledig af, waarop de huidige koren- en pelmolen nog datzelfde jaar werd gebouwd in opdracht van H.W. van der Molen. De huidige molen staat op de berg van de vroegere standerdmolen, ca. 1,25 meter.

In 1934 brak één van de roeden; ook de andere was niet zo best meer. Molenmaker Bremer stak twee andere, tweedehands, roeden en voorzag die meteen van het systeem Dekker.

Mulder L. Steenhuis verkocht de molen in 1961 aan Vos te Eenrum, die de molen in 1967 overdeed aan de gemeente Eenrum. In de jaren 1971/73 onderging de molen een restauratie, waarbij onder meer beide roeden werden vervangen en weer gekozen werd voor Oud-Hollandse ophekking.

Van 1986 tot 2007 was de molen eigendom van de Stichting De Groninger Molen. Hierna nam de Stichting Het Groninger Landschap hem over.

In januari 2008 werden de roeden kaalgezet als start van een forse opknapbeurt. In februari werd de kap grotendeels afgebroken; dit moest ter plekke worden gedaan: vanwege de slechte staat van de voeghouten kon de kap niet in één keer worden opgepakt en op de grond gezet. In november 2008 was de molen weer maalvaardig.

Op deze molen wordt ook lesgegeven aan aankomende vrijwillige molenaars.

Het luiwerk in deze molen is bijzonder: het is dubbel uitgevoerd, het eerste om de zakken gewoon door de luiluiken (noordoost) te luien, het tweede om de zakken op de zakkenbok bij het koppel maalstenen (zuidwest) te plaatsen, daar het zich diametraal tegenover de luiluiken bevindt. Waarom de maalstenen niet gewoon naast de luiluiken staan, of de luiluiken naast de maalstenen, is onbekend.


De Vier Winden

Aanvullingen

Aanvullingen

Deze molen is in de loop van 2022, zoals meerdere molens is overkomen, stilgezet nadat problemen met de roeden waren ontdekt. De molen is tot nader order ook niet te bezichtigen.

Molenaarsadvertenties

Historische gegevens over molenaars van deze molen

In De Molenaar, 06-03-1935, pagina 173
Door molenaar Steenhuis E.
genoemd in jaarverslag DHM, stroomlijnwieken
Compilatie: Erik Stoop

De Vier Winden

Historische foto's

Historische foto's

Eertijds naar molendatabase.nl ingezonden historische foto’s van deze molen.
Kijk op allemolens.nl voor historische foto’s en documenten van deze molen.
Vaags
Groot Wesseldijk
Verbij

De Vier Winden

Actuele foto's

De Vier Winden, Pieterburen, Martijn Scholtens (7-12-2008). | Database Nederlandse molens
© Martijn Scholtens (7-12-2008).
De Vier Winden, Pieterburen, Bernd Käding (11-4-2014) | Database Nederlandse molens
© Bernd Käding (11-4-2014)
De Vier Winden, Pieterburen, Martin E. van Doornik (14-8-2013). | Database Nederlandse molens
© Martin E. van Doornik (14-8-2013).
De Vier Winden, Pieterburen, De zuidwestelijke deuren met fraaie slot.  Martin E. van Doornik (14-8-2013). | Database Nederlandse molens
© De zuidwestelijke deuren met fraaie slot.
Martin E. van Doornik (14-8-2013).
De Vier Winden, Pieterburen, Rob Hoving (28-4-2013) | Database Nederlandse molens
© Rob Hoving (28-4-2013)
De Vier Winden, Pieterburen, Piet Glasbergen (2-1-2016) | Database Nederlandse molens
© Piet Glasbergen (2-1-2016)
De Vier Winden, Pieterburen, Piet Glasbergen (2-1-2016) | Database Nederlandse molens
© Piet Glasbergen (2-1-2016)
De Vier Winden, Pieterburen, Rob Hoving (28-4-2013) | Database Nederlandse molens
© Rob Hoving (28-4-2013)
De Vier Winden, Pieterburen, Rob Hoving (28-4-2013) | Database Nederlandse molens
© Rob Hoving (28-4-2013)
De Vier Winden, Pieterburen, Rob Hoving (28-4-2013) | Database Nederlandse molens
© Rob Hoving (28-4-2013)
 

Draag zelf bij

    Tekst  
Stuur ons uw teksten over deze molen
  |   Stuur ons uw teksten over de motor in deze molen (indien van toepassing)
Vanwege migratie van de server is het even niet mogelijk om teksten in te sturen.
   
    Foto's  
Stuur uw foto's van deze molen (ook eventuele motor)
Vanwege migratie van de server is het even niet mogelijk om foto's in te sturen.