Adorp, Groningen

Aeolus

Foto van Aeolus, Adorp, Martin E. van Doornik (30-5-2021)De stenen onderbouw wordt opgeknapt en gevoegd. Bij de vorige restauratie van 1981 is dat niet gebeurd. | Database Nederlandse molens
© Martin E. van Doornik (30-5-2021)
De stenen onderbouw wordt opgeknapt en gevoegd. Bij de vorige restauratie van 1981 is dat niet gebeurd.

NederlandsEnglishFrançaisDeutschEspanõlPortuguesePусский简体中文

Aeolus

1851
Stellingmolen
Achtkante molen
Koren- en pelmolen
Molenweg 7a
9774 PG Adorp
X: 231687 Y: 588295
N 53.275665 O 6.536814
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
Toon deze molen in Google Streetview
Groningen
Het Hogeland
Adorp
Gemeente Adorp, sectie C, nr. 1834
Molenstichting Winsum

De Molenstichting Winsum is eigenaar sinds 3 oktober 2019. Daarvoor was dit jarenlang G. Tóth.

In restauratie (zie 'Geschiedenis')
Vh. het malen van graan, thans buiten bedrijf

Deze wordt sterk verminderd door beplantingen in de omgeving maar de windvang is redelijk goed.

-

Momenteel niet te bezichtigen.

Fietsroute in de buurt van Aeolus via fietsnetwerk.nl
311
00435
 
Vaags
Groot Wesseldijk
Verbij

Aeolus

Constructie

Constructie

Houten achtkant, bekleed met vertikale delen van red-cedar, op stenen onderbouw

Gedekt met verticaal gepotdekselde delen

22,65 m.
Zelfzwichting met Oud-Hollandse voorzomen op beide roeden

In 1895 kreeg de molen op één roede zelfzwichting, de andere roede bleef een zeilroede.
Vanaf 1956 hadden beide roeden zelfzwichting, de binnenroede met een stroomlijn, de buitenroede met een halve verdekkering. 
Na de grote restauratie, die in 1981 werd opgeleverd, had de molen op beide roeden zelfzwichting met Oud-Hollandse voorzomen.
Bij de restauratie anno 2021 krijgt de molen krijgt weer zelfzwichting met op de binnenroede een Van Bussel-achtige stroomlijnneus en op de buitenroede halve verdekkering.

Roeden etc.

Kantel uw mobiel om de tabellen helemaal te zien

Kruiwerk etc.

IJzeren rollen; kruilier met rondgaande ketting
IJzeren hoepelvang; vangbalk met duim; vangstok

Eén koppel maalstenen en twee pelstenen; kammenluiwerk

Bovenwiel 65 kammen
Bovenbonkelaar 34 kammen
Kammenluitafel 31 kammen
Luiaswiel 21 kammen
Spoorwiel 101 kammen
Pelschijflopen 20 staven
Steenschijfloop 27 staven
Overbrengingsverhoudingen
maalwerk 1 : 7,15
pelwerk 1 : 9,65

van de stelling: 8,60 m.
J. Kortholt, Ruischerbrug (1851)

Aeolus

Verwijzingen

Verwijzingen

Kijk op allemolens.nl voor historische foto’s en documenten van deze molen.

Aeolus

Geschiedenis

Geschiedenis

Deze molen is in 1851 door molenmaker Jacob Kortholt van Ruischerbrug voor rekening van B.G. Oosterhuis gebouwd. Tijdens de bouw verzakte de onderbouw in zuidelijke richting weg; de oplossing om het bovenachtkant toch recht te krijgen was het metselen van een wigvormig tussenstuk! Vanaf de straat gezien maakt het gehele molenlijf daarom een geknikte indruk. Evenwel liggen beide pelstenen waterpas onder de schuin aflopende stellingzolder.
De molenmaker, Jacob Jacobs Kortholt dus, destijds 74 jaar oud maar nog steeds actief, maakte op 29 september 1851 tijdens werkzaamheden in deze molen een zware val en overleed enige dagen later aan de gevolgen daarvan.

Tot 1895 was er een houten as met zeilroeden; in dat jaar werd een ijzeren as gestoken en kreeg de molen op één roede zelfzwichting.
In 1926 stak molenmaker Aaltjo Dreise uit Woltersum een nieuwe binnenroede (welke in 1981, na uitvoerige reparatie door roedensmid Buurma uit Oudeschans, gehandhaafd kon blijven).
In 1946 volgde herstel door Bremer voor ƒ 3000,--. In 1956 voerde deze molenmaker een forsere restauratie uit, ditmaal voor ƒ 11.363,--: beide roeden werden toen zelfzwichtend. Min of meer hierop aansluitend nam de Stichting Electriciteitsopwekking door Windmolens, in samenwerking met een aantal Groninger gemeenten, een proef met automatisch kruien en zwichten langs elektrische weg. Het resultaat hiervan is altijd een beetje stil gebleven: aan te nemen is dat het geen succes was.

Daarna ging het snel minder goed met deze molen: zo waaiden tijdens een storm in de nacht van 9 op 10 november 1969 de kleppen van de binnenroede grotendeels weg (N.B. In diezelfde nacht waaide de Fraeylemamolen te Slochteren om). In 1977 werd om veiligheidsredenen het resterende hekwerk verwijderd.

In november 1980 begon een uiteindelijk ƒ 266.538,-- kostende restauratie door de fa. Doornbosch (die haar werkplaats min of meer naast deze molen heeft). Op 4 december 1981 volgde de officiële ingebruikname en daarna was de molen ook geregeld in bedrijf.

In latere jaren werd de bedrijvigheid minder, mede omdat er weinig onderhoud meer werd verricht. Na 2000 stond de molen stil. In november 2014 werd de molen naar het westen gekruid, waarna beide roeden werden kaalgezet. Daar bleef het voorlopig bij.

Na veel onderhandelen kon de Molenstichting Winsum de molen tenslotte in 2019 van de particuliere eigenaar Georg Tóth aankopen. De stichting stond hiermee voor een flinke opgave, want de molen verkeerde inmiddels in zeer slechte staat en diende opnieuw grondig te worden gerestaureerd.
Op 26 november 2020 maakte men evenwel een duidelijk begin: nadat beide roeden waren gestreken, heeft men de kap van de romp getakeld.
Al eerder, in 2019, hadden proefboringen tot 26 meter diepte plaatsgevonden. Daaruit was gebleken dat de bodem niet geheel stabiel was. Voor wat tijdens de bouw, door het verzakken, al was gebleken, kreeg men alsnog keihard bewijs. Men besloot de Aeolus een nieuwe fundering te geven waarbij de scheefstand van de onderbouw, zoals die sinds de bouw aanwezig is, gehandhaafd blijft.
Los hiervan zal het eigenlijke metselwerk van die onderbouw nu grondig worden hersteld, iets wat niet gebeurde bij de restauratie van 1980/81.
Los van het vele werk dat wordt verricht (en nog verricht moet worden) is inmiddels een nieuwe roede aangeleverd.

Eigenaars/mulders:
B.G. Oosterhuis (1851 - 1862)
R.H. Nanninga (1862 - 1866)
J.A. Kraaima (1866 - 1891)
Jb. Vennema (1891 - 1892)
Tiddo A. Edens (1892 - 1925)
B. Ridder (1925 - 1931)
L. Smith (1931 - 1941)
A.J. Hazekamp (1941 - ?)
H. Wieringa (? - 1960)
Doede Kruijer (1960 - 1988)
Reintjes (? - ?)
G. Tóth (? - 2019)
Molenstichting Winsum (2019 -      ).


Aeolus

Molenaarsadvertenties

Historische gegevens over molenaars van deze molen

In De Molenaar, 11-04-1928, pagina 288
Door molenaar Ridder B.
te koop Pel- en korenmolen , notaris C. de Ranitz te Winsum
In De Molenaar, 08-07-1931, pagina 548
Door molenaar Ridder B.
te koop koren en pelmolen , notaris Mr. C. de Ranitz te Winsum
Compilatie: Erik Stoop

Aeolus

Historische foto's

Historische foto's

Eertijds naar molendatabase.nl ingezonden historische foto’s van deze molen.
Kijk op allemolens.nl voor historische foto’s en documenten van deze molen.
Vaags
Groot Wesseldijk
Verbij

Aeolus

Actuele foto's

Aeolus, Adorp, Bernd Käding (1-5-2013) | Database Nederlandse molens
© Bernd Käding (1-5-2013)
Aeolus, Adorp, Rob Hoving (4-5-2013) | Database Nederlandse molens
© Rob Hoving (4-5-2013)
Aeolus, Adorp, Martijn Scholtens (26-11-2020) | Database Nederlandse molens
© Martijn Scholtens (26-11-2020)
Aeolus, Adorp, Coen Rood (5-2-2023)De gerestaureerde kap naast de molen. Onder de nieuwe korte spruit ligt de oude. | Database Nederlandse molens
© Coen Rood (5-2-2023)
De gerestaureerde kap naast de molen. Onder de nieuwe korte spruit ligt de oude.
Aeolus, Adorp, Rob Hoving (4-5-2013). | Database Nederlandse molens
© Rob Hoving (4-5-2013).
Aeolus, Adorp, Rob Hoving (4-5-2013). | Database Nederlandse molens
© Rob Hoving (4-5-2013).
Aeolus, Adorp, Martin E. van Doornik (28-10-2019)De stellingzolder | Database Nederlandse molens
© Martin E. van Doornik (28-10-2019)
De stellingzolder
Aeolus, Adorp, Martin E. van Doornik (28-10-2019)Steenzolder met de gebroken maalstenen. | Database Nederlandse molens
© Martin E. van Doornik (28-10-2019)
Steenzolder met de gebroken maalstenen.
Aeolus, Adorp, Martin E. van Doornik (28-10-2019)Luizolder met steenschijfloop en linksvoor de zuidelijke pelschijfloop.  | Database Nederlandse molens
© Martin E. van Doornik (28-10-2019)
Luizolder met steenschijfloop en linksvoor de zuidelijke pelschijfloop.
Aeolus, Adorp, Martin E. van Doornik (28-10-2019)Bovenwiel met stalen bandvang, die hier open is. | Database Nederlandse molens
© Martin E. van Doornik (28-10-2019)
Bovenwiel met stalen bandvang, die hier open is.
Aeolus, Adorp, Martin E. van Doornik (28-10-2019)De bovenas is ernstig doorgezakt. | Database Nederlandse molens
© Martin E. van Doornik (28-10-2019)
De bovenas is ernstig doorgezakt.
 

Draag zelf bij

    Tekst  
Stuur ons uw teksten over deze molen
  |   Stuur ons uw teksten over de motor in deze molen (indien van toepassing)
Vanwege migratie van de server is het even niet mogelijk om teksten in te sturen.
   
    Foto's  
Stuur uw foto's van deze molen (ook eventuele motor)
Vanwege migratie van de server is het even niet mogelijk om foto's in te sturen.