Zuidwolde, Groningen

Krimstermolen / De Phoenix

Foto van Krimstermolen / De Phoenix, Zuidwolde, Harmannus Noot (10-10-2015) | Database Nederlandse molens
© Harmannus Noot (10-10-2015)

NederlandsEnglishFrançaisDeutschEspanõlPortuguesePусский简体中文

Krimstermolen / De Phoenix

1904
1977
Grondzeiler
Achtkante molen
Poldermolen
Boterdiep O.Z. 3
9785 AA Zuidwolde
X: 236061 Y: 587846
N 53.270988 O 6.602261
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
Toon deze molen in Google Streetview
Groningen
Het Hogeland
Zuidwolde
Gemeente Bedum, sectie L, nr. 572
Stichting Groninger Poldermolens

De Stichting Groninger Poldermolens is eigenaar sinds 1-01-2016, daarvoor was dit de Molenstichting Hunsingo e.o..

Maalvaardig
2022: 61.757
2021: 18.742
eerdere tellerstanden ( ↓ ↑ )

2021: stilstand vanaf maart (zie 'Geschiedenis')
2022: stilstand tot 14 mei (zie 'Geschiedenis') en vooral in het najaar weinig wind en dan nog vaak uit Z, waar deze molen behoorlijk wat windbelemmering heeft.

Reservebemaling voor bemalingsgebied Hunsingo (ca. 3600 ha.)

Vrij groot, wordt alleen vanuit het zuiden belemmerd door een viaduct in de autoweg N46 met te veel begroeiing op de taluds.

Hans Wolthuis / Harmannus Noot

Op afspraak

Fietsroute in de buurt van Krimstermolen / De Phoenix via fietsnetwerk.nl
392
10054
 
Vaags
Groot Wesseldijk
Verbij

Krimstermolen / De Phoenix

Constructie

Constructie

Grenen achtkant, gedekt met riet, op lage stenen voet, zonder ondertafelement. N.B. De twee oostelijke achtkantstijlen staan op aparte gemetselde stiepen.

Gedekt met riet

24,25 m.
Systeem Dekker met zelfzwichting en neusremkleppen op beide roeden.

Zeer waarschijnlijk is dat de molen vanaf de bouw in 1904 zelfzwichting heeft gehad, de afgebrande voorganger had dat immers ook al.
In 1933 kreeg deze molen op beide roeden het systeem Dekker met zelfzwichting en - tevens - dwarskleppen.
In 1979, na de overplaatsing, is opnieuw het systeem Dekker met zelfzwichting, nu met neusremkleppen, aangebracht. De dwarskleppen keerden (daarom) niet terug.

Roeden etc.

Kantel uw mobiel om de tabellen helemaal te zien

Kruiwerk etc.

Voeghoutenkruiwerk; kruilier met rondgaande ketting
Vlaamse vang; vangstok; pal

Twee linkse houten vijzels; Ø grote vijzel 1,54 m.; Ø kleine vijzel 1,24 m. 

Bovenwiel 65 kammen
Bovenbonkelaar 42 kammen
Spoorwiel 67 kammen
Schijfloop grote vijzel 37 staven
Schijfloop kleine vijzel 36 staven
Onderwiel grote vijzel 41 kammen
Onderwiel kleine vijzel 37 kammen
Wiel grote vijzel 47 kammen
Wiel kleine vijzel 39 kammen

Overbrengingsverhoudingen
1 : 2,22 (grote vijzel)
1 : 2,73 (kleine vijzel)

Zeer smalle baard, wit geverfd, met de tekst 'Krimstermolen'.

Tijdens een onderhoudsbeurt in de nazomer van 2017 werd de molen voorzien van nieuwe 'hammen' op de windpeluw, deze komen meer overeen met het aanzicht van de kap zoals op oudere foto's uit de jaren '50 en '60 te zien is.

In de zuidoostelijke veldmuur een gevelsteen met het opschrift:

1977
Eertijds gebouwd in Riedlands dreven
Ben ik vandaar naar hier verdreven
Het werken was mij daar ontzegd
Daar de boezem werd verlegd
Thans werk ik aan het Boterdiep
Waar men een nieuwe plaats mij schiep

J. Klippus, Bedum, ontwerp; M. Noordewier, Eenrum, uitvoering (1904)
Fa. Bremer/Dunning, Adorp (1977)

Krimstermolen / De Phoenix

Verwijzingen

Krimstermolen / De Phoenix

Geschiedenis

Geschiedenis

De Oostelijke Bedumerpolder (groot 1364 ha.) werd gesticht in 1816. Voor de bemaling ervan bouwde men maar liefst drie molens. In 1862 werd één daarvan, de voorganger van de huidige molen, verplaatst.
De oprichting van een stoomgemaal in 1878 leidde tot de afbraak van twee molens; deze molen bleef als enige gehandhaafd en ook in bedrijf.

Op 3 oktober 1903 verbrandde deze maar direct volgde herbouw: de nieuwe molen werd in 1904 in gebruik genomen. Er was bij het polderbestuur kennelijk nog voldoende vertrouwen in de windkracht.
Dit bleek ook nadat in januari 1908 de bovenas tijdens het malen was gebroken. De verzekeringsmaatschappij keerde niet uit, omdat die stelde dat de bovenas te licht was geweest. Vervolgens heeft de polder toen voor eigen rekening een nieuwe bovenas laten gieten.
De werkboeken van de fa. Pot van 1908 melden geen nieuwe roeden voor deze molen: mogelijk waren de uit 1904 daterende roeden na de asbreuk nog te handhaven.
In 1933 kreeg de molen het systeem Dekker met zelfzwichting, dit nadat men eerst ook één roede had vervangen.

Op 1 juli 1969 kwam de molen, die reeds lang de steun had van een elektrisch gemaal, definitief buiten bedrijf. Inmiddels had een ruilverkaveling ervoor gezorgd dat de molen op die plaats ook geen bemalingsfunctie meer zou kunnen krijgen. Bij de novemberstorm van 1972 brak een stuk van één van de roeden af.

Na enige jaren van voortschrijdend verval besloot het waterschap Hunsingo de molen te verplaatsen en restaureren.
In 1977 brak de fa. Bremer de molen af en verplaatste deze vervolgens naar de oostzijde van het Boterdiep, ten noorden van het Casper Hommesgemaal.

Sinds de heropening (april 1979) heeft de molen de taak van reservegemaal voor een gebied van ca. 3600, en eventueel zelfs 4800 ha. en was als zodanig op vrijwillige basis geregeld in bedrijf.

Helaas gingen na 2000 de maal- en ook draaivaardigheid achteruit en moest de molen geruime tijd stilstaan.

In 2011-2012 werd een start gemaakt met groot onderhoud: de windpeluw werd vervangen, evenals de steunderbalken daaronder. Ook het gevlucht kreeg herstel en zo was de molen vanaf de zomer van 2012 weer draaivaardig.
In 2013 kwam de subsidie beschikbaar voor de tweede fase van de restauratie: het vervangen van beide houten vijzels, vernieuwen van de krooshekbruggen en het grootste deel van de staart, lange en korte spruit en kruilier. 
In de loop van 2015 was de molen weer geheel maalvaardig, al bleek wel snel dat één van de vijzelwielen in minder goede staat verkeerde en grondig diende te worden herzien.
Op 10 oktober 2015 volgde de officiële ingebruikname, tegelijk met De Zilvermeeuw, eveneens eigendom van de molenstichting Hunsingo.

In maart 2021 werd vastgesteld dat de beplating van de Dekker stroomlijnneuzen hier en daar losliet, daardoor was draaien niet langer veilig.
In het voorjaar van 2022 is hierin voorzien en tijdens het Nationale Molenweekend van 14 en 15 mei deed de Krimstermolen weer mee.

Molenaars van deze molen (en zijn voorganger):
Kornelis Mulder (1861 - 1870)
Fr. Belmer (1870 - 1884)
G. Koning (1884 - 1889)
Klaas Haak (1890 - 1916)
D. Postma (1916 - 1919)
J. Dijkema (1919 - 1954)
J. Wierenga (1954 - 1962)
J. Goudemond (1962 -1964)
J. Wierenga, ten tweeden male (1964 - 1969).


Krimstermolen / De Phoenix

Aanvullingen

Aanvullingen

J. Wierenga werd in 1964 bereid gevonden om wederom met de molen te gaan malen. Omdat hij inmiddels een huis in Bedum had, wilde hij niet meer bij de molen wonen (aannemelijker is echter, dat vooral mevrouw Wierenga niet opnieuw bij deze op zijn vorige plaats zeer eenzaam gelegen molen wilde wonen). Het polderbestuur accepteerde dit en kocht vervolgens voor Wierenga een brommer.

L. Groenewold, De Krimstermolen in Bedum (Gr.), in: Molennieuws april 1980, pp. 12-22.

Krimstermolen / De Phoenix

Historische foto's

Historische foto's

Kijk op allemolens.nl voor historische foto’s en documenten van deze molen.
Vaags
Groot Wesseldijk
Verbij

Krimstermolen / De Phoenix

Actuele foto's

Krimstermolen / De Phoenix, Zuidwolde, Jan Koelstra (29-7-2017) | Database Nederlandse molens
© Jan Koelstra (29-7-2017)
Krimstermolen / De Phoenix, Zuidwolde, Martijn Scholtens (10-10-2015)De molens tijdens de heropening. | Database Nederlandse molens
© Martijn Scholtens (10-10-2015)
De molens tijdens de heropening.
Krimstermolen / De Phoenix, Zuidwolde, Martijn Scholtens (10-10-2015) | Database Nederlandse molens
© Martijn Scholtens (10-10-2015)
Krimstermolen / De Phoenix, Zuidwolde, Hans Snel (2-9-2017) | Database Nederlandse molens
© Hans Snel (2-9-2017)
Krimstermolen / De Phoenix, Zuidwolde, Jacob Nienhuis (18-8-2016 06:45u.) | Database Nederlandse molens
© Jacob Nienhuis (18-8-2016 06:45u.)
Krimstermolen / De Phoenix, Zuidwolde, Martijn Scholtens (10-10-2015) | Database Nederlandse molens
© Martijn Scholtens (10-10-2015)
Krimstermolen / De Phoenix, Zuidwolde, Hans Wolthuis (21-10-2017)Tijdens een schilder- en onderhoudsbeurt in de nazomer van 2017 werd de molen voorzien van nieuwe hammen op de windpeluw, deze komen meer overeen met het aanzicht van de kap zoals op oude foto's is te zien uit de jaren '50 en '60.  | Database Nederlandse molens
© Hans Wolthuis (21-10-2017)
Tijdens een schilder- en onderhoudsbeurt in de nazomer van 2017 werd de molen voorzien van nieuwe hammen op de windpeluw, deze komen meer overeen met het aanzicht van de kap zoals op oude foto's is te zien uit de jaren '50 en '60.
Krimstermolen / De Phoenix, Zuidwolde, Vincent Mepschen (12-6-2022) | Database Nederlandse molens
© Vincent Mepschen (12-6-2022)
Krimstermolen / De Phoenix, Zuidwolde, Martijn Scholtens (15-11-2015)Krimstermolen malend met 2 vijzels. | Database Nederlandse molens
© Martijn Scholtens (15-11-2015)
Krimstermolen malend met 2 vijzels.
Krimstermolen / De Phoenix, Zuidwolde, Vincent Mepschen (12-6-2022) | Database Nederlandse molens
© Vincent Mepschen (12-6-2022)
Krimstermolen / De Phoenix, Zuidwolde, Harmannus Noot (10-10-2015) | Database Nederlandse molens
© Harmannus Noot (10-10-2015)
Krimstermolen / De Phoenix, Zuidwolde, Harmannus Noot (10-10-2015) | Database Nederlandse molens
© Harmannus Noot (10-10-2015)
Krimstermolen / De Phoenix, Zuidwolde, Harmannus Noot (10-10-2015) | Database Nederlandse molens
© Harmannus Noot (10-10-2015)
Krimstermolen / De Phoenix, Zuidwolde, Vincent Mepschen (12-6-2022) | Database Nederlandse molens
© Vincent Mepschen (12-6-2022)
 

Draag zelf bij

    Tekst  
Stuur ons uw teksten over deze molen
  |   Stuur ons uw teksten over de motor in deze molen (indien van toepassing)
Vanwege migratie van de server is het even niet mogelijk om teksten in te sturen.
   
    Foto's  
Stuur uw foto's van deze molen (ook eventuele motor)
Vanwege migratie van de server is het even niet mogelijk om foto's in te sturen.