Dordrecht, Zuid-Holland

Kyck Over Den Dyck

Foto van Kyck Over Den Dyck, Dordrecht, Rob Pols (24-2-2015). | Database Nederlandse molens
© Rob Pols (24-2-2015).

NederlandsEnglishFrançaisDeutschEspanõlPortuguesePусский简体中文

Kyck Over Den Dyck

1713
Stellingmolen
Ronde stenen molen
Korenmolen
Noordendijk 144
3311 RR Dordrecht
X: 106161 Y: 425475
N 51.815754 O 4.678911
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
Toon deze molen in Google Streetview
Zuid-Holland
Dordrecht
Dordrecht
Gemeente Dordrecht, sectie C, nr. 4181
Stichting Molen Kyck over den Dyck

De Stichting Molen Kyck over den Dyck is eigenaar sinds 1997; daarvoor was dat vanaf 1951 de gemeente Dordrecht.

Maalvaardig
Ja
2022: 84.747
2021: 14.114
2020: 71.212
2019: 103.268
2018: 84.564
2017: 106.621
eerdere tellerstanden ( ↓ ↑ )
  • 2004: 104.019
  • 2002: 84.530
Het malen van graan, thans op vrijwillige basis

Zeer groot; dominerende functie voor de omgeving.

Johan de Vries / Marc van de Wulp / Jan Blinde / Jos Berg / Wim van Bruggen (instructeur)
078-6310001 (tijdens openingstijden)

Molen: zaterdag 10:00 - 16:00 uur en op afspraak, vaak ook op woensdag (in dat geval navragen!).
Winkel: woensdag 13:00 - 16:00 uur, zaterdag 10:00 - 16:00 uur.
Meelverkoop.
Verhuur van ruimten in de molen mogelijk.

Fietsroute in de buurt van Kyck Over Den Dyck via fietsnetwerk.nl
962
01516
 
Vaags
Groot Wesseldijk
Verbij

Kyck Over Den Dyck

Constructie

Constructie

Ronde stenen molen

Gedekt met dakleer

25,90 m.
Oud-Hollands

Op deze molen is nooit een wiekverbetering toegepast.

Roeden etc.

Kantel uw mobiel om de tabellen helemaal te zien

Kruiwerk etc.

Engels met 32 rollen; kruirad
Losse Vlaamse blokvang uit vijf stukken; vangbalk met haak; vangstok

Eén koppel 16der blauwe en één koppel 16der kunststenen; elektrisch aangedreven koppel stenen met geïntegreerde buil; steenkraan; sleepluiwerk.

Bovenwiel 80 kammen
Bovenschijfloop 43 staven, steek 12,0 cm.
Spoorwiel 116 kammen
Steenschijflopen 38 en 37 staven, steek 7,0 cm.
Overbrengingsverhouding 1 : 5,68 en 1 : 5,83

van de stelling: 17,42 m.

Eenvoudige baard, donkergroen geverfd met krullende witte bies, met het opschrift
ANNO J7J3

Gevelsteen met de tekst:
1713 den 31 maart aen dese molen
heeft Iacobus Leendersen Kivit en
Adriaen Melsen van Derschep de
eerste steen geleydt en de
stichters syn Leendert Willemsen
Kivit en Mels Adriansen van der
Schep deze molen is van outs
genamt Kyck over den Dyck

Kyck Over Den Dyck

Verwijzingen

Kyck Over Den Dyck

Geschiedenis

Geschiedenis

Deze hoge, ronde, stenen stellingmolen werd in 1713 gebouwd en had, gezien de gevelsteen, een voorganger. Het was eerst alleen een moutmolen voor de bierbrouwerijen; vanaf 1739 werd er ook broodgraan vermalen en dat heeft het moutmalen al snel geheel verdrongen.

Deze grote molen had vermoedelijk nog tot 1952 vier koppel maalstenen, daarna waren het er nog twee. Er is aan allerlei sporen nog te zien waar de verwijderde koppels zich bevonden. Ook neemt men aan dat zich hier halfzolders hebben bevonden, net zoals dat in veel Schiedamse molens het geval was (en is).

In 1872 voltrok zich een ramp: de molen stond rustig te malen met vier volle zeilen toen een windhoos toesloeg met als gevolg dat de as brak en het gehele wiekenkruis naar beneden stortte. In zijn val nam het gevlucht grote delen van de stelling mee. De schade was enorm maar de molen was spoedig daarna hersteld.

In 1905 verving een lier het kruirad, bepaald noodzakelijk omdat de molen inmiddels vrijwel niet meer te kruien was vanwege de scheefstand, ontstaan vanaf 1899 toen de houthaven ten noorden van de molen was gedempt.
Overigens moet de molen vermoedelijk al sinds de bouw enigszins scheef hebben gestaan, maar vanaf 1899 werd dit dus dramatisch. Hier bleef het niet bij: na de watersnoodramp van 1953 kwam de molen zelfs nóg schever te staan.

Al in 1951 had de gemeente Dordrecht de toen buiten bedrijf geraakte molen in eigendom overgenomen. Meteen daarna volgde enig herstel: zo werden twee andere, tweedehands, roeden gestoken. Veel gebeurde er echter niet, van een draaivaardige molen was nauwelijks sprake, laat staan een maalvaardige.

De opkomst van vrijwillig molenaarschap had evenwel gevolgen: vanaf 1974 werd weer regelmatig gedraaid. Ton Mortier en Arie Brand moesten hier in dat opzicht min of meer het wiel uitvinden en zich behelpen met het aanwezige materiaal (zoals een stel oude zeilen).
Dit duurde tot 1988: toen werd de staat van roeden en stelling te slecht bevonden en kreeg de molen een draaiverbod. Maar wél was de Kyck over den Dyck, als laatste getuige van het rijke Dordtse molenverleden, op de kaart gezet.

Vanaf 1993 werden initiatieven genomen om de molen geheel te herstellen. De voorbereiding van de zeer noodzakelijke restauratie nam enige jaren in beslag, maar met het strijken van de roeden op 4 juni 1999 werd toch echt begonnen.

Tussen 1999 en het voorjaar van 2001 volgde een zeer grondige en intensieve restauratie, die uiteindelijk een maalvaardige molen opleverde. Zeer belangrijk hierbij was de rechtzetting: de molen was, zo'n 100 jaar nadat die situatie al moeilijk was geworden, inmiddels 1,28 meter achterover (de dijk af) gezakt. Dat hield in dat de fundering grotendeels moest worden vernieuwd.
Nadat de molen weer recht stond, volgde restauratie van de stelling en de kap en daarna was het interieur aan de beurt. Nadat dat gereed was gekomen, volgde op 30 maart 2001 de feestelijke ingebruikname door burgemeester Ronald Bandell.
Er wordt gemalen voor twee Dordtse bakkers, een plaatselijke supermarkt en de eigen winkel onderin de molen.

In oktober 2020 werd vastgesteld dat beide, amper 20 jaar oude, roeden scheuren vertoonden. Vrijwel meteen daarna zette men de molen stil. De meelproductie werd evenwel voortgezet met het elektrisch aangedreven koppel, zodat de molen als verkooppunt in de loop en de belangstelling bleef.

Duidelijk was: de molen moest andere, nieuwe, roeden hebben en dat zou flink wat gaan kosten. Men kreeg de financiering bijzonder snel rond en zo konden nieuwe roeden worden besteld.
Op 17 april 2021 werd begonnen met het kaalzetten, met behoud van zoveel mogelijk hekwerk, van de oude roeden. Op 24 augustus 2021 werden de nieuwe roeden aangeleverd waarna op de grond werd begonnen met het ophekken. Niet lang daarna heeft men ze gestoken waarna de molen verder maalvaardig werd gemaakt.
Op zaterdag 2 oktober stelde Nicole Bakker, directeur van De Hollandsche Molen, de molen officieel weer in bedrijf.

De molen draait en maalt nu weer op windkracht, maar er moet nog meer gebeuren. De stenen romp, qua oppervlakte bijzonder groot (men houdt het erop dat dit qua omvang de grootste stenen molen aller tijden is) zal geheel opnieuw moeten worden gevoegd en dat wordt een kostbare en tijdrovende klus.


Kyck Over Den Dyck

Aanvullingen

Aanvullingen

De enig overgeblevene in Dordrecht zelf van de 121 molens die deze stad en de directe omgeving hebben gekend.

Boven- en spoorwiel dateren zo goed als zeker nog uit het bouwjaar 1713.

Met een gemetselde oppervlakte van 920 m2 is de Kyck over den Dyck de grootste stenen molen van Nederland (waarschijnlijk ook wereldwijd).

De molen heeft zijn naam al vanaf de bouw. Hiermee wordt op een enigszins grappige manier verwezen naar de hoogte van deze molen ten opzichte van de omgeving.
Minder bekend is dat deze molen door de Dordtenaren "De Hooge Steenen moolen" genoemd werd, pal na de bouw ook wel "de Nieuwe Hooge Steenen moolen".

Kyck Over Den Dyck

Historische foto's

Historische foto's

Kijk op allemolens.nl voor historische foto’s en documenten van deze molen.
Vaags
Groot Wesseldijk
Verbij

Kyck Over Den Dyck

Actuele foto's

Kyck Over Den Dyck, Dordrecht, R. Kingma (2-8-2015) | Database Nederlandse molens
© R. Kingma (2-8-2015)
Kyck Over Den Dyck, Dordrecht, William Bouter (12-4-2014) | Database Nederlandse molens
© William Bouter (12-4-2014)
Kyck Over Den Dyck, Dordrecht, William Bouter (26-5-2018) | Database Nederlandse molens
© William Bouter (26-5-2018)
Kyck Over Den Dyck, Dordrecht, Rob Pols (24-7-2006). | Database Nederlandse molens
© Rob Pols (24-7-2006).
Kyck Over Den Dyck, Dordrecht, Rob Pols (24-2-2015). | Database Nederlandse molens
© Rob Pols (24-2-2015).
Kyck Over Den Dyck, Dordrecht, Robert van't Geloof (24-2-2016)Het bijzondere aan deze molen zijn de vele verbouwingen door de eeuwen heen. Het is nog duidelijk aan sommige dingen te zien zoals aan dit raam dat tussen twee zolders ik zit. | Database Nederlandse molens
© Robert van't Geloof (24-2-2016)
Het bijzondere aan deze molen zijn de vele verbouwingen door de eeuwen heen. Het is nog duidelijk aan sommige dingen te zien zoals aan dit raam dat tussen twee zolders ik zit.
Kyck Over Den Dyck, Dordrecht, Marcel van Nies (26-11-2016) | Database Nederlandse molens
© Marcel van Nies (26-11-2016)
Kyck Over Den Dyck, Dordrecht, Marcel van Nies (26-11-2016) | Database Nederlandse molens
© Marcel van Nies (26-11-2016)
Kyck Over Den Dyck, Dordrecht, Marcel van Nies (26-11-2016) | Database Nederlandse molens
© Marcel van Nies (26-11-2016)
Kyck Over Den Dyck, Dordrecht, Marcel van Nies (26-11-2016) | Database Nederlandse molens
© Marcel van Nies (26-11-2016)
Kyck Over Den Dyck, Dordrecht, Marcel van Nies (26-11-2016) | Database Nederlandse molens
© Marcel van Nies (26-11-2016)
Kyck Over Den Dyck, Dordrecht, Marcel van Nies (26-11-2016) | Database Nederlandse molens
© Marcel van Nies (26-11-2016)
 

Draag zelf bij

    Tekst  
Stuur ons uw teksten over deze molen
  |   Stuur ons uw teksten over de motor in deze molen (indien van toepassing)
Vanwege migratie van de server is het even niet mogelijk om teksten in te sturen.
   
    Foto's  
Stuur uw foto's van deze molen (ook eventuele motor)
Vanwege migratie van de server is het even niet mogelijk om foto's in te sturen.