Molen De Zandweg, Rotterdam-Charlois

Rotterdam-Charlois, Zuid-Holland
b

korte karakteristiek

naam
De Zandweg
modeltype
Ronde molen, stellingmolen
functie
korenmolen
bouwjaar
bedrijfsvaardigheid
Maalvaardig
bestemming
Het malen van graan, thans op vrijwillige basis
adres
Kromme Zandweg 99
3082 PZ Rotterdam
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt  
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
fietsroute
fietsroute in de buurt van De Zandweg via fietsnetwerk.nl
Ten Bruggencate-nr.
03611
oude dbnr.
B1103
Meest recente aanpassing
| Conversie
media-bestand
Molen 03611 De Zandweg (Rotterdam-Charlois)
Monique Doolaar (5-1-2020)

locatie

plaats
Rotterdam-Charlois
plaatsaanduiding
gemeente
Rotterdam, Zuid-Holland
kadastrale aanduiding
Gemeente Charlois, sectie I, nr. 1272
geo positie
X: 91677, Y: 433170
N: 51.88346, O: 4.46747
biotoopwaarde
2 (bedenkelijk)
landschappelijke waarde
Niet onbelangrijk maar de molen heeft behoorlijk veel last van bomen in de omgeving

contact en bezoek

bezoek/postadres
Kromme Zandweg 99
3082 PZ Rotterdam
molenaar
Leendert Sprong
telefoon
06-3104 1006
social media
open voor publiek
ja
open op zaterdag
ja
open op zondag
nee
op afspraak
nee
openingstijden
zaterdag van 12.30 tot 16.30 uur. Groepsbezoek op aanvraag
toegangsprijzen
winkelinformatie
meelverkoop
nee
museuminformatie
gericht op scholen
nee
bijzonderheden

constructie

modeltype
Ronde molen, stellingmolen
krachtbron
wind
functie
romp
Ronde stenen molen, gedeeltelijk gepleisterd en gewit
kap
Gedekt met dakleer
inrichting

Eén koppel 16der blauwe en één koppel 16der kunststenen; kleine silo boven het koppel blauwe stenen (buiten gebruik); sleepluiwerk (conisch).
N.B. Sporen van twee vroegere koppel stenen zijn nog duidelijk zichtbaar

versieringen

Aardige baard, donkergroen geverfd, wit afgebiesd, met de opschriften 'ANNO 1723' en 'De Zand weg'

Boven de toegangspoort een gevelsteen met het wapen van Charlois en de tekst:
"Den eersten steen is geleyt so men seyt door Dirck Gerrets Buisert op den 18 april anno 1723 - ADW / CDW."

plaats bediening
stellingmolen
bediening kruiwerk
buitenkruier
plaats kruiwerk
bovenkruier
kruiwerk
Neutenkruiwerk; 8 aan de overring bevestigde gietijzeren neuten op een stalen ring die op de muurplaat ligt. Kruilier (elektrisch aangedreven) maar ook een kruirad.
vlucht
22,90 m.
vang
Hoepelvang (metaal). Vangbalk met haak; vangstok. Kneppel.
overbrenging

Bovenwiel 76 kammen
Bovenschijfloop 34 staven, steek 10,5 cm.
Spoorwiel 93 kammen
Steenschijflopen 36 staven, steek 8,1 cm.
Overbrengingsverhouding 1 : 5,77

hoogte
van de stelling: 6,00 m.
wiekvorm
Oud-Hollands
Kantel uw mobiel om de tabellen helemaal te zien
wiekenkruis
fabrikant roenummer positie bouw fabricagejaar jaar gestoken positie jaar verdwenen lengte
media-bestand
Roede 457, Vaags
Vaags
✉︎ 457 binnen 2019 2019 binnen aanw. 22,85
media-bestand
Roede 458, Vaags
Vaags
✉︎ 458 buiten 2019 2019 buiten aanw. 22,90
Derckx ✉︎ 396 buiten 1981 1981 buiten 2019 22,90
Derckx ✉︎ 397 binnen 1981 1981 binnen 2019 22,90
Pot ✉︎ 2452 binnen 1920 1920? binnen 1981 22,85
Pot ✉︎ ? buiten 1920 buiten 1981 22,75
wiekverbeteringen

Bij de restauratie van 1960/62 kreeg de molen op beide roeden het systeem Fauël (fokwieken), in de veronderstelling dat de molen weer in bedrijf zou komen (wat echter niet gebeurde).
Bij het vervangen van beide roeden in 1981 is dit weer vervangen door Oud-Hollands.

bovenas
fabrikant asnummer fabricagejaar jaar gestoken jaar verdwenen lengte
media-bestand
As g.n., NSBM Fyenoord
NSBM Fyenoord
✉︎ g.n. 1846 1846? aanw. 04,60
afbeelding van onze ondersteuners

geschiedenis

toestand
werkend
bouwjaar
bedrijfsvaardigheid
Maalvaardig
bestemming
Het malen van graan, thans op vrijwillige basis
omwentelingen
eigendomshistorie

De Stichting Erfgoed Rotterdamse Molens is eigenaar sinds 21-12-2016, daarvoor was dat de gemeente Rotterdam sinds 1959.

geschiedenis

De geschiedenis van deze molen als malend werktuig is nogal duister. Al aan het begin van de 20ste eeuw raakte 'De Zandweg' buiten bedrijf en kwam in verval. Toen de gemeente Rotterdam de molen in 1959 aankocht was deze in ronduit desolate toestand.

De restauratie ving aan in 1960 en werd voltooid in 1962. Het was een flinke klus, want na al die jaren van verwaarlozing moesten o.a. balie (stelling), kap en wiekenkruis geheel vernieuwd worden. Bij deze gelegenheid werd helaas het maalderijgebouw/pakhuis dat tegen de molen aan gebouwd was, gesloopt.

Deze restauratie geschiedde van de bedragen, die de gemeente uitgekeerd had gekregen van de brandverzekering, na de brand van de molen ‘De Noord’ op het Oostplein. Die brandde in 1954 af, maar het duurde een tijd voor de verzekeringsmaatschappij over de brug kwam.

De molen is één van de weinige in Nederland die geheel van een sprinklerinstallatie is voorzien. Beneden staat een koppel stenen opgesteld met het zgn. gatenscherpsel; hiermee werd lang geleden ook gemalen.
Ook bevinden zich in de molen diverse oude onderdelen van verschillende molens uit de regio. Deze zijn op de tweede zolder uitgestald.

Onderin de molen bevindt zich een winkeltje; het was lange tijd buiten gebruik maar sinds enige tijd worden er weer meelproducten verkocht.

Eind 2016 gebeurde iets belangrijks wat betreft het eigenaarschap: al in 2011 besloot de gemeenteraad van Rotterdam dat een andere eigenaar voor de Rotterdamse molens moest worden gezocht. 21 december 2016 werd De Zandweg tezamen met de Rozenburgse molen De Hoop overgedragen aan de nieuw opgerichte Stichting Erfgoed Rotterdamse Molens. In verband daarmee is ook de kadastrale aanduiding veranderd: van Gemeente Charlois, sectie 1 nr. 750 is dit gesplitst in de nrs. 1271 (de woning) en 1272 (de molen).

In februari 2019 heeft men de molen stilgezet, nadat gebleken was dat beide roeden in minder goede staat verkeerden. Deze zullen op zijn minst grondig moeten worden nagekeken of vervangen.
In september 2019 kreeg deze molen twee nieuwe gelaste roeden en was daarmee weer maalvaardig.

Opmerkelijk hier is ook het gietijzeren kruiwerk. Het kwam in zuidelijk Zuid-Holland hier en daar voor, onder meer in 't Vliegend Hert te 's -Gravendeel, De Lelie te Puttershoek, de Ons Genoegen te Alblasserdam (in brons) en de Nieuwe Molen te Mijnsheerenland. In de regel gold dit als 'niet te kruien', maar er zijn ook bronnen die melden dat het kruiwerk het soms zonder problemen deed, maar dat dit wel goed moest zijn afgesteld. De Zandweg kruit als sinds heel lang zwaar!


aanvullingen

toelichting naam

De molen is vermoedelijk vernoemd naar de weg waaraan hij is gelegen.

foto's

foto's