Molen Grutterij "Oostenrijk", Delft

Delft, Zuid-Holland
v

korte karakteristiek

naam
Grutterij "Oostenrijk"
modeltype
rosmolen
functie
grutmolen
bouwjaar
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt  
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
Ten Bruggencate-nr.
17980
oude dbnr.
Meest recente aanpassing
media-bestand
Molen 17980 Grutterij "Oostenrijk" (Delft)

detail kadaster Delft E 227

locatie

plaats
Delft
plaatsaanduiding
Gasthuislaan 41-43, zuidzijde
gemeente
Delft, Zuid-Holland
streek
Delft
kadastrale aanduiding 1811-1832
Reijnier van Dijk, tuinder te Delft E-227
geo positie
X: 84643, Y: 447243
N: 52.00909, O: 4.36243

constructie

modeltype
rosmolen
krachtbron
spierkracht
functie
afbeelding van onze ondersteuners

geschiedenis

toestand
bouwjaar
verdwenen
geschiedenis

Het pand waarin grutterij Oostenrijk gevestigd was ligt aan de zuidzijde van de Gasthuislaan.
In de zeventiende eeuw was het in bezit van de kuipersfamilie Katersveld.
Naast hun kuiperswerkzaamheden waren ze ook brandewijnstokers.  
De kuipersdochter Martijntje Katersveld trouwde in 1675 met Joris Oosterwijk. Wanneer Joris in 1683 overlijdt, vermeld het begraafregister dat hij in het pand "Oostenrijk" woonde.
Dit is mogelijk een verbastering van zijn familienaam. Het pand "Oostenrijk" wordt opnieuw vermeld wanneer Martijntje Katersveld in 1716 overlijdt.

Maria Pieters Katersvelt trouwde in 1658 met Sijmon Haverlingh. Hij was een lakendrapenier, een ondernemer die wevers, volders en ververs in dienst had om laken te produceren. Sijmon overlijdt in 1702 en Maria in 1715. De inventaris van hun erfenis vermeld een huis, erf en lakenbereiderij op de Gasthuislaan. Hun zoon Pieter volgt zijn vader op.
Een notariele akte van 1706 vermeld getuigen: "Nicolaes van der Boon, Pieter Haverlingh, Jacobus van Hurck, geswoore staalmeesters van de geverfde Laeckenen deeser Stad".
In 1720 is hij koopman en "Capiteijn der Burgerije".

Hierna komt het pand in handen van de molenaar Dirk van der Star. In 1754 krijgt hij een vettewariers vergunning (vergunning voor de verkoop van gerookt vlees en spek).
Rond 1760 wordt Pieter Schoenmaker de nieuwe eigenaar. Op 28 juni 1764 krijgt hij een vergunning om koffie en thee te verkopen. Na zijn overlijden in 1775, wordt deze vergunning overgedragen aan zijn weduwe Adriana Verduijn.

In 1779 wordt de Rotterdammer Quirijn Ketelaar de nieuwe eigenaar. Quirijn Ketelaar, meestergrutter, en zijn echtgenote Margaretha de Zwart tekenen een notarieel document waarin zijn beloven dat zijn voor 25 februari 1780 de geleende 3000 gulden met rente zullen betalen aan Cornelis Ariesz van Duijn, koopman te Delft. Op dezelfde dag ondertekenen Corstiaan de Zwart, meester broodbakker, en Johanna van Vondel, echtelieden (en ouders van Margaretha de Zwart) een document waarin zij borg staan voor het geleende bedrag.

In 1783 is Quirijn een van de leden van het Delftse Gruttersgilde die de Alkmaarse grutmolen uitkopen.
In 1785 overkomt molenaar Quirijn hetzelfde lot. De grutterij Oostenrijk met alle gereedschappen wordt voor 750 gulden gekocht door grutter Jan van der Aa, namens de leden van het Delftse gruttersgilde Pieter Fauel, Pieter Hommes, Kornelis Krul, Adam de Lange en mejuffrouw Suijker, de weduwe van Johannes Duijvestein. Hiermee is de grutterij Oostenrijk uitgekocht.

Op 24 november 1785 bieden de hoofdlieden van het gruttersgilde (Adam de Lange en Pieter Fauel) huis en erve, genaamd Oosenrijk, gelegen aan de zuidzijde van de Gasthuislaan, te koop aan: "Een zeer ruim, hecht, sterk en meede tot veelerhande affaires, ongemeen, welgeschikt huis en erve, van ouds genaamd Oostenrijk, staande ende gelegen aan de zuidzijde van de Gasthuislaan alhier, belend ten westen Jan Pennis en ten oosten Pieter Neelis, strekkende voor van de straat zuidwaarts op tot de Stadsveste. De kooper van dit huis en zijne successerenden zullen nimmer of ooit eenige grutmolen mogen plaatsen, en zal, van nu voortaan, dit huis tot geene grutterij mogen gebruikt worden".

In een openbare veiling in Herberg de Vergulde Zon wordt het pand verkocht aan de tuinder Reijnier van Dijk voor de som van 700 gulden. Hij gaat akkoord met alle voorwaarden.

Informatie van Anton Bom, 08-03-2024