Molen Landzigt, Wissenkerke

Wissenkerke, Zeeland
b

korte karakteristiek

naam
Landzigt
modeltype
Ronde molen, grondzeiler
functie
korenmolen
bouwjaar
herbouwd
2000
bedrijfsvaardigheid
Draaivaardig (in principe)
bestemming

Vh. het malen van graan, thans buiten bedrijf; recreatiewoning

adres
Boomdijk 1
4491 PP Wissenkerke
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt  
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
Ten Bruggencate-nr.
03543
oude dbnr.
B1185
Meest recente aanpassing
| Foto
media-bestand
Molen 03543 Landzigt (Wissenkerke)
Rob Pols (30-4-2016)

locatie

plaats
Wissenkerke
gemeente
Noord-Beveland, Zeeland
streek
Noord-Beveland
kadastrale aanduiding
Gemeente Wissenkerke, sectie T, nr. 447
geo positie
X: 40993, Y: 400086
N: 51.57812, O: 3.74240
biotoopwaarde
3 (matig)
landschappelijke waarde
Zeer groot; van verre zichtbaar. Wordt wel ontsierd door een te groot woonhuis en beplantingen in de directe omgeving.

constructie

modeltype
Ronde molen, grondzeiler
krachtbron
wind
functie
romp
Ronde stenen molen
kap
Gedekt met dakleer
inrichting

De maalstenen en toebehoren zijn in 1962 verwijderd. Sindsdien is de molen ingericht als woning; later als recreatiewoning.

plaats bediening
grondzeiler
bediening kruiwerk
buitenkruier
plaats kruiwerk
bovenkruier
kruiwerk
Houten rollen; kruirad
vlucht
21,80 / 21,95 m.
vang
Vlaamse vang; vangbalk met haak; vangstok
overbrenging

Bovenwiel 61 kammen
Bovenschijfloop 28 staven, steek 11,7 cm.
Spoorwiel 69 kammen, steek 10,3 cm.
Steenschijflopen (verwijderd) 25 staven
Overbrengingsverhouding (was) 1 : 6,01

hoogte
wiekvorm
Oud-Hollands
Kantel uw mobiel om de tabellen helemaal te zien
wiekenkruis
fabrikant roenummer positie bouw fabricagejaar jaar gestoken positie jaar verdwenen lengte
media-bestand
Roede 156, Straathof
Straathof
✉︎ 156 binnen 2001 2001 binnen aanw. 21,80
Straathof ✉︎ 157 buiten 2001 2001 buiten aanw. 21,95
Pot ✉︎ 1578 binnen 1889 1946? buiten 1990 21,80
onbekend ✉︎ g.n. binnen ? binnen 1980c 21,80
wiekverbeteringen

Deze molen heeft nooit een wiekverbetering ondergaan.

bovenas
fabrikant asnummer fabricagejaar jaar gestoken jaar verdwenen lengte
Penn & Bauduin ✉︎ 332 1868 1869 aanw.
afbeelding van onze ondersteuners

geschiedenis

toestand
werkend
bouwjaar
In 1868 herbouwd nadat de voorganger uit 1826 was uitgebrand.
wederopbouw
Van een nieuwe kap en staart voorzien na jaren onttakeld te hebben gestaan.
bedrijfsvaardigheid
Draaivaardig (in principe)
bestemming

Vh. het malen van graan, thans buiten bedrijf; recreatiewoning

molenmaker
?? (1868) Joh. Hoefkens, Middelburg (2000)
omwentelingen
geschiedenis

Circa 1 km. ten zuidwesten van de dorpskern van Wissenkerke staat sinds 1826 een ronde stenen korenmolen.
Deze molen brandde evenwel op 24 of 25 mei 1868 geheel uit maar werd direct daarna herbouwd. Eigenaresse Dina van Drielen bood althans in de Zierikzeesche Nieuwsbode van 25 november 1868 de molen ter verpachting aan. Aangenomen moet worden dat de molen toen alweer maalvaardig was, of zo goed als.
(Dina van Drielen, op dat moment al 70 jaar oud, had de voorganger van deze molen in 1826 door vererving verworven. Waarschijnlijk lijkt het dat genoemde dame deze molen toen heeft laten bouwen).

Een nieuwe pachter meldde zich snel: Willem Akkenaar, 26 jaar oud en afkomstig uit Stavenisse. In de Zierikzeesche Nieuwsbode van 20 januari 1869 vraagt hij om een knecht. Kennelijk was Akkenaar zijn bedrijf toen echt begonnen. 

In 1877 werd de molen in het openbaar verkocht en Akkenaar werd toen van pachter eigenaar. Dina van Drielen was op dat moment nog in leven, maar met haar geestelijke gezondheid ging het toen slecht, de acte spreekt van 'krankzinnigheid'. (Dina van Drielen overleed 31 maart 1888, 90 jaar oud, te Wissenkerke).

Akkenaar bleef daarna niet lang eigenaar: nog in 1877 verkocht hij zijn molen aan W. Meijer, waarna vervolgens slachter en rietdekker M. Verburg Azn. de molen in 1881 direct doorverkocht aan D. Hock.
J.C.A. Geluk verwierf de molen in 1904 en in 1919 werd Pieter Bak uit 's-Gravenpolder molenaar/eigenaar. Hij bleef hier tot 1954 malen, daarna kwam de molen buiten bedrijf.

Na het overlijden van Pieter Bak (27 mei 1958) werd diens oudste zoon Jacob, piloot te Amstelveen, eigenaar. Deze liet de molen in 1962 tot woning verbouwen: de maalinrichting onder het spoorwiel werd daartoe verwijderd.
Tot 1962 had die maalinrichting uit een koppel 16der blauwe en een koppel 16der kunststenen, een buil en mengmachine (die laatste twee op de begane grond). In een naburig schuurtje stond een 30 PK elektromotor die via een deels ondergrondse overbrenging het spoorwiel kon aandrijven en daarmee alle machines.

De gedeeltelijke ontmanteling van de Landzigt stond in die tijd niet op zichzelf: Noord-Beveland was in de tweede helft van de 20ste eeuw wat molenbehoud betreft min of meer een rampgebied: de grondzeiler te Kamperland was in 1958 onttakeld (en zou later verder worden verminkt), De Graanhalm te Wissenkerke in 1969 gesloopt en De Korenbloem te Kortgene in 1972 onttakeld.
Ook voor de Landzigt bleef het niet bij inwendige onttakeling: omstreeks 1978 werd de houten roede verwijderd en in 1990 ging de resterende ijzeren roede eruit. Voor de statistieken werd dit een 'verdwenen molen'.
De romp met (de inmiddels erg slecht geworden) kap werd ondertussen nog steeds verhuurd als woning (en later als zomerhuis).

Eind 2000 kwam in de situatie van de Landzigt een grote verbetering: de molen werd draaivaardig gerestaureerd door het aanbrengen van een nieuwe kap en roeden door aannemer Piet de Kam uit Kamperland en molenmaker Johan Hoefkens uit Middelburg.

Van regelmatig draaien daarna was echter geen sprake: de molen werd verhuurd als vakantiewoning en daar bleef het bij. Later bood de eigenaar de molen te koop aan.
In 2007 werd de molen, na enige jaren te koop te hebben gestaan, inderdaad verkocht maar bleef gehandhaafd als recreatiewoning. Vanaf de zomer van 2011 stond de molen wederom te koop.
Pas in 2018 volgde verkoop aan een particulier. Naar verluidt heeft deze plannen om de molen beter draaivaardig te maken.
In 2020 onderging de molen een grote schilderbeurt.

 

aanvullingen

toelichting naam

De naam "Landzigt" bestaat in ieder geval sinds 1868. In dat jaar werd de molen onder die naam ter verpachting aangeboden.

foto's

foto's