- naam
- (stenen grondzeiler)
- modeltype
- Ronde molen, grondzeiler
- functie
- korenmolen
- bouwjaar
- bedrijfsvaardigheid
- Maalvaardig
- bestemming
- Het malen van graan, thans op vrijwillige basis
- adres
-
Molenstraat 34
5527 GB Hapert - Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
- Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
- Ten Bruggencate Nr
- 02844
- inventarisnr
- NB046
(stenen grondzeiler)
Hapert, Noord-Brabant
bestaande molen

Dit is de eerste keer dat de molen weer regulier draait na de renovatie. Door de nieuwe kleppen op de wieken, kan hij nu met wind uit meerdere richtingen draaien.
locatie
- plaats
- Hapert
- plaats aanduiding
- gemeente
- Bladel, Noord-Brabant
- kadastrale aanduiding
- Gemeente Hoogeloon, sectie G, nr. 19
- geo positie
-
X: 145.609, Y: 375.084N: 51.36487, O: 5.25236
- biotoop waarde
- Niet onbelangrijk; aan één zijde staat wel (overigens al bijzonder lang) een woonwijk.
- biotoop toelichting
contact en bezoek
- bezoek/postadres
-
Molenstraat 34
5527 GB Hapert - molenaar
- Jos Janssen / Ben van Roosmalen
- telefoon
- 06-11055296
-
molenhapert@gmail.com
- website
- social media
- open voor publiek
- ja
- open op zaterdag
- ja
- open op zondag
- nee
- op afspraak
- ja
- openingstijden
- eerste en derde zaterdag v.d. maand en op afspraak
- toegangsprijzen
- winkelinformatie
- meelverkoop
- nee
- museum informatie
- gericht op scholen
- ja
- informatie voor scholen
Schoolbezoek op afspraak.
- AKG lid
- nee
- bijzonderheden
levensloop
- toestand
- werkend
- bouwjaar
- bedrijfsvaardigheid
- Maalvaardig
- bestemming
- Het malen van graan, thans op vrijwillige basis
- molenmaker
- ? (1898) Fa. Roemeling & Molema, Scheemda (1972/73)
- omwentelingen
constructie
- modeltype
- Ronde molen, grondzeiler
- krachtbron
- wind
- functie
- romp
- Ronde stenen molen
- kap
- Gedekt met dakleer
- inrichting
Eén koppel 17der kunststenen, sleepluiwerk
- versieringen
Eenvoudige baard, wit met uitgesneden krullen, rood afgebiesd en in sierlijke zwarte letters "Anno 1896".
(N.B. Inmiddels is duidelijk, dat dit opschrift niet meer juist is).
kenmerken windmolens
- plaats bediening
- grondzeiler
- bediening kruiwerk
- buitenkruier
- plaats kruiwerk
- bovenkruier
- kruiwerk
- Engels; kruilier
- vlucht
- 25,20 m.
- vang
- Vlaamse vang; vangbalk met haak; vangtrommel
- overbrenging
Bovenwiel 55 kammen
Bovenbonkelaar 28 kammen, steek 12,0 cm.
Spoorwiel 66 kammen
Steenschijfloop 20 staven, steek 11,2 cm.
Overbrengingsverhouding 1 : 6,48- hoogte
- wiekvorm
- Systeem Van Bussel met neusremkleppen op beide roeden
- wiekenkruis
fabrikant roenummer positie bouw fabricagejaar jaar gestoken positie jaar verdwenen lengte Adriaens 17 binnen 2020 2020 binnen aanw. 25,20 Adriaens 18 buiten 2020 2020 buiten aanw. 25,20 Buurma 23 buiten 1972 1972 buiten 2020 25,20 Buurma 24 binnen 1972 1972 binnen 2020 25,20 - wiekverbeteringen
Deze molen is na 1937 op beide roeden voorzien van het systeem Van Bussel. Bij de grote restauratie van 1972/73 is gekozen voor Oud-Hollandse ophekking.
Bij de flinke herstelbeurt, met daarbij nieuwe roeden, van 2020 is het systeem Van Bussel in ere hersteld, nu met neusremkleppen op alle enden.- bovenas
fabrikant asnummer fabricagejaar jaar gestoken jaar verdwenen lengte Penn & Comp, F.J. 97 1857 1898? aanw. 04,19
verwijzingen
- allemolens.nl
- Kijk op allemolens.nl voor historische foto's en documenten van deze molen
- monument
- 22249
eigendom
- eigenaar
- Gemeente Bladel
- eigendomsvorm
- Gemeente
geschiedenis
Opmerkelijk voor deze betrekkelijk jonge molen: bouwheer en ook het exacte bouwjaar waren zeer lang niet echt bekend! Wél wist men, dat de molen tussen 1890 en 1900 gebouwd moest zijn.
Een in 2007 gepubliceerd artikel bood eindelijk voldoende duidelijkheid: 1898 is het bouwjaar. Op 8 juli dat jaar vroeg Franciscus Sanders, op basis van de hinderwet, de gemeente Hoogeloon toestemming tot oprichting van een korenmolen en vestigde zich vervolgens te Hapert. Aangenomen moet worden dat de molen in de tweede helft van 1898 is gebouwd en vervolgens door Sanders in bedrijf is genomen.
Bij de bouw werden, zoals vrijwel altijd in het Brabant van de late 19e eeuw, onderdelen van elders gebruikt. Het meest duidelijk hierbij is de uit 1857 daterende Penn-bovenas.
Al in 1902 werd de molen weer verkocht en wel aan J.A.F. Willems, afkomstig uit Diessen. In 1904 stond de molen opnieuw te koop, maar toen kwam er geen koper. Later nam Wilhelmus Verhees, getrouwd met een dochter van Willems, de molen van zijn schoonvader over. In 1947 werd met malen op windkracht gestopt.
In 1970 werd de inmiddels vervallen molen voor ƒ 5000,-- aangekocht door de toenmalige gemeente Hoogeloon. In 1972/73 volgde restauratie, uitgevoerd door het Groninger molenmakersbedrijf Roemeling & Molema.
Dat een molenmaker uit Groningen naar het zuiden van Brabant reisde is te merken: roeden van het fabricaat Buurma (Oudeschans) zijn ten zuiden van de rivieren uitermate zeldzaam gebleven en ook kreeg de baard een typisch Groninger kleurstelling: wit met een rode bies.
Direct na deze restauratie meldde Lieuwe Tilma, vrijwillig molenaar van het eerste uur, zich bij de gemeente met het verzoek, te molen regelmatig te mogen laten draaien.
Zijn molenaarschap bleek een succes: na ruim 30 jaar, in 2004, droeg hij zijn taak over aan Jos Jansen. Voor zijn jarenlange verdienste kreeg hij van de gemeente Bladel een onderscheiding. Lieuwe Tilma overleed op 16 december 2007.
In 2020 was de molen aan een grote herstelbeurt toe: het wiekenkruis werd geheel en de staart grotendeels vernieuwd. Bijzonder hierbij was dat van één van de afkomende roeden de helft opnieuw is gebruikt, nu als staartbalk. Verder keerde het systeem Van Bussel, in 1937 aangebracht en in 1972 vervangen door Oud-Hollands, terug.
aanvullingen
- toelichting naam
Deze molen heeft, voorzover bekend, nooit een naam gehad.
- literatuur
Bart Beex, 'Molen Hapert - Anno 1896?', in: De Rosdoek, tijdschrift heemkundige studiekring "De Acht Zaligheden" (sept. 2007) 20 - 25.
(N.B. Dit artikel onthult het bouwjaar van deze molen).
foto's
- foto's
-
Molen 02844 (stenen grondzeiler) (Hapert)Merel de Leuw (3-1-2021)Molen 02844 (stenen grondzeiler) (Hapert)Gerard Sturkenboom (5-6-2006).Molen 02844 (stenen grondzeiler) (Hapert)Maryna Bogdanova (19-11-2017)Molen 02844 (stenen grondzeiler) (Hapert)Frans Bierens (21-9-2013).Molen 02844 (stenen grondzeiler) (Hapert)Bovenste foto: Marcel Stroo (5-9-2003).
Onderste foto: Jorge Botelho (september 2013).Molen 02844 (stenen grondzeiler) (Hapert)Frans Bierens (21-9-2013).Molen 02844 (stenen grondzeiler) (Hapert)Rob Pols (3-5-2023)
Detail van het wieksysteem Van Bussel met remklep. Opvallend: de zeilklampen zijn op het hekwerk van de wieken bevestigd.Molen 02844 (stenen grondzeiler) (Hapert)Rob Pols (3-5-2023)
Een voormalige roede is opnieuw gebruikt als staartbalk (midden).Molen 02844 (stenen grondzeiler) (Hapert)Rob Pols (3-5-2023)Molen 02844 (stenen grondzeiler) (Hapert)Frans Bierens (21-9-2013).
draag zelf bij
- teksten
- tekstbijdragen over deze molen insturen | tekstbijdragen over de motor in deze molen insturen (indien van toepassing)
- foto's
- foto's insturen