De Pegstukken

Schijndel, Noord-Brabant
bestaande molen

media-bestand
Molen 01553 De Pegstukken (Schijndel)
Ad Vermeltfoort (3-9-2022)
Het gevlucht was Oud-Hollands en tegenwoordig Van Bussel.

korte karakteristiek

naam
De Pegstukken
modeltype
Ronde molen, beltmolen
functie
korenmolen
bouwjaar
bedrijfsvaardigheid
Maalvaardig
bestemming
Het malen van graan, thans op vrijwillige basis
adres
De Pegstukken 27
5482 GC Schijndel
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt  
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
Ten Bruggencate Nr
01553
inventarisnr
NB089

locatie

plaats
Schijndel
plaats aanduiding
gemeente
Meierijstad, Noord-Brabant
kadastrale aanduiding
Gemeente Schijndel, sectie G, nr. 1713
geo positie
X: 159.006, Y: 402.949
N: 51.61541, O: 5.44504
biotoop waarde
Niet onbelangrijk, maar de molen is (al zeer lang) nogal omsloten door bebouwing.
biotoop toelichting

contact en bezoek

bezoek/postadres
De Pegstukken 27
5482 GC Schijndel
molenaar
Aad Dekker / Reinier Peijnenburg / Ad Vermeltfoort
telefoon
073-5495480
e-mail

website
social media
open voor publiek
ja
open op zaterdag
ja
open op zondag
nee
op afspraak
ja
openingstijden
zaterdag 9.00 - 13.00 uur en op afspraak
toegangsprijzen
winkelinformatie
meelverkoop
nee
museum informatie
gericht op scholen
nee
AKG lid
nee
bijzonderheden

levensloop

toestand
werkend
bouwjaar
bedrijfsvaardigheid
Maalvaardig
bestemming
Het malen van graan, thans op vrijwillige basis
omwentelingen

constructie

modeltype
Ronde molen, beltmolen
krachtbron
wind
functie
romp
Ronde stenen molen. De molenbelt is al lang deels afgegraven en voorzien van een maalgedeelte met pakhuis.
kap
Gedekt met dakleer
inrichting

Eén koppel 17der kunststenen; sleepluiwerk. Op de begane grond een elektrisch aangedreven maalstoel.

versieringen

Zeer eenvoudige baard, plaatijzer, op de koppen van de voeghouten gemonteerd, rood geverfd, wit afgebiesd, zonder opschrift.

kenmerken windmolens

plaats bediening
beltmolen
bediening kruiwerk
buitenkruier
plaats kruiwerk
bovenkruier
kruiwerk
Engels. Kruilier.
vlucht
25,25 m.
vang
Vlaamse vang; 5 scharnierende stukken. Vangbalk met haak; vangtrommel. Pal.
overbrenging

Bovenwiel 64 kammen
Bovenschijfloop 35 kammen, steek 12,8 cm.
Spoorwiel 67 kammen
Steenschijfloop 23 staven, steek 10,4 cm.
Overbrengingsverhouding 1 : 5,33

hoogte
van de belt: 3,25 m.
wiekvorm
Systeem Van Bussel met neusremkleppen op beide roeden.
Kantel uw mobiel om de tabellen helemaal te zien
wiekenkruis
fabrikant roenummer positie bouw fabricagejaar jaar gestoken positie jaar verdwenen lengte
media-bestand
Roede 23, Beijk
Beijk
23 binnen 2020 2020 binnen aanw. 25,25
media-bestand
Roede 24, Beijk
Beijk
24 buiten 2020 2020 buiten aanw. 25,25
Derckx 36 buiten 1970 1970 buiten 2020 25,25
Derckx 37 binnen 1970 1970 binnen 2020 25,25
wiekverbeteringen

Deze molen heeft op beide roeden het systeem Van Bussel gehad, aan te nemen na het herstel van de opgelopen zware oorlogsschade van 1944. Na het steken van de nieuwe roeden in 1970 heeft men de molen Oud-Hollands opgehekt.
Na het vernieuwen van de roeden in 2020 zijn deze opnieuw voorzien van het systeem Van Bussel.

bovenas
fabrikant asnummer fabricagejaar jaar gestoken jaar verdwenen lengte
Enthoven & Co, L.I. 149 1856 1877> aanw. 04,74

eigendom

eigenaar
Gemeente Meierijstad
eigendomsvorm
Gemeente
eigendomshistorie

De gemeente Meierijstad is eigenaar per 1-01-2017, daarvoor was dat sinds 1967 de (toenmalige) gemeente Schijndel.

geschiedenis

De molen is vanaf de bouw in 1845 tot de eigendomsoverdracht aan de gemeente in 1967 eigendom geweest van de familie De Backer. In dat laatste jaar werd de molen vanuit de nalatenschap van mevr. De Backer-Hermes aan de gemeente Schijndel verkocht.
Vrij snel na de aankoop volgde een grondige restauratie, waarbij onder meer nieuwe roeden werden gestoken. Begin 1971 heeft men de molen opgeleverd.

Eerder was een grondige herstelbeurt nodig geweest na de Tweede Wereldoorlog: de molen had in 1944 tijdens zware gevechten in de vuurlinie gelegen en daarbij grote schade opgelopen: zo zat er een enorm gat in de stenen romp en ook het hekwerk was deels kapotgeschoten. De grootte van dat gat is, ook jaren later, op oude foto's nog altijd huiveringwekkend en het lijkt een wonder dat de molen overeind is gebleven.

In 2020, 50 jaar na de laatste grote restauratie, was opnieuw grondig herstel nodig. Zo moesten beide inmiddels 50 jaar oude Derckx-roeden worden vervangen (en heeft men het Van Busselsysteem vervolgens in ere hersteld) maar ook is het enige koppel maalstenen op windkracht grondig nagekeken, het metselwerk aangepakt en tot slot heeft men volop geschilderd. Op 26 juni 2020 kon worden proefgedraaid.

In de kap valt het bovenwiel op vanwege de dunne kruisarmen en de acht smalle plooistukken.

In het pakhuis achter de molen was voorheen het plaatselijke Gilde Sint Catharina en Sint Barbara gevestigd, inmiddels is dat verhuisd.


aanvullingen

toelichting naam

Feitelijk heeft deze molen geen naam, maar in het spraakgebruik is de aanduiding 'de molen aan de Pegstukken' ingekort tot 'De Pegstukken'.


Foto: Marcel van Nies (22-8-2016)

trivia

Tijdens de oorlog was molenmaker Sjors Adriaens hier met werkzaamheden bezig, toen  beschietingen startten. Toen ze later uit de schuilkelder kwamen, zag de molen er nog slechter uit als toen ze er aan begonnen waren en, zo vertelde Sjors later: "Ja, toen zijn we maar weer terug gelopen...".

advertentie afbeelding

foto's

foto's