Molen Molen Oostzijdsch, Abcoude

geschiedenis

toestand

werkend

bouwjaar

1874

bedrijfsvaardigheid

Tijdelijk niet draaivaardig (zie 'Geschiedenis')

bestemming

Bemalen van het waterschap Oostzijdsch, thans op vrijwillige basis; woning

voorganger

Abcoude (Oostzijdsche Polder, Oostzijdsche Molen)

omwentelingen

eigendomshistorie

De SDUM is eigenaar sinds 1965, daarvoor verkeerde deze molen vanaf 1952 in particuliere handen.

geschiedenis

Reeds in 1486 stond op deze plek een poldermolen, aan te nemen is: een wipmolen. Deze, of een opvolger daarvan, brandde op 2 augustus 1873 na blikseminslag af. Vervolgens werd een nieuwe molen gebouwd, de huidige. Tot 1950 bemaalde deze schepradmolen de 830 ha. grote Oostzijdse polder.
Tot 1913 was er voor deze polder een tweede molen aanwezig: deze was gebouwd in 1840 en werd in 1913 verkocht aan de familie Vorderman te Wenum (bij Apeldoorn) om daar te dienen als korenmolen. Die molen is daar nog steeds aanwezig (met de onmiskenbare uitstraling van een fraaie poldermolen!).

In 1952 kwam de in Abcoude achtergebleven molen, inmiddels dus buiten bedrijf, in bezit van de heer Souget uit Parijs, die de molen als vakantieverblijf in gebruik nam en de naam 'Delphine' gaf.
In 1965 is, via de familie Van Bussel, de molen in het bezit gekomen van de huidige eigenaar. De molen werd af en toe in bedrijf gesteld en diende daarnaast als woning. Televisiemaker Gied Jaspars is vermoedelijk de bekendste bewoner geweest: hij woonde hier geruime tijd totaan zijn overlijden in 1996.

Het malen van de molen werd in de loop der jaren problematisch: door het diverse malen verlaagde polderpeil gaf het scheprad steeds minder water. Omstreeks 2000 kwam de molen stil te staan: de staat van onderhoud was toen matig en de toen slechte financiële situatie van de Stichting de Utrechtse Molens maakten dat een grote restauratie geruime tijd moest wachten.

In 2006 werd begonnen met een zeer noodzakelijke herstelbeurt. Hierbij is o.m. een roede vervangen en het scheprad zo goed mogelijk aangepast aan het verlaagde polderpeil. Om de molen makkelijker te laten aanlopen heeft men het onderschijfloop verkleind, zodat het scheprad ten opzichte van het wiekenkruis nu zeer langzaam draait: met 2,62 op 1 is het waarschijnlijk het traagste molenscheprad van deze tijd, maar wél is deze molen op deze manier echt maalvaardig. Die restauratie werd in maart 2008 opgeleverd.

Eind 2021 viel de beslissing, deze molen tot nader order stil te zetten, omdat de roeden fouten konden bevatten en dus gevaar op konden leveren. Een oplossing voor deze molen is er voor zover bekend nog niet.

Qua vormgeving en allure is dit een bijzonder mooie 19e eeuwse poldermolen.