- naam
- Westveense Molen
- modeltype
- Wipmolen, grondzeiler
- functie
- poldermolen
- bouwjaar
- bedrijfsvaardigheid
- In restauratie (zie 'Geschiedenis')
- bestemming
- Bemalen van de polder Westveen, thans op vrijwillige basis
- adres
-
Westveensekade 6
3652 MC Woerdense Verlaat - Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
- Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
- Ten Bruggencate-nr.
- 00021
- oude dbnr.
- B1139
- Meest recente aanpassing
- | Conversie
Molen Westveense Molen, Woerdense Verlaat
Woerdense Verlaat, Zuid-Holland
bestaande molen

locatie
- plaats
- Woerdense Verlaat
- plaats aanduiding
- gemeente
- Nieuwkoop, Zuid-Holland
- kadastrale aanduiding
- Gemeente Nieuwkoop, sectie C, nr. 794
- geo positie
-
X: 119.310, Y: 463.646N: 52.15983, O: 4.86563
- biotoop waarde
- Groot maar wordt beperkt door bomen in de omgeving
- biotoop toelichting
contact en bezoek
- bezoek/postadres
-
Westveensekade 6
3652 MC Woerdense Verlaat - molenaar
- Maarten van Scheppingen
- telefoon
- 06-4049 8381
-
maarten@westveensemolen.nl
- website
- www.westveensemolen.nl
- social media
- open voor publiek
- ja
- open op zaterdag
- nee
- open op zondag
- nee
- op afspraak
- ja
- openingstijden
- op afspraak
- toegangsprijzen
- winkelinformatie
- meelverkoop
- nee
- museum informatie
- gericht op scholen
- nee
- bijzonderheden
levensloop
- toestand
- werkend
- bouwjaar
- bedrijfsvaardigheid
- In restauratie (zie 'Geschiedenis')
- bestemming
- Bemalen van de polder Westveen, thans op vrijwillige basis
- omwentelingen
constructie
- modeltype
- Wipmolen, grondzeiler
- krachtbron
- wind
- functie
- romp
- Ondertoren gedekt met riet
- kap
- Bovenhuis geheel geteerd; kap gedekt met gepotdekselde planken
- inrichting
Gesloten ijzeren scheprad buiten de molen, Ø 5,21 m.; breedte 0,30 m.
kenmerken windmolens
- plaats bediening
- grondzeiler
- bediening kruiwerk
- plaats kruiwerk
- middenkruier
- kruiwerk
- Zetelkruiwerk; kruirad
- vlucht
- 21,60 / 21,70 m.
- vang
- Vlaamse vang, 4 scharnierende stukken. Vangbalk met haak; vangstok. Kneppel.
- overbrenging
Bovenwiel 48 kammen
Bovenschijfloop 25 staven, steek 13,8 cm.
Onderschijfloop 18 staven
Onderwiel 66 kammen, steek 16,3 cm.
Overbrengingsverhouding 1,92 : 1
N.B. tot 2009 had het bovenschijf 22 staven. De overbrenging is sindsdien dus verlangzaamd.- hoogte
- wiekvorm
- Systeem Fauël op beide roeden
- wiekenkruis
fabrikant roenummer positie bouw fabricagejaar jaar gestoken positie jaar verdwenen lengte Straathof 344 buiten 2021 2021 buiten aanw. 21,70 Derckx 684 binnen 1991 1991 binnen aanw. 21,60 Derckx 683 buiten 1991 1991 buiten 2021 21,70 Pot 1704 buiten 1894 1919 buiten 1991 21,54 Pot 1705 binnen 1894 1919 binnen 1991 21,54 - wiekverbeteringen
In 1935 kreeg deze molen op beide roeden het systeem Dekker. In 1963 werd dit vervangen door het systeem Fauël, ofwel fokwieken.
- bovenas
fabrikant asnummer fabricagejaar jaar gestoken jaar verdwenen lengte De Prins van Oranje 1060 1876 1876? aanw. 03,93 - wateras
fabrikant asnummer fabricagejaar jaar gestoken jaar verdwenen lengte De Prins van Oranje 1223 1879 1879 aanw.
verwijzingen
- allemolens.nl
- Kijk op allemolens.nl voor historische foto's en documenten van deze molen
- monument
- 39003
- inventarisnummer
- ZH053A
eigendom
- eigenaar
- Stichting Het Utrechts Landschap
- eigendomsvorm
- Stichting
- eigendomshistorie
Stichting Het Utrechts Landschap sinds 1-1-2005, daarvoor de Stichting De Utrechtse Molens
geschiedenis
De poldermolen bemaalde tussen 1676 en 1975, dus bijna 300 jaar, uitsluitend op windkracht het 145 ha. grote waterschap Westveen; toen werd een overlaat gemaakt naar de lager gelegen Noordse Buurter Polder.
Het bouwjaar van deze molen is onderwerp van studie geweest: in een mantelstijl staat het jaartal 167?, hetgeen geïnterpreteerd kan worden als 1674 of 1676, welk laatste jaartal tot op heden als bouwjaar werd aangehouden. Op de kaart van het Hoogheemraadschap van de landen van Woerden van gebr. Vingbooms, uit 1670 staat de molen reeds ingetekend en ook op de kaart van het grondgebied van de proosdij van St. Jan, van D. van Groenouw uit 1665, staat de molen afgebeeld. Geconcludeerd kan worden dat de molen vóór 1665 is gebouwd.
Door archiefonderzoek van de molenwerkgroep van de historische kring Woerden en omstreken is gebleken dat er in 1672 door de Franse troepen in deze contreien minstens vijf poldermolens zijn verbrand en volkomen verwoest. Het is bepaald mogelijk dat ook de Westveense Molen dit overkwam; 1676, als jaartal van een noodzakelijke herbouw, is dan ook zeer aannemelijk.
Door een storm brak op 21 november 1837 de koker en stortte het bovenhuis naar beneden en werd, met het gevlucht, volkomen vernield. Direct daarna werd alles nieuw vervaardigd.
In 1858 werd een nieuw onderwiel met eiken velgen aangebracht (welke laatste in 1905 door iepen velgen werden vervangen). In 1919 werden twee gebruikte ijzeren Potroeden overgenomen. In 1935 werden Dekkerwieken aangebracht.
In 1960 werden de Noordse Buurter- en Voordijkse Polder gecombineerd met het waterschap Westveen tot één nieuw waterschap De Noordse Buurt.
De inmiddels verzakte molen, die aan de zuidzijde 17 cm. lager stond dan aan de noordkant, kreeg in 1963 een betonfundering met 8 pulspalen. De schepradgoot werd tevens in metselwerk vernieuwd; ook werden de Dekkerwieken door fokken vervangen.
Na deze grondige restauratie volgden nog herstelbeurten in 1978/1979 en in 1991. Bij die laatste gelegenheid werden onder meer beide roeden vernieuwd.
In oktober 2008 werd de molen stilgezet vanwege een voorgenomen grote restauratie. Begin 2009 werd begonnen: roeden gestreken en bovenhuis verwijderd. De scheefstand, die dus in 1963 al gecorrigeerd was, heeft men toen opnieuw bijgesteld. Ondertoren rechtgezet, kruisarm waterwiel vervangen, koker gerepareerd, nieuwe kruineuten, muurplaat aangescherfd, scheprad en wielbak verdiept en versmald, schepradkast en achterwaterloop vervangen, koningspil aangescherfd, drie vangstukken nieuw, dak vernieuwd, twee fokken, trapbomen, schoren en treden eveneens vernieuwd.
Begin 2010 was de molen weer maalvaardig.
In 2021 was de molen opnieuw stevig aan de beurt: op 20 september kreeg de molen een nieuwe buitenroede en zal heeft men betimmering van de kap geheel vervangen en van EPDM voorzien. Ook is, opmerkelijk, de penbalk vervangen.
aanvullingen
- wetenswaardigheden
Deze molen bevindt zich sinds een grenswijziging per 1 januari 1989 in de provincie Zuid-Holland, voordien was dat in de provincie Utrecht. Desondanks is deze molen tot nu toe in Utrechtse handen gebleven.
- toelichting naam
Deze molen wordt vernoemd naar de polder die hij kan bemalen.
foto's
- foto's
-
Molen 00021 Westveense Molen (Woerdense Verlaat)Rob Pols (6-1-2012).Molen 00021 Westveense Molen (Woerdense Verlaat)Piet Glasbergen (29-4-2013)Molen 00021 Westveense Molen (Woerdense Verlaat)M. Hoogstraat (9-8-2023)Molen 00021 Westveense Molen (Woerdense Verlaat)Piet Glasbergen (13-3-2013)Molen 00021 Westveense Molen (Woerdense Verlaat)Piet Glasbergen (11-11-2016)Molen 00021 Westveense Molen (Woerdense Verlaat)Piet Glasbergen (13-3-2013).Molen 00021 Westveense Molen (Woerdense Verlaat)Piet Glasbergen (29-4-2013)Molen 00021 Westveense Molen (Woerdense Verlaat)Maarten van Scheppingen (28-2-2015)
De gebogen bladen staan er mooi op, deze wateren makkelijker af bij grotere opvoerhoogtes. Ook bij de Oukoper en de Oostzijdse molens.Molen 00021 Westveense Molen (Woerdense Verlaat)Boukje van Leijen (3-6-2023)Molen 00021 Westveense Molen (Woerdense Verlaat)Boukje van Leijen (3-6-2023)Molen 00021 Westveense Molen (Woerdense Verlaat)Boukje van Leijen (3-6-2023)
draag zelf bij
- teksten
- tekstbijdragen over deze molen insturen | tekstbijdragen over de motor in deze molen insturen (indien van toepassing)
- foto's
- foto's insturen