Molen De Geregtigheid, Katwijk aan den Rijn

Katwijk aan den Rijn, Zuid-Holland
b

korte karakteristiek

naam
De Geregtigheid
modeltype
Ronde molen, stellingmolen
functie
korenmolen
bouwjaar
herbouwd
1969
bedrijfsvaardigheid
Maalvaardig
bestemming
Het malen van graan, thans op vrijwillige basis
adres
Valkenburgseweg 7
2223 KA Katwijk aan den Rijn
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt  
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
fietsroute
fietsroute in de buurt van De Geregtigheid via fietsnetwerk.nl
Ten Bruggencate-nr.
01781
oude dbnr.
B999
Meest recente aanpassing
| Conversie
media-bestand
Molen 01781 De Geregtigheid (Katwijk aan den Rijn)
Frank Hendriks (20-2-2019)

locatie

plaats
Katwijk aan den Rijn
plaatsaanduiding
gemeente
Katwijk, Zuid-Holland
kadastrale aanduiding
Gemeente Katwijk, sectie D, nr. 49
geo positie
X: 89097, Y: 467353
N: 52.19036, O: 4.42341
biotoopwaarde
5 (goed)
landschappelijke waarde
Zeer groot

contact en bezoek

bezoek/postadres
Valkenburgseweg 7
2223 KA Katwijk aan den Rijn
molenaar
J. en C. Bouma
telefoon
06-5378 6149
e-mail

website
social media
open voor publiek
ja
open op zaterdag
nee
open op zondag
nee
op afspraak
ja
openingstijden
op afspraak
toegangsprijzen
winkelinformatie
meelverkoop
nee
museuminformatie
gericht op scholen
nee
bijzonderheden

constructie

modeltype
Ronde molen, stellingmolen
krachtbron
wind
functie
romp
Ronde stenen molen
kap
Gedekt met dakleer
inrichting

Eén koppel 17der en één koppel 16der kunststenen (met silo); regulateur; sleepluiwerk

versieringen

Aardige baard, wit geverfd, donkergroen afgebiesd, met het opschrift 'Anno 1740' en onderaan een in groen uitgevoerde boom.

Boven de oostelijke inrijpoort een klein steentje met daarop een manshoofd en daaronder het bouwjaar '1740'.

Direct daaronder een gevelsteen met daarop de afbeelding van een weegschaal en de tekst: ’t Gewigt te ligt of T’Zwaar Is een Grouwel voor den Heer Maar Valsheid in de waar Dat kwetst de Ziele meer' Gestigt by Henderik van der Muele A: 1740 En de eerste Steen geleyd Door Jacobus van der Muele den 24. April


 

Beide inrijpoorten zijn voorzien van fraaie en mooi geschilderde dubbele deuren.

 

Aan het uiteinde van de vangstok een uit hout gesneden kat.

plaats bediening
stellingmolen
bediening kruiwerk
buitenkruier
plaats kruiwerk
bovenkruier
kruiwerk
48 houten rollen; kruihaspel
vlucht
25,50 / 25,60 m.
vang
Vlaamse vang; 4 scharnierende stukken. Vangbalk met haak; vangstok. Kneppel; pal.
overbrenging

Bovenwiel 53 kammen
Bovenbonkelaar 26 kammen, steek 13,0 cm.
Spoorwiel 73 kammen
Steenschijflopen 28 staven, steek 10,0 cm.
Overbrengingsverhouding 1 : 5,31

hoogte
wiekvorm
Oud-Hollands
Kantel uw mobiel om de tabellen helemaal te zien
wiekenkruis
fabrikant roenummer positie bouw fabricagejaar jaar gestoken positie jaar verdwenen lengte
media-bestand
Roede 321, Straathof
Straathof
✉︎ 321 binnen 2018 2018 binnen aanw. 25,50
media-bestand
Roede 322, Straathof
Straathof
✉︎ 322 buiten 2018 2018 buiten aanw. 25,60
Vaags ✉︎ 224 buiten 2010 2010 buiten 2017 25,60
media-bestand
Roede 225, Vaags
Vaags
✉︎ 225 binnen 2010 2010 binnen 2017 25,50
Bremer ✉︎ 152 binnen 1968 1969 binnen 2010 24,70
media-bestand
Roede 153, Bremer
Bremer
✉︎ 153 buiten 1968 1969 buiten 2010 24,70
wiekverbeteringen

Rond 1930 werd de binnenroede voorzien van het systeem Dekker.
In 1951 volgde verdere verbetering toen op de binnenroede een Ten Haveklep met Van Bussel-achtige stroomlijn werd aangebracht. Toen kreeg de buitenroede het Dekkersysteem.
Na diverse malen brandschade en stilstand werd de molen in 1969 weer voorzien van Oud-Hollandse ophekking.

over de wieken

Op 8 juni 2018 stak men de nieuwe roeden.

bovenas
fabrikant asnummer fabricagejaar jaar gestoken jaar verdwenen lengte
media-bestand
As 313, Sterkman & Zn, wed. A.
Sterkman & Zn, wed. A.
✉︎ 313 1865 aanw. 05,10
afbeelding van onze ondersteuners

geschiedenis

toestand
werkend
bouwjaar
bedrijfsvaardigheid
Maalvaardig
bestemming
Het malen van graan, thans op vrijwillige basis
molenmaker
? (1740) Fa. de Gelder, Valkenburg ZH (1969)
omwentelingen
geschiedenis

De molen werd gesticht door Hendrik van der Muele.

Rond 1930 werd het wiekenkruis gemoderniseerd door toepassing van het stroomlijnsysteem Dekker op de binnenroede. In 1951 werd de molen verder verbeterd door de toepassing, op de binnenroede, van een Ten Haveklep. De buitenroede werd vervolgens van het Dekkersysteem voorzien. Vreemd genoeg betekende dit voor de molen het voorlopige einde: met dit wiekenkruis is nooit gemalen. Wat de oorzaak is van dit raadsel moet eens worden uitgezocht!

Behalve een graanmalerij was naast de molen ook een tijdlang een grasdrogerij gevestigd. Dat een dergelijk bedrijf brandgevaarlijk is, is wel gebleken: in 1956, 1961 en 1963 brak daar brand uit. In 1961 brandde als gevolg de molen inwendig vrijwel uit, de buitenkant bleef daarbij nagenoeg onbeschadigd. In 1963 ontstond opnieuw brand, ditmaal in de graanmalerij, maar nu kon de brandweer verder onheil voorkomen. In 1967 werd de molen, in afwachting van restauratie, voorlopig onttakeld.

In 1969 volgde algeheel herstel. Hierbij werden de kapvorm gewijzigd en nieuwe roeden gestoken (die weer Oud-Hollands werden opgehekt). Het binnenwerk (zolder, gaandewerk en stenen) moest uiteraard geheel nieuw worden gemaakt.
Sindsdien draaide de molen weer regelmatig; gemalen werd er in het begin ook nog; daarna een tijd niet meer, maar inmiddels maalt de molen weer op vrijwillige basis.

In 2010 kreeg de molen nieuwe (gedeelde) roeden; de ruim 40 jaar oude Bremerroeden verkeerden, mede omdat deze molen dicht bij zee gelegen is, in minder goede staat. De nieuwe roeden waren bovendien duidelijk langer dan de vorige (de Bremers had men indertijd enige tijd na het steken een stukje verlengd). 
Helaas was deze roeden geen lang leven beschoren: als gevolg van alle problematiek rond de gedeelde roeden werd ook deze molen in april 2017 stilgezet. Eind november werden de roeden verwijderd, om door roedensmid Straathof, nu als roeden uit één stuk, te worden gekopieerd. Op 18 juni 2018 zijn de nieuwe roeden gestoken en kort daarna was de molen weer geheel maalvaardig.


aanvullingen

toelichting naam

Deze molen heeft de naam "De Geregtigheid" vanaf de bouw.

foto's

foto's