Sweachmermolen

De Langweerder- of Sweachmermolen dateert van 1782. Hij werd destijds gebouwd als koren- en poldermolen op initiatief van de toenmalige grietman, jonkheer Frans Julius Johan van Eijsinga.

In 1925 nam een elektrisch gemaal de taak van deze molen over, waardoor hij zijn functie verloor. Door te weinig onderhoud raakte de molen ernstig in verval, maar op initiatief van jonkheer T.A.J. van Eijsinga, nazaat van de bouwheer en (invloedrijk) bestuurslid van o.m. De Hollandsche Molen, werd in 1949 de Stichting tot instandhouding van de Langweerder molen opgericht. Deze stichting bracht de molen weer in een uitstekende staat.

In 1998 werd de molen weer maalvaardig als poldermolen. Door de toepassing van een spoorwiel (vanwege het korenmaalwerk) draait de vijzel hier andersom dan gebruikelijk.

Het korenmaalwerk was tot 2010 nog maar gedeeltelijk aanwezig. In 2010 werd ook dat gecompleteerd door het aanbrengen van een nieuw koppel stenen en sindsdien geldt de molen in dubbel opzicht als maalvaardig. Op 9 oktober is de molen feestelijk in gebruik genomen.
Het is de bedoeling de molen regelmatig te laten draaien. De molenaar wordt daarin bijgestaan door andere vrijwilligers.

Het Wetterskip Fryslân heeft de molen bestemd als reservegemaal bij extreme regenval.
In april 2017 had men de vijzel tijdelijk verwijderd om te worden nagekeken. De vijzel is later, geheel hersteld, weer geplaatst en daarmee was de molen weer geheel draaivaardig.
Het oude gemaal naast de molen is in de zomer van 2018 uitwendig gerestaureerd.

Lange tijd zat er, hoewel de vang Vlaams van constructie is, een stut in het linkervoeghout.
Voor de lange spruit was een oude molenroede gebruikt. Sinds deze laatste vervangen is door een nieuwe bilinga spruit wordt de oude los bij de molen bewaard.
Opmerkelijk is het zeer zwaar uitgevoerde drijfwiel voor het luiwerk; bovendien draait hierop een schijfloop in plaats van een kamwiel.

Eind maart 2022 gingen beide Bremer-roeden eruit na 58 jaar trouwe dienst en werden meteen de nieuwe gestoken.