Sweachmermolen
8525 EA Langweer
N 52.960159 O 5.732078
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
Toon deze molen in Google Streetview
2019: 60.000
2018: 50.000
eerdere tellerstanden ( ↓ ↑ )
- 2015: 72.000
Zeer groot. In 2010 is de windvang sterk verbeterd door het kappen van enige bomen op ZW; verdere verbetering van de omgeving is voorzien.
Als de molen draait en op afspraak.
Sweachmermolen
Constructie
Constructie
Houten achtkant, gedekt met riet, op houten onderbouw
Gedekt met riet
Lang geleden had deze molen zelfzwichting (met Oud-Hollandse voorzomen) op beide roeden. Dit is al heel lang weer vervangen door Oud-Hollands (met zeilen).
Roeden etc.
Kantel uw mobiel om de tabellen helemaal te zien
|
Kruiwerk etc.
Stalen vijzel, één koppel maalstenen; kammen-op-stavenluiwerk.
Woning in de molen (te huur als recreatiewoning).
Aardige baard, donkergroen geverfd, wit afgebiesd, met enig diep snijwerk en in grote cijfers het jaartal '17' '82'
Sweachmermolen
Verwijzingen
Verwijzingen
Sweachmermolen
Geschiedenis
Geschiedenis
De Langweerder- of Sweachmermolen dateert van 1782. Hij werd destijds gebouwd als koren- en poldermolen op initiatief van de toenmalige grietman, jonkheer Frans Julius Johan van Eijsinga.
In 1925 nam een elektrisch gemaal de taak van deze molen over, waardoor hij zijn functie verloor. Door te weinig onderhoud raakte de molen ernstig in verval, maar op initiatief van jonkheer T.A.J. van Eijsinga, nazaat van de bouwheer en (invloedrijk) bestuurslid van o.m. De Hollandsche Molen, werd in 1949 de Stichting tot instandhouding van de Langweerder molen opgericht. Deze stichting bracht de molen weer in een uitstekende staat.
In 1998 werd de molen weer maalvaardig als poldermolen. Door de toepassing van een spoorwiel (vanwege het korenmaalwerk) draait de vijzel hier andersom dan gebruikelijk.
Het korenmaalwerk was tot 2010 nog maar gedeeltelijk aanwezig. In 2010 werd ook dat gecompleteerd door het aanbrengen van een nieuw koppel stenen en sindsdien geldt de molen in dubbel opzicht als maalvaardig. Op 9 oktober is de molen feestelijk in gebruik genomen.
Het is de bedoeling de molen regelmatig te laten draaien. De molenaar wordt daarin bijgestaan door andere vrijwilligers.
Het Wetterskip Fryslân heeft de molen bestemd als reservegemaal bij extreme regenval.
In april 2017 had men de vijzel tijdelijk verwijderd om te worden nagekeken. De vijzel is later, geheel hersteld, weer geplaatst en daarmee was de molen weer geheel draaivaardig.
Het oude gemaal naast de molen is in de zomer van 2018 uitwendig gerestaureerd.
Lange tijd zat er, hoewel de vang Vlaams van constructie is, een stut in het linkervoeghout.
Voor de lange spruit was een oude molenroede gebruikt. Sinds deze laatste vervangen is door een nieuwe bilinga spruit wordt de oude los bij de molen bewaard.
Opmerkelijk is het zeer zwaar uitgevoerde drijfwiel voor het luiwerk; bovendien draait hierop een schijfloop in plaats van een kamwiel.
Eind maart 2022 gingen beide Bremer-roeden eruit na 58 jaar trouwe dienst en werden meteen de nieuwe gestoken.
Sweachmermolen
Aanvullingen
Aanvullingen
De enige molen in Nederland die zowel kan functioneren als koren- en als poldermolen.
Het kammen-op-staven-luiwerk is uitermate zeldzaam, maar niet helemaal uniek: Stellendam (ZH) heeft het ook, al is het daar geheel anders (en vooral veel kleiner) uitgevoerd.
Het (op zich al opmerkelijke) luiwerk mist het luitouw en wel hierom: het zou anders door de recreatiewoning lopen en dat is ongewenst. Om die reden bevinden zich in de molen ook geen lui-luiken.
Sweachmermolen
Historische foto's
Historische foto's
Sweachmermolen
Actuele foto's






Het luiwerk. Bijzonder is dat luiluiken in deze molen ontbreken. Het luitouw eindigt op de zoldervloer. Dat komt doordat er een recreatiewoning in de molen is ingebouwd. Daar wil men geen luitouw doorheen hebben, begrijpelijkerwijs.

Foto uit de kap. Bovenbonkelaar en bovenwiel zijn goed te zien. Links een buis van de sprinkler installatie die in de molen is aangebracht.

Foto van de aansluiting van de spil die de vijzel aandrijft op het vijzelwiel. De vijzel zelf ontbreekt vanwege onderhoud.

Blik in de lege vijzelgang. De vijzel ontbreekt vanwege onderhoud.
Draag zelf bij
Tekst | | Stuur ons uw teksten over de motor in deze molen (indien van toepassing) |
Foto's |