Schiedam, Zuid-Holland

De Vrijheid

Foto van De Vrijheid, Schiedam, Theo de Rooij (8-12-2016)De molen ziet er na de laatste metselwerkrestauratie weer netjes uit. | Database Nederlandse molens
© Theo de Rooij (8-12-2016)
De molen ziet er na de laatste metselwerkrestauratie weer netjes uit.

NederlandsEnglishFrançaisDeutschEspanõlPortuguesePусский简体中文

De Vrijheid

1785
Stellingmolen
Ronde stenen molen
Korenmolen
Noordvest 40
3111 PH Schiedam
X: 86726 Y: 437272
N 51.919739 O 4.394753
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
Toon deze molen in Google Streetview
Zuid-Holland
Schiedam
Schiedam
Gemeente Schiedam, sectie A, nr. 761
Stichting de Schiedamse Molens

De Stichting de Schiedamse Molens is eigenaar sinds 2016, daarvoor was dat de gemeente Schiedam sinds 1972.

Maalvaardig
2022: 632.926
2021: 588.098
2020: 794.846
2019: 683.305
2018: 708.995
2017: 731.174
eerdere tellerstanden ( ↓ ↑ )
  • 2015: 934.206
  • 2014: 983.482
  • 2013: 909.679
  • 2012: 643.851
  • 2011: 628.212
  • 2010: 750.593
  • 2009: 626.843
  • 2004: 492.399
  • 2003: 361.493
  • 2002: 312.343
Het malen van graan op professionele basis

Groot

Bas Batenburg / Theo de Rooij
010-4260044

Alleen op de Nationale Molendag.

Fietsroute in de buurt van De Vrijheid via fietsnetwerk.nl
Wandelroute in de buurt van De Vrijheid via molenwandelingen.nl
1108
01173
 
Vaags
Groot Wesseldijk
Verbij

De Vrijheid

Constructie

Constructie

Ronde stenen molen

Gedekt met gepotdekselde planken

26,60 m.
Systeem Fauël met automatische remkleppen én steekborden op beide roeden

Deze molen kreeg in de zomer van 1975 het systeem Fauël (fokwieken) met automatische remkleppen op de binnenroede. In 1976 gebeurde dit bij de buitenroede.
In 1979, toen nieuwe roeden werden gestoken (en de oude mét de fokken naar De Drie Koornbloemen verhuisden), werden opnieuw fokken met automatische remkleppen aangebracht.

Roeden etc.

Kantel uw mobiel om de tabellen helemaal te zien

Kruiwerk etc.

Engels met 40 rollen; kruirad
Losse Vlaamse blokvang uit vier stukken; vangbalk met haak; vangstok; kneppel

Drie koppel 17der stenen waarvan één met hulpaandrijving, slijpsteen, drie mengketels, AZOzeef, pletwals, elevator, graanreiniger, steenuitlezer, tien silo's met een totale opslag van ruim 70 ton, glijgoot vanaf maalzolder tot begane grond, centraal stofzuigersysteem (voor alle drie koppel, mengketels, elevator en silo's), elektrische (lui)lier, afschietwerk, zakkenklopper. 

Bovenwiel 86 kammen
Bovenschijfloop 45 staven, steek 10.3 cm
Spoorwiel 117 kammen
Steenschijflopen 2 x 41 en 1 x 40 staven, steek 8.4 cm
Overbrengingsverhouding 1 : 5,45 resp. 1 : 5,59

van de stelling: 18,50 m.

Aardige baard, groen geverfd, wit afgebiesd, met in forse letters en cijfers: ANNO 1785.

Op een gevelsteen aan de straatzijde staat Pallas Athena, godin van de vrijheid, afgebeeld.
Daaronder een vlakke steen met het opschrift:
"De eerste steenen syn gelegt
door
Ian Beukers
Hendrik Meyer
en
Abraham Lucas Iansz
op den 30 mey 1785".

De Vrijheid

Verwijzingen

De Vrijheid

Geschiedenis

Geschiedenis

De molen was oorspronkelijk een brandersmolen en maakte deel uit van de vroegere krans van 19 molens om de oude stad. Tot ca. 1950 was deze molen nog in bedrijf voor het malen van graan. In de periode van stilstand daarna ging de staat van onderhoud achteruit en dat bleef niet zonder gevolgen: in 1966 werden beide roeden gestreken.

Evengoed waren er ook plannen voor herstel, zo werden in 1968 nieuwe roeden besteld en geleverd. Maar daarna gebeurde er vooralsnog niets en lagen die roeden ruim vier jaar naast de molen op de kade.
Hierin kwam pas verandering, nadat de molen in 1972 aangekocht was door de gemeente Schiedam. Toen volgde namelijk een restauratie waarbij tot slot een maalvaardige molen werd opgeleverd. Bijzonder belangrijk hierbij was de inzet van vele vrijwilligers: de van binnen verwaarloosde en vervuilde molen werd zolder voor zolder geheel schoongemaakt en waar nodig hersteld.

Al snel was niet alleen sprake van een maalvaardige, maar ook een malende molen: op 1 juli 1974 werd een bedrijf gestart door Fré Kodde, veteraan uit de bekende molenaarsfamilie uit St. Annaland. De officiële in gebruikname was op 5 november dat jaar.
Geëxploiteerd door de Stichting Molen De Vrijheid werd er volop meel geleverd voor het Echte Bakkersgilde. Later kwamen daar moutmeel en rogge voor de ambachtelijke jeneverindustrie, vanouds in Schiedam prominent aanwezig, bij.

Ruim 25 jaar functioneerde De Vrijheid op deze manier met veel succes. Helaas kwam in 2000, na het plotselinge overlijden van Niek Boekestijn jr., die per 1 april 1999 de bedrijfsvoering in Schiedam had overgenomen, een voorlopig einde aan het zeer produktieve bestaan van De Vrijheid. Daarna draaide de molen nog wel regelmatig, maar gemalen werd er niet veel meer.
In 2009 veranderde dit wederom ten goede: de molen maalt sindsdien behalve voor diverse bakkers ook voor branderijen in en om Schiedam.

Met het vorige stel roeden van deze molen is iets opmerkelijks gebeurd: zoals al vermeld waren die in 1968 afgeleverd, maar door omstandheden pas na vier jaar gestoken. In 1979 verhuisden deze Bremer-roeden naar De Drie Koornbloemen (die toen geheel werd gerestaureerd) en kreeg De Vrijheid twee nieuwe exemplaren van het fabrikaat Derckx. Dit alles in verband met aanpassingen aan het maalbedrijf. Mogelijk is dit de enige keer geweest, dat gelaste roeden om economische redenen naar een andere molen zijn verhuisd.

In april 2012 werden beide Derckx-roeden gestreken om op de grond na te worden gekeken en waar nodig gerepareerd. 3 mei werden zij weer gestoken en opgehekt; 7 mei werden de nieuwe fokken aangebracht, waarna de molen als vanouds weer aan de slag kon.

In maart 2016 werd in betrekkelijk korte tijd een grote hoeveelheid graan gemalen, waarna de molen voor ca. acht weken werd stilgezet vanwege noodzakelijke herstellingen aan het metselwerk. Zodra de steigers boven stellinghoogte niet meer nodig waren, werd de molen weer in werking gesteld. In juli dat jaar werd het werk ook beneden de stelling opgeleverd.

In 2021 werd duidelijk dat beide roeden waren uitgediend (iets wat ook gold bij De Palmboom).
Nieuwe roeden werden 1 oktober bij de molen afgeleverd, de oude gingen er op 8 oktober uit. 26 oktober stak de Restauratiewerkplaats Schiedam de nieuwe roeden.


De Vrijheid

Aanvullingen

Aanvullingen

De (zeer korte) bovenas is de op één na oudste nog functionerende in Nederland en de oudste gedateerde.

De naam 'De Vrijheid' is bij de bouw in 1785 gegeven uit sympathie voor en solidariteit met de toen jonge Verenigde Staten van Amerika. Dat land had zich net losgemaakt van Engeland. (N.B. Een soortgelijke Schiedamse molen kreeg bij de bouw in 1792 de naam "Washington").

Hans Dobbe (AKG) Paul Sporken (Stichting De Schiedamse Molens): 'Molen De Vrijheid weer terug bij het A.K.G.', in: Molenwereld 198 (2015) 443 - 446.
Bart Mols, Drie jonge korenmolenaars, in: De Nieuwe Molenwereld 2 (2018), pp. 43 - 44.

De Vrijheid

Historische foto's

Historische foto's

Eertijds naar molendatabase.nl ingezonden historische foto’s van deze molen.
Kijk op allemolens.nl voor historische foto’s en documenten van deze molen.
Vaags
Groot Wesseldijk
Verbij

De Vrijheid

Actuele foto's

De Vrijheid, Schiedam, Theo de Rooij (28-6-2016)De dag dat de steigerbouwers en metselaars weggingen en de molen klaar was na de metselwerkrestauratie.   | Database Nederlandse molens
© Theo de Rooij (28-6-2016)
De dag dat de steigerbouwers en metselaars weggingen en de molen klaar was na de metselwerkrestauratie.
De Vrijheid, Schiedam, Theo de Rooij (10-9-2015) Vóór het herstel van het metselwerk. | Database Nederlandse molens
© Theo de Rooij (10-9-2015)
Vóór het herstel van het metselwerk.
De Vrijheid, Schiedam, Rob Pols (18-11-2018) | Database Nederlandse molens
© Rob Pols (18-11-2018)
De Vrijheid, Schiedam, Theo de Rooij (17-9-2015)De onthulling van het nieuwe AKG schild. Sinds 2015 is de molen, daar waar het AKG ooit begon, weer lid. | Database Nederlandse molens
© Theo de Rooij (17-9-2015)De onthulling van het nieuwe AKG schild. Sinds 2015 is de molen, daar waar het AKG ooit begon, weer lid.
De Vrijheid, Schiedam, Boukje van Leijen (16-2-2016) | Database Nederlandse molens
© Boukje van Leijen (16-2-2016)
De Vrijheid, Schiedam, Theo de Rooij (17-11-2016)Na de laatste restauratie is de molen weer voorzien van LED-verlichting waarmee de molen 's avonds aangelicht wordt.  | Database Nederlandse molens
© Theo de Rooij (17-11-2016)
Na de laatste restauratie is de molen weer voorzien van LED-verlichting waarmee de molen 's avonds aangelicht wordt.
De Vrijheid, Schiedam, Theo de Rooij (30-10-2015). De molen weer in vol bedrijf! | Database Nederlandse molens
© Theo de Rooij (30-10-2015). De molen weer in vol bedrijf!
De Vrijheid, Schiedam, Theo de Rooij (20-9-2012) | Database Nederlandse molens
© Theo de Rooij (20-9-2012)
De Vrijheid, Schiedam, Rob Pols (13-2-2005)Malend met twee koppel.  | Database Nederlandse molens
© Rob Pols (13-2-2005)
Malend met twee koppel.
De Vrijheid, Schiedam, Vincent Mepschen (15-6-2013). | Database Nederlandse molens
© Vincent Mepschen (15-6-2013).
De Vrijheid, Schiedam, Rob Pols (25-4-2004)Het voorste gedeelte van de befaamde Nolet-bovenas.  | Database Nederlandse molens
© Rob Pols (25-4-2004)
Het voorste gedeelte van de befaamde Nolet-bovenas.
 

Draag zelf bij

    Tekst  
Stuur ons uw teksten over deze molen
  |   Stuur ons uw teksten over de motor in deze molen (indien van toepassing)
Vanwege migratie van de server is het even niet mogelijk om teksten in te sturen.
   
    Foto's  
Stuur uw foto's van deze molen (ook eventuele motor)
Vanwege migratie van de server is het even niet mogelijk om foto's in te sturen.