Molen (Tweemanspolder) Nr. 1, Zevenhuizen

Zevenhuizen, Zuid-Holland
b

korte karakteristiek

naam
(Tweemanspolder) Nr. 1
modeltype
Kantige molen, grondzeiler
functie
poldermolen
bouwjaar
bedrijfsvaardigheid
Maalvaardig
bestemming
Bemalen van de Tweemanspolder (1e trap), thans op vrijwillige basis; woning
adres
Molenviergang 4
2761 BK Zevenhuizen
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt  
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
fietsroute
fietsroute in de buurt van (Tweemanspolder) Nr. 1 via fietsnetwerk.nl
Ten Bruggencate-nr.
00933
oude dbnr.
B1141
Meest recente aanpassing
media-bestand
Molen 00933 (Tweemanspolder) Nr. 1 (Zevenhuizen)
Ton Koorevaar (14-5-2022)

locatie

plaats
Zevenhuizen
plaatsaanduiding
gemeente
Zuidplas, Zuid-Holland
kadastrale aanduiding
Gemeente Zevenhuizen, sectie A, nr. 182
geo positie
X: 98613, Y: 449064
N: 52.02705, O: 4.56559
biotoopwaarde
5 (goed)
landschappelijke waarde
Zeer groot

contact en bezoek

bezoek/postadres
Molenviergang 4
2761 BK Zevenhuizen
molenaar
Jan Springer
telefoon
0180-632613
e-mail

website
social media
open voor publiek
nee
gericht op scholen
nee
bijzonderheden

constructie

modeltype
Kantige molen, grondzeiler
krachtbron
wind
kenmerken
functie
romp
Grenen achtkant, gedekt met riet, op gemetselde voet van 2,00 m.
kap
Gedekt met riet
inrichting

IJzeren scheprad; woning in de molen

plaats bediening
grondzeiler
bediening kruiwerk
buitenkruier
plaats kruiwerk
bovenkruier
kruiwerk
48 houten rollen; kruirad
vlucht
27,40 m.
vang
Vlaamse vang; 4 scharnierende stukken. Vangbalk met haak; vangstok.
overbrenging

Bovenwiel 65 kammen
Bovenschijfloop 35 staven, steek 13,0 cm.
Onderschijfloop 24 staven
Onderwiel 107 kammen
Overbrengingsverhouding 2,40 : 1

hoogte
wiekvorm
Oud-Hollands
Kantel uw mobiel om de tabellen helemaal te zien
wiekenkruis
fabrikant roenummer positie bouw fabricagejaar jaar gestoken positie jaar verdwenen lengte
Koppes Constructie B.V. ✉︎ 15 binnen 2019 2019 binnen aanw. 27,50
Derckx ✉︎ 678 buiten 1991 1991 buiten aanw. 27,40
Derckx ✉︎ 167 binnen 1975 1975 binnen 2019 27,40
Pot ✉︎ 808 buiten 1874 1974? buiten 1991 27,40
wiekverbeteringen

Deze molen heeft nooit een wiekverbetering ondergaan.

bovenas
fabrikant asnummer fabricagejaar jaar gestoken jaar verdwenen lengte
Enthoven & Co, L.I. ✉︎ 116 1854 1854? aanw. 04,38
afbeelding van onze ondersteuners

geschiedenis

toestand
werkend
bouwjaar
bedrijfsvaardigheid
Maalvaardig
bestemming
Bemalen van de Tweemanspolder (1e trap), thans op vrijwillige basis; woning
omwentelingen
eigendomshistorie

De Stichting tot instandhouding van de molenviergang van de Tweemanspolder is eigenaar sinds 1953, daarvoor was dit de Tweemanspolder.

geschiedenis

De molen is de ondermolen van de molen-viergang Tweemanspolder (ca. 460 ha, opvoerhoogte 1e bemalingstrap: 2,00 m.).

Tot 1950 was de molen uitgerust met een scheprad, maar vanwege een polderpeilverlaging werd het toen noodzakelijk om andere middelen aan te wenden. Helaas werd de toen aangebrachte centrifugaalpomp geen succes: de pomp gaf namelijk pas bij hoge snelheid veel water; daaronder presteerde de pomp te weinig. Hiermee verdween de balans uit deze viergang.
In 1952 werd voor de bemaling een mechanisch gemaal in gebruik genomen, waarna de molens geen primaire taak meer hadden.

Reeds in 1953 kwam deze molen, met de andere van de viergang, in bezit van de Stichting tot instandhouding van de molenviergang van de Tweemanspolder. Deze stichting werd opgericht onder auspiciën van de Provincie Zuid-Holland en onderhoudt deze molengroep sindsdien voortreffelijk.

Vanaf 1953 maalden de molens gedurende vele jaren alleen op de zaterdagen van juli en augustus, later aangevuld met de Nationale Molendag. In 1996 heeft men dit omgegooid: de molengroep van Zevenhuizen maalt sindsdien het hele jaar door twee keer in de maand op zaterdagen, is dus ongeveer 25 keer in het jaar volledig in bedrijf.

In de zomer van 2009 werd begonnen met een ingrijpende waterbouwkundige restauratie: de centrifugaalpomp uit 1950 werd weer verwijderd en vervangen door een scheprad. Hiermee is de situatie van vóór 1950 in ere hersteld, met dit verschil dat, vanwege de gewijzigde omstandigheden, het nieuwe scheprad ca. 80 cm. dieper aangebracht is dan het tot 1950 aanwezige exemplaar. Uiteraard moest er van alles worden gewijzigd en gereconstrueerd aan de waterlopen. Op 6 september 2010 werd er met succes proefgemalen.
Vanwege deze grote ingreep moest ook de woonruimte drastisch aangepakt c.q. bijna geheel worden vernieuwd. Het gehele werk heeft, mede door de lange winter van 2009-2010, ruim 15 maanden in beslag genomen.
Het resultaat is hoe dan ook geworden dat deze molen, veel meer dan vroeger, maalvaardig te noemen is.

In de zomer van 2019 ondergingen alle molens van deze viergang uitvoerig herstel. Voor molen nr. 1 kwam dat naar op: geheel nieuw riet op de kap (met werkzaamheden aan roosterhouten en kapspanten) en het vervangen van de binnenroede. Begin september was de rietdekker volop bezig; de nieuwe binnenroede volgde op 18 september.


aanvullingen

toelichting naam

De molen wordt, ter onderscheiding van zijn buurmolens, aangeduid met een cijfer.

literatuur

Jan Hofstra, Achterwaterloop. Ondermolen Tweemanspolder te Zevenhuizen, in: Molenwereld 131 (2009), pp. 446 -452.

foto's

foto's