Nieuw-Lekkerland, Zuid-Holland

Korenmolen De Regt

Foto van Korenmolen De Regt, Nieuw-Lekkerland, Nelly Sonneveld (13-08-2014)De molen voor het eerst met halve zeilen opgezeild. | Database Nederlandse molens
© Nelly Sonneveld (13-08-2014)
De molen voor het eerst met halve zeilen opgezeild.

NederlandsEnglishFrançaisDeutschEspanõlPortuguesePусский简体中文

Korenmolen De Regt

1850 (circa)
2014
Grondzeiler
Ronde stenen molen
Korenmolen
Lekdijk 415A
2957 VB Nieuw-Lekkerland
X: 104948 Y: 433509
N 51.887856 O 4.660156
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
Toon deze molen in Google Streetview
Zuid-Holland
Molenlanden
Nieuw-Lekkerland
Gemeente Nieuw-Lekkerland, sectie C, nr. 1042
Stichting Herstel Korenmolen De Regt
Draaivaardig (zie 'Geschiedenis')
Ja
Het malen van graan en het opwekken van elektriciteit op vrijwillige basis

Belangrijk maar wordt verkleind door het dijklichaam en een naastgelegen woning.

Nelly Sonneveld / Ab Boer / Arie Bode / Arie Hoek / Jaap Stam / Cornelis Dekker

1 april tot 1 oktober: zaterdag 11.00 - 16.00 uur
1 oktober tot 1 april: zaterdag 11.00 - 14.00 uur
Meelverkoop.

Fietsroute in de buurt van Korenmolen De Regt via fietsnetwerk.nl
1339
01498
 
Vaags
Groot Wesseldijk
Verbij

Korenmolen De Regt

Constructie

Constructie

Ronde stenen molen, geheel gepleisterd en gewit

Gedekt met riet

20,28 m.
Oud-Hollands

Deze molen heeft nooit een wiekverbetering gehad en na de reconstructie ook niet gekregen.

Roeden etc.

Kantel uw mobiel om de tabellen helemaal te zien
Fabrikaat en motornr. Type PK Brandstof Bouwjaar Status
E.M.F. Dordt KB 300/8 20 / 750 aanwezig
         

Kruiwerk etc.

Stalen rollen in stalen rollenwagens; kruihaspel
Losse Vlaamse blokvang uit vier stukken; vangbalk met haak; vangstok.

Eén koppel maalstenen, elektrisch aangedreven; elevator. Generator.

Onvoldoende gegevens bekend.

Aardige baard, donkergroen geverfd, rood afgebiesd, met tussen de koppen van voeghouten en steunder de jaartallen '1714' en '2014' en daaronder 'De Regt'.

?? (1850c)
Jan-Cees de Vries e.v.a. (2014)

Korenmolen De Regt

Verwijzingen

Korenmolen De Regt

Geschiedenis

Geschiedenis

Het bouwjaar van deze molen staat (nog) niet helemaal vast: het is altijd gehouden op 1853, maar vermoedelijk is de molen iets ouder, verondersteld wordt vooralsnog 1850, of mogelijk 1849.

De constructie is altijd zeer bijzonder geweest: vanaf de Lekdijk is het een grondzeiler; vanaf de polderzijde is het deels een stellingmolen. De houten stelling werd rond 1940 vervangen in beton, met een ijzeren leuning.
Naast de molen staat een molenaarshuis, dat oorspronkelijk rond 1860 gebouwd is. Ook staat er een pakhuis uit ca. 1910/1920. Maar de omgeving is vooral om één reden veranderd: de molen staat al jaren meer ín de dijk dan er bovenop. Dit omdat de dijk in de loop der jaren diverse malen is verhoogd.

Vele jaren is deze molen eigendom geweest van de familie De Regt. Zeer bekend werd Willem de Regt (1889-1964). Deze zeer inventieve molenaar paste in 1943 zijn molen zodanig aan, dat ook elektrisch gemalen kon worden. Met name dit elektrisch aangedreven koppel, de jacobsladder maar ook de uitzonderlijke lagering van de steenspillen getuigen nog steeds van zijn vernuft. Over graanverwerking, met name het malen met stenen, schreef hij regelmatig in het vakblad 'De Molenaar'.
Zijn zoon Adriaan maalde liever met de motor en heeft dat gedaan tot het maalbedrijf werd beëindigd. Adriaan de Regt overleed op 17 januari 1991.

Tijdens de Tweede Wereldoorlog beleefde deze molen, net als vele andere in Nederland, een ongekende opbloei. Na de oorlog werd evenwel duidelijk dat men in deze opzet de concurrentiestrijd niet zou kunnen volhouden. Rond 1952 maalde men hier voor het laatst op windkracht.
Daarna werd de onderhoudstoestand slechter en dit leverde op den duur gevaar voor op voor de omgeving. Juist op de smalle Lekdijk was dit een probleem.
Na de vroege aanvraag van een sloopvergunning volgde veel onderhandelen. Iedereen was van mening dat de molen behouden moest blijven, maar wist ook dat de praktische situatie onderhand erg moeilijk was geworden. Kortom: men kwam er niet uit en daarmee was het lot van de molen (voorlopig) bezegeld: op 24 januari 1968 kwam de sloopvergunning af en laat dat jaar volgde inderdaad de onttakeling tot romp, dit met behulp van een drijvende bok. Van de molen restte daarna de witte stenen romp, met daarin nog altijd het maalbedrijf van De Regt. Slopers waren Van Vlijmen en de broers Anton en Arie de Vries.

In de loop van de jaren '90 van de twintigste eeuw veranderde de zaak. De famlie De Regt had na de opheffing van het maalbedrijf het gehele complex verkocht en de nieuwe eigenaar liet het woonhuis verbouwen maar schonk intussen ook de romp aan een inmiddels speciaal voor de molen opgerichte stichting.

Vanaf ca. 2000 is er gepraat over herstel van deze molen en dat was niet eenvoudig, want het unieke karakter, zowel grondzeiler als stellingmolen, stond alles danig in de weg. Zou men de molen ter plekke restaureren naar de vroegere situatie, dan zou de molen te weinig domineren en ook bewegingsbelemmering hebben. Verhogen was moeilijk omdat daarmee de opzet sterk zou worden aangetast, om over verplaatsen nog maar te zwijgen. Dat laatste zou bovendien veel duurder uitvallen.
De discussie hierover heeft lang geduurd. Uiteindelijk heeft men ervoor gekozen om de molen te restaureren naar de huidige situatie, daarmee ook de bestaande verhoudingen accepterend, evenals het feit dat er niet uit alle richtingen zomaar zou kunnen worden gedraaid.

In 2014 is de molen, nadat in eerdere fasen de romp hersteld en het nog aanwezige maalwerk zoveel mogelijk volgens de bestaande situatie gehandhaafd was, weer voorzien van een kap en gevlucht. Nationale Molendag dat jaar werd voor het eerst officieel gedraaid. Maalvaardig is de molen vooralsnog alleen met de motor. Wél heeft men inmiddels een generator geplaatst: hiermee wordt, als de molen draait, elektriciteit opgewekt.

In 2016 zijn talud van de dijk en directe omgeving van de molen zodanig aangepast, dat de molen in principe weer uit alle richtingen kan draaien.

Voor de herbouw had men indertijd de bovenas van de in 1981 door brand verwoeste molen nr. 2 van de Overwaard van Kinderdijk ter beschikking gekregen. Deze zou echter, ook na inkorten, nog steeds veel te grof en te zwaar zijn voor deze kleine molen. Men besloot daarom, veel duurder maar ook veel beter, voor deze molen een nieuwe as laten gieten. De maten kon men eenvoudig nemen: de bovenas van deze molen was na de onttakeling in 1968 gered door molendeskundige Leen Vellekoop en bevindt zich sinds 1990 in de wipkorenmolen van Hazerswoude.
Voor de roeden had men de beschikking over twee gelaste exemplaren, afkomstig van De Bol te Varik. Daar waren deze roeden inmiddels vervangen door nieuwe. Voor Molen de Regt zijn de Schuitema-roeden ingekort, uitvoerig gerepareerd en ook voorzien van extra platen op het middengedeelte. De verwachting is dat zij zo nog jaren mee kunnen.

 


Korenmolen De Regt

Aanvullingen

Aanvullingen

"In een smal stukje dijk
verzakt de doodskop
van wit cement, luguber
door concurrentie
bruut onthoofd.

Onttakeld
tot de romp.
Werkeloos
ontdaan
van kap en gevlucht.
Ooit gedekt met riet.

Aardige baard.
Donkergroen geverfd,
rood afgebiesd,
tussen de koppen
van voeghouten en steunder
een jaartal.
Een naam.

De oude Adriaan
bedreven steen,
raakte als zeiler aan de grond;
ving als stelling te weinig wind.
Boezems pompen
door de polders:
trotseer de wind;
overleef het toerisme.

Naast dat kloppend hart
van Kinderdijk
kwam draaiend
de ligger
tot leven.
De witte
De Regt
maalt weer graan.

Gerecupereerd.
Nieuwe wieken
nieuwe kap,
Zijn vernuft getuigt
van de jacobsladder.
Maalvaardig vooralsnog
alleen met motor".

Corina Blankenstijn

Een zeer bijzonder combinatie van grondzeiler en stellingmolen!

De molen werd onttakeld door Anton en Arie de Vries, afkomstig van de Overwaard Nr. 4 van Kinderdijk. Hun neef Jan-Cees de Vries, afkomstig van de Nederwaard Nr. 3, vervaardigde bij de rehabilitatie van deze molen de kap.

Lange tijd, zeker tot 1968, had deze molen geen naam.
Vanaf het moment dat de molen weer 'in beeld kwam' (ca. 2000) werd gesproken over 'Molen De Regt', naar de familie die jarenlang eigenaar was. Inmiddels is dat licht gewijzigd in "Korenmolen De Regt".

Nelly Sonneveld, Molen van De Regt uiterlijk weer compleet, in: Molenwereld 181 (2014), pp. 176 - 179.

Korenmolen De Regt

Historische foto's

Historische foto's

Kijk op allemolens.nl voor historische foto’s en documenten van deze molen.
Vaags
Groot Wesseldijk
Verbij

Korenmolen De Regt

Actuele foto's

Korenmolen De Regt, Nieuw-Lekkerland, Marc Polderman (18-12-2016) | Database Nederlandse molens
© Marc Polderman (18-12-2016)
Korenmolen De Regt, Nieuw-Lekkerland, Rob Pols (9-5-2014)De officiële opening op vrijdag 9 mei 2014. | Database Nederlandse molens
© Rob Pols (9-5-2014)
De officiële opening op vrijdag 9 mei 2014.
Korenmolen De Regt, Nieuw-Lekkerland, Nelly Sonneveld (5-6-2020) | Database Nederlandse molens
© Nelly Sonneveld (5-6-2020)
Korenmolen De Regt, Nieuw-Lekkerland, Rob Pols (9-5-2014)De nieuwe baard, onthuld op 9 mei 2014. | Database Nederlandse molens
© Rob Pols (9-5-2014)
De nieuwe baard, onthuld op 9 mei 2014.
Korenmolen De Regt, Nieuw-Lekkerland, Nelly Sonneveld (1-4-2014) | Database Nederlandse molens
© Nelly Sonneveld (1-4-2014)
Korenmolen De Regt, Nieuw-Lekkerland, Bert Alderliesten (20-4-2016)Na het nodige werk kan de molen weer geheel worden rondgekruid. | Database Nederlandse molens
© Bert Alderliesten (20-4-2016)
Na het nodige werk kan de molen weer geheel worden rondgekruid.
Korenmolen De Regt, Nieuw-Lekkerland, Bert Alderliesten (20-4-2016)Deze foto toont hoe de afrit nu loopt. | Database Nederlandse molens
© Bert Alderliesten (20-4-2016)
Deze foto toont hoe de afrit nu loopt.
Korenmolen De Regt, Nieuw-Lekkerland, Bert Alderliesten (10-12-2015)Het lager ligt hier nog open, maar is nu dus geplaatst onder de koningsspil. | Database Nederlandse molens
© Bert Alderliesten (10-12-2015)
Het lager ligt hier nog open, maar is nu dus geplaatst onder de koningsspil.
Korenmolen De Regt, Nieuw-Lekkerland, Pieter Zuijkerbuijk (2-2-2019)De bezoekersruimte. | Database Nederlandse molens
© Pieter Zuijkerbuijk (2-2-2019)
De bezoekersruimte.
Korenmolen De Regt, Nieuw-Lekkerland, Pieter Zuijkerbuijk (2-2-2019)De winkel op de 1e zolder. | Database Nederlandse molens
© Pieter Zuijkerbuijk (2-2-2019)
De winkel op de 1e zolder.
Korenmolen De Regt, Nieuw-Lekkerland, Pieter Zuijkerbuijk (2-2-2019)Jacobsladder. | Database Nederlandse molens
© Pieter Zuijkerbuijk (2-2-2019)
Jacobsladder.
Korenmolen De Regt, Nieuw-Lekkerland, Cornelis Dekker (5-2-2022)Jacobsladder uit het windtijdperk 1934 later elektrisch gemaakt. | Database Nederlandse molens
© Cornelis Dekker (5-2-2022)
Jacobsladder uit het windtijdperk 1934 later elektrisch gemaakt.
Korenmolen De Regt, Nieuw-Lekkerland, Cornelis Dekker (5-2-2022)Kleine opstort kaar en tevens een kaar voor de jacopsladder. | Database Nederlandse molens
© Cornelis Dekker (5-2-2022)
Kleine opstort kaar en tevens een kaar voor de jacopsladder.
Korenmolen De Regt, Nieuw-Lekkerland, Cornelis Dekker (5-2-2022)Jacobsladder en de konings spil. | Database Nederlandse molens
© Cornelis Dekker (5-2-2022)
Jacobsladder en de konings spil.
Korenmolen De Regt, Nieuw-Lekkerland, Pieter Zuijkerbuijk (2-2-2019) | Database Nederlandse molens
© Pieter Zuijkerbuijk (2-2-2019)
Korenmolen De Regt, Nieuw-Lekkerland, Nelly Sonneveld (1-4-2014) | Database Nederlandse molens
© Nelly Sonneveld (1-4-2014)
Korenmolen De Regt, Nieuw-Lekkerland, Pieter Zuijkerbuijk (2-2-2019) | Database Nederlandse molens
© Pieter Zuijkerbuijk (2-2-2019)
Korenmolen De Regt, Nieuw-Lekkerland, Pieter Zuijkerbuijk (2-2-2019) | Database Nederlandse molens
© Pieter Zuijkerbuijk (2-2-2019)
Korenmolen De Regt, Nieuw-Lekkerland, Nelly Sonneveld (16-1-2016)De koningsspil is in december gelagerd, de volgende foto is het lager, dat speciaal voor ons is gemaakt. | Database Nederlandse molens
© Nelly Sonneveld (16-1-2016)
De koningsspil is in december gelagerd, de volgende foto is het lager, dat speciaal voor ons is gemaakt.
Korenmolen De Regt, Nieuw-Lekkerland, Nelly Sonneveld (1-4-2014) | Database Nederlandse molens
© Nelly Sonneveld (1-4-2014)
 

Draag zelf bij

    Tekst  
Stuur ons uw teksten over deze molen
  |   Stuur ons uw teksten over de motor in deze molen (indien van toepassing)
Vanwege migratie van de server is het even niet mogelijk om teksten in te sturen.
   
    Foto's  
Stuur uw foto's van deze molen (ook eventuele motor)
Vanwege migratie van de server is het even niet mogelijk om foto's in te sturen.