Achlum, Fryslân

Achlumer Mole

Foto van Achlumer Mole, Achlum, Jan-Sietze Brouwer (21-5-2016) | Database Nederlandse molens
© Jan-Sietze Brouwer (21-5-2016)

NederlandsEnglishFrançaisDeutschEspanõlPortuguesePусский简体中文

Achlumer Mole

1853
2007
Grondzeiler
Achtkante molen
Poldermolen
Hitzumerweg 3
8806 TR Achlum
X: 162645 Y: 574095
N 53.153522 O 5.501485
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
Toon deze molen in Google Streetview
Fryslân
Waadhoeke
Achlum
Gemeente Tjum, sectie C, nrs. 2537 en 2538
Stichting De Fryske Mole
Maalvaardig
2021: 41.214
eerdere tellerstanden ( ↓ ↑ )
Bemalen van de Achlumer Noordpolder, thans op vrijwillige basis

Zeer groot

Wil Hibma
0517-397272

Als de molen draait en op afspraak.

Fietsroute in de buurt van Achlumer Mole via fietsnetwerk.nl
1299
01426
 
Vaags
Groot Wesseldijk
Verbij

Achlumer Mole

Constructie

Constructie

Houten achtkant, gedekt met riet, met stenen veldmuren

Gedekt met riet

18,60 / 18,70 m.
Binnenroede Oud-Hollands; buitenroede zelfzwichting met Oud-Hollandse voorzomen

Vóór de onttakeling had deze molen op beide roeden zelfzwichting met Oud-Hollandse voorzomen. Na de rehabilitatie van 2007 is de buitenroede van dit systeem voorzien, de binnenroede kreeg Oud-Hollandse ophekking met zeilen.

Roeden etc.

Kantel uw mobiel om de tabellen helemaal te zien

Kruiwerk etc.

Neutenkruiwerk met 24 neuten; kruilier
Vaste Vlaamse blokvang uit vijf stukken; vangbalk met duim; vangstok

Stalen vijzel, fabr. Spaans Babcock (2007); diameter as 0.40 diameter schoepen 1.20; spoed 1.50; opvoerhoogte 1.35; maalkant aan linkerzijde i.v.m. vorige (linksomdraaiende vijzel) capaciteit 480 ltr/sec. Een 15 PK HEEMAF elektromotor (buiten gebruik).

Bovenwiel 51 kammen
Bovenbonkelaar 27 kammen, steek 11,2 cm.
Onderbonkelaar 42 kammen
Vijzelwiel 39 kammen
Overbrengingsverhouding 1 : 2,03

Eenvoudige baard, donkergroen geverfd, wit afgebiesd, zonder opschrift.

Pieter Boonstra, Menaldum (1853)
Bouwbedrijf Hiemstra, Arum (2007)

Achlumer Mole

Verwijzingen

Verwijzingen

Kijk op allemolens.nl voor historische foto’s en documenten van deze molen.

Achlumer Mole

Geschiedenis

Geschiedenis

De Achlumer Noorderpolder was ca. 309 ha groot en gelegen onder de dorpen Achlum en Hitzum. In 1853 werd een "fundamenteel reglement" vastgesteld, dat de oprichting en de inrichting van de polder regelde. Vervolgens werd in 1855 een reglement "op het beheer" vastgesteld.
De polder werd bestuurd door een tweetal gecommitteerden, gekozen door de eigenaren en gebruikers binnen de polder. Bijgestaan werden ze door een boekhouder, tot wederopzegging te benoemen door de ingelanden.

Vóór 1853 werd het gebied bemalen door een tweetal, waarschijnlijk kleinere, molens. Deze en andere waterstaatkundige werken werden door de polder overgenomen. De bestaande molens werden in 1853 vervangen door de huidige, gebouwd door Pieter M. Boonstra te Menaldum. Het in hetzelfde jaar gebouwde "polderhuis" bij de molen werd gebruikt voor huisvesting van de molenaar maar ook voor vergaderingen door het bestuur. Vervolgens was deze molen bijna een eeuw op windkracht in bedrijf voor de Achlumer Noordpolder.

In 1949 overwoog het polderbestuur de molen te laten vervangen door een gemaal. Vanaf 1950 werd in de molen een motor en een nieuwe vijzel (die voor molenbegrippen in omgekeerde richting draaide) aangebracht. In 1954 werden wiekenkruis, kap, staartwerk en koningspil verwijderd.

Al vóór 1980 werd gesproken over herstel van deze fraai gelegen en ook goed onderhouden molenromp; in het Fries Molenboek (1980) wordt de - dan nog onttakelde - molen al vermeld. Ook in 'Friese Molens' (1995) heeft de Achlumer Molen een plaats, maar nog steeds incompleet.
Pas in de 21ste eeuw slaagde het plan. Op 18 oktober 2007 werden een geheel nieuwe kap aangebracht en twee roeden gestoken.

Opmerkelijk is hierbij de Potroede, afkomstig van de molen van Lonjé te Bolsward. Bij de restauratie daar werd verondersteld dat beide roeden slecht zouden zijn, maar dat was vanwege het Dekker-plaatwerk niet goed vast te stellen. Na verwijdering van het Dekkersysteem bleek één roede nog opvallend goed, maar inmiddels waren voor Lonjé al twee nieuwe roeden besteld. De goede Potroede werd daarom aan de molen van Achlum beschikbaar gesteld.
Nog twee onderdelen zijn oud: de bovenas is afkomstig van de voormalige poldermolen 'Triolum' bij Lollum, die na jaren van stilstand en verval in 1990 in elkaar zakte. De kruilier is ook bijzonder, want die werd gered uit de restanten van de op 25 januari 1990 door storm verbrande poldermolen "De Non" (Kloosterpoldermolen) te Ferwert. 


Achlumer Mole

Aanvullingen

Aanvullingen

Deze molen is vernoemd naar de polder die hij kan bemalen. In 'Allemolens' valt een keer, bij een historische foto, de naam "De Zwarte Molen".

Achlumer Mole

Historische foto's

Historische foto's

Kijk op allemolens.nl voor historische foto’s en documenten van deze molen.
Vaags
Groot Wesseldijk
Verbij

Achlumer Mole

Actuele foto's

Achlumer Mole, Achlum, Cees Foppele (2012) | Database Nederlandse molens
© Cees Foppele (2012)
Achlumer Mole, Achlum, Cees Foppele 2012 | Database Nederlandse molens
© Cees Foppele 2012
Achlumer Mole, Achlum, Ronald Bakker (13-9-2014) | Database Nederlandse molens
© Ronald Bakker (13-9-2014)
Achlumer Mole, Achlum, Cees Foppele 2012 | Database Nederlandse molens
© Cees Foppele 2012
Achlumer Mole, Achlum, Bernd Käding (17-6-2015) | Database Nederlandse molens
© Bernd Käding (17-6-2015)
Achlumer Mole, Achlum, Jan-Sietze Brouwer (21-5-2016) | Database Nederlandse molens
© Jan-Sietze Brouwer (21-5-2016)
Achlumer Mole, Achlum, Ronald Bakker (13-9-2014) | Database Nederlandse molens
© Ronald Bakker (13-9-2014)
 

Draag zelf bij

    Tekst  
Stuur ons uw teksten over deze molen
  |   Stuur ons uw teksten over de motor in deze molen (indien van toepassing)
Vanwege migratie van de server is het even niet mogelijk om teksten in te sturen.
   
    Foto's  
Stuur uw foto's van deze molen (ook eventuele motor)
Vanwege migratie van de server is het even niet mogelijk om foto's in te sturen.