Molentje van Wagemaker, Westzaan

Westzaan, Noord-Holland
v

korte karakteristiek

naam
Molentje van Wagemaker
modeltype
Weidemolen, grondzeiler
functie
weidemolen
bouwjaar
verdwenen
toestand
verdwenen
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt  
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
Ten Bruggencate-nr.
16761
oude dbnr.
V16761
Meest recente aanpassing
media-bestand
Molen 16761 Molentje van Wagemaker (Westzaan)
Krantenfoto van 2/3 juli 1947

locatie

plaats
Westzaan
plaatsaanduiding
op het land achter De Schoolmeester
gemeente
Zaanstad, Noord-Holland
streek
Zaanstreek
geo positie
X: 114176, Y: 497882
N: 52.46716, O: 4.78645

constructie

modeltype
Weidemolen, grondzeiler
krachtbron
wind
functie
romp
vierkante ondertoren
inrichting

waaierpomp

plaats bediening
grondzeiler
plaats kruiwerk
middenkruier
kruiwerk
zelfkruier
vlucht
Fauel fokwieken, draaibare kleppen (zelfzwichting)
afbeelding van onze ondersteuners

geschiedenis

toestand
verdwenen
bouwjaar
verdwenen
afgebroken
geschiedenis

In 1947 werd ter plekke een elektrisch gemaaltje vervangen door deze sterk verbeterde weidemolen, in een poging van De Zaansche Molen om de boeren te overtuigen dat zij de traditionele molens niet hoefden te vervangen door ijzeren molens, "spichtige ijzeren wanproducten, die de naam van "schrikmolens" verkregen." Tevens paste de plaatsing in de plannen voor een weidemolenreservaat.

Voor het experiment had op 10 december 1946 overleg plaats tussen De Zaansche Molen, De Hollandsche Molen, de Economisch-technologische Dienst en de Planologische Dienst van Noord-Holland. De Zaansche Molen gaf opdracht aan de Oostwouder molenmaker Arie Wagemaker om zijn verbeterde molentje te plaatsen op het land van de firma Gebr. de Jong achter De Schoolmeester. Het land werd beschikbaar gesteld door de heer C. de Jong, en de molen was te bezichtigen voor belangstellenden. Op 2 juli 1947 werd de molen in dienst gesteld in het bijzijn van veel prominenten, molendeskundigen, autoriteiten en de pers.

De molen was voorzien van gestroomlijnde fokwieken model Fauel, zelfzwichting door middel van remkleppen, een stalen as met glijlagers, een bovenhuis op stalen rollen, een betonnen voeting en een waaier met gebogen schoepen. De vlucht bedroeg niet meer dan 11 voet, de opvoerhoogte ca. 1 m en de waterverplaatsing ca. 50 m3 per uur. Door de draaibare staart kon de molen uit de wind gezet worden.
Zeer gedetailleerde bouwtekeningen van dit molentje zijn te bekijken via Allemolens.nl.

In 1966 was het zeer verwaarloosde molentje praktisch geheel bedolven onder afval gestort door vuilnisauto's. Op het laatste ogenblik werden de restanten veiliggesteld door Jacob Kaal en zijn zoon, en gerestaureerd in hun molen De Zoeker. Slechts één roede zonder stroomlijn, het in zeer goede staat zijnde gaande werk, de ijzeren bovenas en de staart waren nog bruikbaar. Kap, huis, onderhuis en koker werden vernieuwd. De as had een bronzen lager en de spil liep op kogellagers. De beide roeden, ca. 4,60 m lang, werden oud-Hollands opgehekt met Amerikaans grenen heklatten en houten borden.

Zie verder "verplaatst naar".

Bronnen onder meer:
- Beeldbank De Zaansche Molen, krantenartikelen.
- "Nog meer belangstelling voor de weidemolens", art. door A.J. de Koning in Molennieuws april 1971 (zie Allemolens.nl).
- "Weidemolens in Noord-Holland van hout en van staal", 2013, pag. 56.

aanvullingen

trivia

De molen staat op de top. kaarten van 1950, 1961 en 1969. Op de laatste is te zien dat het weiland industrieterrein is geworden.