Molen Oosterpoortmolen, Franeker/ Frjentsjer

geschiedenis

toestand

verdwenen

bouwjaar

< 1598

verdwenen

circa 1758

opvolger

Franeker/ Frjentsjer (Oostermolen, de Ooster)

geschiedenis

Deze molen staat voor het eerst op de kaart van Pieter Bast uit 1598 weergegeven op het Oosterbolwerk.
-----

Tj. Severijn suggereert in Molens in en om Franeker. Een rijk verleden, 2010, dat de molen eerder in de directe nabijheid stond, op grond van een kaart uit 1500 en de kaart van Jacob van Deventer.

Echter de kaart van het beleg van Franeker uit 1500 waaraan gerefereerd wordt, is vervaardigd in 1620-1622 door Pieter Feddes van Harlingen (Rijksmuseum objectnummer RP-P-1905-5709, detail zie onder). Hij schetst Franeker zoals het er rond zijn tijd uitzag inclusief bastions met molens, die op de kaart van Jacob van Deventer uit ca. 1560 nog niet bestonden, bijvoorbeeld het noorderbastion met de nieuwe noordermolen. Waarschijnlijk baseert hij zijn schets van de stad op de kaart van Pieter Bast uit 1598. Hoewel zijn kaart dus waarschijnlijk een redelijke representatie geeft van het beleg, is hij niet historisch correct met betrekking tot de molens die er op staan.

Op de kaart van Jacob van Deventer uit ca. 1560 (zie dbnr. 12643) is de molen evenmin weergegeven (ook niet in de directe nabijheid).

Deze twee kaarten zijn de enige bronnen van het veronderstelde eerdere bestaan van de molen. De conclusie is dan ook dat de molen niet al in 1560 of eerder bestond op een onmiddellijk in de nabijheid gelegen positie binnen de stad.

Red.
-----

De standerdmolen werd rond 1758 vervangen door de stellingmolen.
Informatie van Dick Bunskoeke, 23 okt. 2010.