De Hadel

Zaandam, Noord-Holland
bestaande molen

media-bestand
Molen 10100 De Hadel (Zaandam)
Joris Zandbergen (17-12-2017)

korte karakteristiek

naam
De Hadel
modeltype
Weidemolen, grondzeiler
functie
circuitbemaling
bouwjaar
herbouwd
1957 / 1968
bedrijfsvaardigheid
Maalvaardig in circuit
bestemming
Verversing van de sloten van de Zaanse Schans
adres
Zeilenmakerspad
1509 BZ Zaandam
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt  
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
Ten Bruggencate Nr
10100
inventarisnr
NH114

locatie

plaats
Zaandam
plaats aanduiding
gemeente
Zaanstad, Noord-Holland
kadastrale aanduiding
Gemeente Zaandam, sectie A, nr. 1232
geo positie
X: 116.387, Y: 498.552
N: 52.47334, O: 4.81891
biotoop waarde
Gering; de molen is helaas nogal ingebouwd geraakt door de diverse uitbreidingen van de Zaanse Schans
biotoop toelichting

contact en bezoek

bezoek/postadres
Zeilenmakerspad
1509 BZ Zaandam
molenaar
M. Ero
telefoon
075-616 8218
e-mail

website
social media
open voor publiek
nee
gericht op scholen
nee
AKG lid
nee
bijzonderheden

constructie

modeltype
Weidemolen, grondzeiler
krachtbron
wind
functie
romp
Ondertoren gedekt met hout
kap
Bovenhuis gedekt met hout; groen geverfd
inrichting

Open houten scheprad buiten de molen

kenmerken windmolens

plaats bediening
grondzeiler
bediening kruiwerk
plaats kruiwerk
middenkruier
kruiwerk
Zetelkruiwerk; kruihaspel
vlucht
08,05 m.
vang
Stutvang; vangbalk met haak; vangstok; trekvang
overbrenging

Bovenwiel 28 kammen
Bovenbonkelaar 19 kammen
Onderbonkelaar 12 kammen
Onderwiel 46 kammen
Overbrengingsverhouding 2,60 : 1

hoogte
wiekvorm
Oud-Hollands
Kantel uw mobiel om de tabellen helemaal te zien
wiekenkruis
fabrikant roenummer positie bouw fabricagejaar jaar gestoken positie jaar verdwenen lengte
onbekend binnen ? binnen aanw. 8,05
onbekend buiten ? buiten aanw. 8,05
wiekverbeteringen

Op zijn voor-vorige locatie is deze kleine molen uitgerust geweest met zelfzwichting op beide roeden (daarnaast ook zelfkruiing). Dit alles moet verdwenen zijn in 1957.

bovenas
fabrikant asnummer fabricagejaar jaar gestoken jaar verdwenen lengte
onbekend ? aanw. ?

eigendom

eigenaar
Stichting De Zaanse Schans
eigendomsvorm
Stichting
eigendomshistorie

De Stichting De Zaanse Schans is eigenaar sinds 1968

geschiedenis

Deze molen is van oorsprong afkomstig uit Midwoud en daar gebouwd voor onderbemaling van een deel van het grote waterschap De Vier Noorder Koggen. Het stond ten noorden van Midwoud, bij het gehucht Broerdijk, even ten oosten van de spoorlijn Hoorn-Medemblik. Op deze plaats staat op een kaart uit 1879 al een molen aangegeven.
Al vóór 1929 was het poldertje met een ander poldertje samengevoegd tot de ongereglementeerde Gecombineerde polder welke bemalen werd door drie grote weidemolens. Deze molen was hiervan de noordelijke, de zuidelijke stond even ten noordwesten van Midwoud en de westelijke was al vóór 1929 door een elders geplaatste windmotor vervangen.

In 1947 werd voor de bemaling van het gebied een elektrisch gemaaltje gebouwd en als gevolg het zuidelijke molentje gesloopt. De windmotor is nog een tijd in gebruik gebleven en het noordelijke molentje is, na in verval te zijn geraakt, gekocht door ds. Verdonk te Benningbroek. Deze nazaat van de bekende Zaanse molenbouwer Hendrik Verdonk (die de waaierpomp echt bruikbaar maakte) liet hem eind 1957 afbreken en in het daaropvolgende jaar in de tuin van de pastorie te Benningbroek herbouwen.

Een aantal jaren later volgde overdracht aan de Stichting De Zaanse Schans. Deze liet hem in 1968 aan de Zaanse Schans liet herbouwen en nam hem in bedrijf voor het doorspoelen van de sloten in dit gebied. Voor dit doel dient dit molentje tot de dag van vandaag.

Constructie
Molenmaker Wagenmaker uit Oostwoud heeft indertijd de toen afgelegen molen volautomatisch werkend gemaakt. Op beide roeden is toen zelfzwichting aangebracht die via een doorboorde bovenas instelbaar en bedienbaar was. Ook is toen de oorspronkelijke staartconstructie bestaande uit een staartbalk met schoren door een ijzeren staartconstructie met houten windvaan vervangen. Deze staartconstructie was in principe overeenkomstig die van de ijzeren windmotoren en bestond eveneens uit twee vanen. De hoofdvaan stelde de molen op de wind en de haaks hierop staande kleinere zijvaan diende als stormbeveiliging. Bij te grote windsterkten draaide bij het bovenkot met wiekenkruis uit de wind waardoor de molen tot stilstand kwam.
Het onderwiel is afkomstig uit de voormalige specerijmolen Het Indisch Welvaren te Zaandam.


aanvullingen

toelichting naam

De naam van de molen is de oude benaming van de Kalverpolder waarin de Zaanse Schans is gelegen.

advertentie afbeelding

foto's

foto's