Molen De Sterrenberg, Nijeveen

geschiedenis

toestand

werkend

bouwjaar

1977

Achtkant afkomstig van een stellingkorenmolen te Weener (D.), gebouwd in 1786.

bedrijfsvaardigheid

Maalvaardig

bestemming

Het malen van graan op vrijwillige basis

molenmaker

Fa. Schakel & Schrale, Exmorra (1977)

omwentelingen

eigenaar

Gemeente Meppel

eigendomsvorm

Gemeente

geschiedenis

De Sterrenberg is oorspronkelijk gebouwd in het Duitse Weener (Oost-Friesland) en was daar in bezit van de familie Sterrenberg en dateerde uit 1786. Door modernisering van het maalbedrijf werd de windaandrijving overbodig en kwam de molen in verval.

In het Drentse Nijeveen ontwikkelde men in de jaren '70 van de 20ste eeuw plannen om weer een molen te krijgen: sinds 1928 was dit dorp, na de sloop van de stellingmolen daar, molenloos. Na een bezoek aan het Duitse Weener viel de keuze op het daar voor de sloop te koop staande achtkant. 

In 1976 werd te Nijeveen met de werkzaamheden begonnen, intussen begon men in Weener met de afbraak. Met groot succes: op 13 januari 1977 werd het geheel gerestaureerde achtkant en de kap op de nieuw gemetselde onderbouw geplaatst. Het molenmakerswerk werd verricht door de fa. Schakel & Schrale uit Exmorra, het metselwerk van de onderbouw was verricht door fa. Elpenhof uit De Wijk.
Z.K.H. Prins Claus stelde, in zijn functie als beschermheer van De Hollandsche Molen, op 11 augustus 1977 deze molen officieel in gebruik.

Als technische bijzonderheid voor Nederlandse molens heeft deze molen naast de zelfzwichting ook zijn voor Oost-Friesland kenmerkende zelfkruiing d.m.v. een windroos op de kap behouden. Dit wil zeggen dat de kap met daarin het wiekenkruis automatisch op de wind wordt gehouden.

In maart 1995 liep de molen enige stormschade op. Diverse kleppen van de zelfzwichting wieken werden toen weggeslagen. In de daarop volgende zomer was de molen gerepareerd.

In 2002/2003 heeft de molen groot onderhoud gekregen aan het zelfzwichtingssysteem. Dit systeem wijkt af van wat in Nederland (en ook Duitsland) gebruikelijk is: de treklat die de kleppen met elkaar verbindt, zit aan de achter- en niet aan de voorzijde.
De molen is compleet voor het maalbedrijf ingericht met o.a. een buil.

In het late najaar van 2021 stond men met deze molen voor een nieuwe uitdaging: de kap moest eraf, voornamelijk vanwege de voeghouten, die inmiddels te slecht waren om de constructie nog te kunnen dragen.

Op 29 juni 2022 plaatste de firma Vaags de geheel gerestaureerde kap, compleet met windroos. De roeden volgden direct daarna. De molenaars hadden intussen in eigen beheer het kruiwerk hersteld. Wel was er enige discussie over de kwaliteit van het houten gedeelte van de bovenas.

Op 1 oktober 2022 volgde, bij een prima wind, de officiële ingebruikname.