Molen Het Wapen van Assendelft / 't Hinkend Vool, Zaandam-Oost

geschiedenis

toestand

verdwenen

bouwjaar

1717

verdwenen

1791

gesloopt

geschiedenis

Op 5 februari 1710 compareerde voor schout en schepenen van De Rijp Jan Gerritsz. Bijl, koopman afkomstig uit Schagen. Hij verklaarde verkocht te hebben voor ƒ 900 aan de erfgenamen van Symon Albertsz. en Diewertje Keses, wonende te Zaandam op 't Kalf, voor de helft en Willem Cornelisz. de Lange wonende te Assendelft, voor de andere helft: "Een olijmolen met desselfs erf roerende goederen en gereetschap", staande en liggende tot De Rijp. Het gaat hier om De Valk, Tenbruggencatenummer 06659 r. De zuiderschuur was bij de koop niet inbegrepen en bleef op het erf staan. De kopers waren van mening om de molen daar van daen te doen voeren en te brengen tot Saardam op het Kalf".

Willem Couwenhoven c.s. kochten op 8 mei 1710 de molen De Valk bij de Rijp van dit trio. Dit was dus drie maanden later. De condities waren het zelfde. De zuiderschuur bleef staan en de molen moest afgebroken worden. Bijl hield de schuur zelf. De prijs was gelijk aan de eerste verkoop: ƒ 900.
Hieruit blijkt dus dat Simon Allertsz, Dieuwertje Keeses en Willem Cornelisz de Lange hun pas verworven bezit drie maanden later al weer overdeden aan de Zaandijker en zijn twee zwagers, die de molen onder zijn eigen naam naar Zaandijk lieten overbrengen en hem daar als verfmolen De Valk (Tenbruggencatenummer 01777 b) in gebruik stelden. Ongetwijfeld hebben Simon Allertsz Dieuwertje Keeses en Willem de Lange afgezien van de verplaatsing en heeft De Lange later een totaal nieuwe molen laten bouwen.

In 1710 waren er geen bouwactiviteiten op het gebied van molenbouw op 't Kalf.

Op 16 september 1717 kreeg Willem Cornelisz. de Lange de windbrief voor een pelmolen, dus geen oliemolen. De molen werd gebouwd aan de Kalverringdijk, aan de Ringsloot ten westen van de in 1727 gebouwde pelmolen De Houtsnip. De Assendelver Willem de Lange noemde de molen, hoe kan het ook anders, Het Wapen van Assendelft.
De molen komt voor het eerst voor op 't appèl in een assurantie contract, dd. 11 mei 1719. Bij verponding in 1732 zijn de kinderen van Willem de Lange eigenaar van de molen genoemd in een boedelscheiding een, "peldegarst molen c.a. genaamt 't Vool of Het Wapen van Assendelft".
Volgens het maatboek van 1740 zijn Jan Pietersz. Graaf en Gerbrand Pietersz. Zwager eigenaar van de molen. Op 15 oktober verbrandde de kap van de molen, de rest kon worden behouden. In 1784 kocht Paulus Hesselink de molen en bleef in het verzekeringscontract voor ƒ 4000. De molen was geen lang leven beschoren, want in 1791 werd hij gesloopt.
Meestal werd de molen genoemd bij zijn bijnaam 't Hinkend Vool ook verkort tot 't Vool.
Voor de benaming is een verklaring. Mogelijk droeg de molen een naambord waarop het wapen van Assendelft -paard met opgeheven linkerbeen- geschilderd was.
De spotnaam van Het Wapen van Assendelft is Het Hinkend Vool. Zo kreeg de molen ook zijn bijnaam.

Bron: tekst van Dick Kerssens uit: De Windbrief 30 1996, van Vereniging De Zaansche Molen