't Hert / Oostermolen

geschiedenis

Deze kleine ronde stenen grondzeiler heeft een voorganger gehad: in 1960 werd tijdens graafwerkzaamheden vlakbij de molen een groot houten kruis van de voormalige standerdmolen gevonden.

C. Lamperse verkocht de molen in 1833 openbaar aan L. den Blaauwen, die hem in 1857 overdeed aan W. Dijkman te Ouwerkerk. Uit een acte van 1857 blijkt dat de molen ook wel 'het Oostermolentje' werd genoemd en belast was met een jaarlijkse erfpacht van ƒ 100,-- ten behoeve van de ambachtsheren van Elkerzee en Ellemeet. In 1919 bedroeg die erfpacht jaarlijks nog ƒ 50,-- (de ƒ 0,20 erfpacht aan het Waterschap Schouwen werd toen al niet meer geïnd).

Rond 1860 paste W. Dijkman de maalinrichting aan: het enige, rechtstreeks door het bovenwiel aangedreven, koppel stenen werd uitgebreid met een tweede koppel 16der stenen dat door het toen aangebrachte spoorwiel werd aangedreven.
In de nabijgelegen schuur werd een buil via een tussendrijfwerk door de wind aangedreven. Tot 1971 werd de molen uitsluitend als windbedrijf gebruikt door de familie Dijkman, de laatste jaren alleen nog voor veevoer.

Na 1971 volgde een periode waarin de molen weliswaar regelmatig draaide, maar de onderhoudstoestand geleidelijkaan achteruit ging. In mei 1996 draaide de molen voorlopig voor het laatst.

Daarna is aanvang gemaakt met een grootschalige restauratie, waarbij het wiekenkruis, de kap en de staart met kruirad grondig werden aangepakt maar zeker ook het metselwerk, dat op sommige plaatsen in zeer slechte staat verkeerde. Ook het bijbehorende builhuis werd gerestaureerd. Daarmee was de molen van Ellemeet weer geheel maalvaardig.

Anno 2013 was het de bedoeling dat dit molentje vaker zou gaan draaien. Enige bewoners van Ellemeet werden actief voor het verrichten van onderhouds- en snoeiwerk en één ervan liet de molen af en toe draaien. Ondertussen overleed oud-molenaar/eigenaar Maarten Dijkman op 27 februari 2020 op 85-jarige leeftijd.

Eind 2021 besloot men, voorlopig te stoppen met draaien, vanwege de matige staat van de ophekking en diverse andere mankementen.

In 2023 hebben enige molenaars van elders de draad evenwel weer opgepakt en proberen de molen te laten draaien en hem ondertussen stukje bij beetje op te knappen. De nieuwe eigenaar, neef van wijlen Maarten Dijkman, had eveneens plannen.
De molenmaker heeft intussen het kruirad geheel vernieuwd. De gammele windborden zijn alle verwijderd maar de zeilen niet: zo kan in ieder geval worden gedraaid. Ook is het de bedoeling dat in de zomer van 2023 de romp weer geheel wordt 'ontgroend' en daarna gewit.
Eind oktober 2023 wordt een plan van aanpak gemaakt voor de toekomst.