Gebouwd als koren- en papiermolen: 1859 (P.V.); molenmaker R. Vlieghuis te Borger.
In sept. 1859 viel de eigenaar dood in de molen naar beneden. In 1863 verkocht.
Eigenaar J. Wolthuis, bakker.
Bron: archief Ten Bruggencate.
-----
Op 15 september 1859 kwam Jan Wolthuis op dramatische wijze om het leven door een val van de tweede zoldering, met een zak koren op zijn rug.
Bron: Nieuwe Drentse Volksalmanak 1962.
-----
De molen werd gebouwd in 1859 door molenbouwer Roelof Vlieghuis uit Borger:
"Goedkeuring voor de bouw bij marginale dispositie van den 11. Februari j.l., No. 113 G.S. op perceel no. 597, Sectie B; de resolutie viel op 2 maart 1859 na ingewonnen berigt van Burgemeester en Wethouders van Borger d.d. 23 Februari laatstl. no. 269, gelet op de Koninklijke Besluiten van 31 Januari 1824 en 16 December 1855 (Staatsbladen nrs. 19 en 140)."
2 maart 1859: vergunning voor de bouw van B en W van Borger.
12 juli 1859: de molen wordt gericht en was enkele weken later geheel gereed.
15 september 1859: opdrachtgever Jan Wolthuis breekt zijn nek.
31 december 1859: volkstelling: één papiermolen.
1860: Prov. Verslag: één papiermolen, in 1866 niet meer.
Bron: documentatie wijlen dhr. Blaauw.
jnjv
-----
Een onderzoek verricht door H. Voorn, directeur van de stichting voor het onderzoek van de Geschiedenis der Papierindustrie in Nederland, bracht aan het licht dat de provincie Drente maar één papiermolen heeft gekend en dat deze gebouwd was tussen het Dwarsdiep en de provinciegrens.
Deze stellingmolen, waarvan de foto van omstreeks 1930 een duidelijk beeld geeft, liet bakker Wolthuis in 1859 bouwen en diende voor het malen van koren voor zijn bakkerij en voor vervaardigen van papier.
Op 12 en 13 Juli 1859 werd de molen 'gericht' door de meester molenmaker R. Vlieghuis van Borger. In dit zelfde jaar 1859, kwam bakker Wolthuis door een val van de tweede zoldering van de molen om het leven.
Harmannes Eertwijn Boswijk kocht in 1864 de molen van de weduwe en erven J. Wolthuis en gebruikte hem alleen als korenmolen.
Nadat de molen buiten gebruik gesteld was, ging het malen verder d.m.v. een elektromotor. In 1930 is de molen onttakeld. [Moet onjuist zijn. Red.]
Stelling en bovenbouw van de molen werden in 1935 verwijderd. [Moet onjuist zijn. Red.]
Voor het slopen van de bovenbouw werd in 1943 een sloopvergunning afgegeven.
De familie Boswijk heeft dit bedrijf voortgezet tot 1946.
Molenaars van deze molen zijn geweest de heren: Wolthuis, Boswijk, P. Mulder en zijn broer B. Mulder tot circa 1874 (P. Mulder kocht toen een molen in Borgercompagnie), Huizing, Eefting, Albers. [??]
Bron: onbekend.
Provinciale Drentsche en Asser Courant, 19 juli 1859:
"13 Julij. Werd voor eenigen tijd in dit blad melding gemaakt, dat bij den mr.bakker J. Wolthuis alhier het plan bestond, hier een wind-koorn- en papiermolen te bouwen, thans kunnen wij berigten, dat dit plan wordt of grotendeels is ten uitvoer gebragt, daar gezegde molen gisteren en heden onder begunstiging van daarvoor zoo geschikt weder, is gerigt, het welk alles met het beste gevolg is afgeloopen en hoegenaamd niets te wenschen overliet. Alle eer dan ook daarvoor aan den mr. molenmaker R. Vlieghuis, van Borger, die ten allentijde steeds alles met de uiterste zorg, ijver en voorzigtigheid regelde en bestuurde.
Mogten er dus geene buitengewone verhinderingen komen, zoo zal deze molen binnen weinige weken voltooid kunnen worden, en daar er dusdanig fabriek in onze provincie nog niet wordt gevonden, twijfelen wij ook geenszins of genoemde molen zal een ruim debiet verwerven en de ondernemer niet in zijne verwachting worden teleurgesteld. Eene menigte menschen, zoowel nieuwsgierigen als om hunne krachten te leenen waren hierbij aanwezig. Juist 5 weken geleden is door dienzelfden mr. molenmaker te Eext gem. Anloo, de koornmolen (voor eenigen tijd afgebrand zijnde) weder gerigt hetwelk insgelijks met goed gevolg is geschied."
Molen 04419 g Molen van Wolthuis (Nieuw-Buinen)
Knipsel uit Het Noorden in woord en beeld, 13 mei 1932 (coll. Frans Weemaes)
