- naam
- D'Arke
- modeltype
- Ronde molen, stellingmolen
- functie
- korenmolen
- bouwjaar
- bedrijfsvaardigheid
- Maalvaardig
- bestemming
- Het malen van graan, thans op vrijwillige basis
- adres
-
Noordweg 2
4356 EC Oostkapelle - Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
- Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
- Ten Bruggencate Nr
- 03548
- inventarisnr
- ZL030
D'Arke
Oostkapelle, Zeeland
bestaande molen

locatie
- plaats
- Oostkapelle
- plaats aanduiding
- gemeente
- Veere, Zeeland
- kadastrale aanduiding
- Gemeente Domburg, sectie K, nr. 2059
- geo positie
-
X: 28.086, Y: 399.210N: 51.56748, O: 3.55659
- biotoop waarde
- Zeer groot
- biotoop toelichting
contact en bezoek
- bezoek/postadres
-
Noordweg 2
4356 EC Oostkapelle - molenaar
- Lennart van der Torren
- telefoon
- 06-49792812
-
molendarke@gmail.com
- social media
- open voor publiek
- ja
- open op zaterdag
- ja
- open op zondag
- nee
- op afspraak
- ja
- openingstijden
- zaterdags en op afspraak
- toegangsprijzen
- winkelinformatie
- ja
- meelverkoop
- nee
- museum informatie
- gericht op scholen
- ja
- informatie voor scholen
- per email aanmelden: molendarke@gmail.com
- AKG lid
- nee
- bijzonderheden
levensloop
- toestand
- werkend
- bouwjaar
- bedrijfsvaardigheid
- Maalvaardig
- bestemming
- Het malen van graan, thans op vrijwillige basis
- molenmaker
- J. Passenier, Domburg (1858)
- voorganger
- omwentelingen
constructie
- modeltype
- Ronde molen, stellingmolen
- krachtbron
- wind
- functie
- romp
- Ronde stenen molen
- kap
- Gedekt met dakleer
- inrichting
Een koppel 17der blauwe stenen en een koppel 16der kunststenen; mengketel; klopbuil; elevator; kammenluiwerk; delen van een (verwijderd) derde koppel zijn nog aanwezig.
- versieringen
De gevelsteen rechts naast de westelijke deur vermeldt: A P KOOLE 18 3/26 58.
(N.B. Vermoedelijk wordt hiermee Androsina Pieternella Koole bedoeld, de toen driejarige dochter van de bouwheer).
Op de in 1968 vernieuwde groene en wit afgebiesde baard staat d'Arke met eronder een halve waaier en 18 58. Aan weerszijden zijn de wapens van Oost- en Westkapelle aangebracht.
(N.B. Ooit waren die wapens niet goed uitgevoerd, maar dat is allang verbeterd!).
kenmerken windmolens
- plaats bediening
- stellingmolen
- bediening kruiwerk
- buitenkruier
- plaats kruiwerk
- bovenkruier
- kruiwerk
- Engels; 33 ijzeren rollen. Kruihaspel.
- vlucht
- 22,05 / 22,15 m.
- vang
- Hoepelvang (metaal). Vangbalk met haak; vangstok.
- overbrenging
Bovenwiel 74 kammen
Bovenbonkelaar 36 kammen
Spoorwiel 78 kammen
Steenschijflopen 30, 25 en 27 staven, steek 9,8 cm.
Overbrengingsverhoudingen 1 : 5,34, 1 : 6,14 en 1 : 5,94- hoogte
- van de stelling: 3,60 m.
- wiekvorm
- Oud-Hollands
- wiekenkruis
fabrikant roenummer positie bouw fabricagejaar jaar gestoken positie jaar verdwenen lengte Roede 42, Straathof Rijpwetering42 binnen 1989 1989 binnen aanw. 22,05 Roede 43, Straathof Rijpwetering43 buiten 1989 1989 buiten aanw. 22,15 Pot 2799 buiten 1941 1941? buiten 1989 22,00 Pot 597 binnen 1870 1870? binnen 1989 21,66 - wiekverbeteringen
Deze molen heeft nooit een wiekverbetering ondergaan.
- bovenas
fabrikant asnummer fabricagejaar jaar gestoken jaar verdwenen lengte As 3, Boddaert & Versluijs3 ? aanw. 04,79
verwijzingen
- allemolens.nl
- Kijk op allemolens.nl voor historische foto's en documenten van deze molen
- monument
- 42163
eigendom
- eigenaar
- Gemeente Veere
- eigendomsvorm
- Gemeente
geschiedenis
De Abdij van Middelburg bezat al voor de Hervorming een molen in Oostkapelle, die in 1572 afbrandde. De Prins van Oranje verleende in 1577 vergunning voor de bouw van een nieuwe molen. De accijns werd vastgesteld op een jaarlijkse betaling van zes achtendelen leverbare tarwe.
De ambachtsheerlijkheid Oostkapelle kwam in 1580 in handen van de stad Veere, die echter geen recht van Maalderij had. Na dreiging een tweede molen op te richten, kreeg Veere in 1598 de molen toch in eigendom.
In 1637 werd de ambachtsheerlijkheid Oostkapelle aangekocht door Middelburg, die deze in 1679 overdeed aan mr. W. le Sage. De toenmalige ambachtsheer Mr. Johan Steengracht verkocht de toenmalige standerdmolen in 1810 aan molenaar P. Adriaanse. Door uitbreidingen langs de weg naar Grijpskerke werd de windvang ter plaatse zodanig beperkt dat deze molen gesloopt werd.
In 1858 verrees de huidige molen voor rekening van P. Koole. De eerste molenaar hier was Andries Koole. Hij was afkomstig uit Zaamslag waar zijn vader een stellingmolen bemaalde.
In 1865 werd de molen publiekelijk verkocht aan J. Maljaars, die de molen tussen 1874 en 1919 aan P. van Moolenbroek verpachtte. Vervolgens waren Jan Koene en vanaf 1950 Adriaan Minderhoud eigenaar. Diens molen te Westkapelle was in 1944 tijdens het beruchte bombardement verwoest. Later nam Adriaans zoon Willem molen en bedrijf over.
Tot 1964 werd op windkracht gemalen met een koppel 15der en 16der kunst- en een koppel 17der blauwe stenen. Het accent bij de malen verschoof in die tijd steeds meer naar het malen van veevoer en de ombouw tot maalderij volgde.
De buil op de eerste zolder werd in 1964 verwijderd, evenals het koppel 15der stenen. Op de begane grond stond een mengketel. Aan de zuidzijde is een garage aangebouwd en aan de noordzijde stond vlakbij een machinekamer met 22 PK ruwoliemotor, die via een drijfwerk door een tunnel en een tussendrijfwerk alle machines via het spoorwiel aandreef. Motor en drijfwerk, de hamermolen met 20 PK elektromotor op parterre, het elektrisch hijswerk met 3 PK elektromotor en de elevator met 1 PK elektromotor tot de eerste zolder zijn in 1964 verwijderd. De in 1968 geplaatste silo had een capaciteit van 12 ton.
Intussen werd de molen nog geregeld door Willem Minderhoud aan het draaien gebracht.
In 2003 volgde, vanwege de toen algemeen zeer matige staat, stilzetting. In de zomer van 2005 werd begonnen met een uitvoerige restauratie: met name het metselwerk is toen zeer grondig hersteld. In mei 2006 werd deze restauratie afgerond: de molen was toen weer maalvaardig met twee koppel stenen, evenals de mengketel. Op 2 juni 2007 volgde de officiƫle ingebruikstelling.
De molen draait veel waarbij regelmatig ook wordt gemalen. Sinds 2011 is er weer een klopbuil aanwezig, zodat ook bloem gemalen kan worden.
Opmerkelijk: enkele stellingschoren zijn dwars door muur en dak van de pal naast de molen aanwezige schuur aangebracht!
aanvullingen
- toelichting naam
d'Arke was een buurtschap te Westkapelle, waar op de zeedijk de Dijkmolen stond, eigendom van Adriaan Minderhoud. Molen en buurtschap werden in 1944 geheel verwoest door oorlogsgeweld. Minderhoud kocht na de oorlog de molen van Oostkapelle en gaf deze de naam van het verloren gegane buurtschap.
In het kaartsysteem van "Allemolens" staat bij 'naam' een liggende streep. Kennelijk was anno 1926 geen naam bekend.- unieke eigenschap
Bijzonder is het zeer oude bovenwiel (uit 1671), afkomstig uit de voorganger, een standerdmolen: kruisarmen en plooistukken zijn nog orgineel. In de plooistukken zijn nog sporen te zien waaruit blijkt dat dit wiel ooit als spaakwiel was uitgevoerd.
- literatuur
Lennart van der Torren, In memoriam Willem Minderhoud', in: Molenwereld 187 (2014) 430 - 431.
foto's
- foto's
-
Molen 03548 D'Arke (Oostkapelle)Pieter Zuijkerbuijk (31-8-2019)Molen 03548 D'Arke (Oostkapelle)Lennart van der Torren (19-7-2014)Molen 03548 D'Arke (Oostkapelle)Pieter Zuijkerbuijk (31-8-2019)Molen 03548 D'Arke (Oostkapelle)Ton Koorevaar (5-6-2012)Molen 03548 D'Arke (Oostkapelle)Pieter Zuijkerbuijk (31-8-2019)Molen 03548 D'Arke (Oostkapelle)Pieter Zuijkerbuijk (31-8-2019)Molen 03548 D'Arke (Oostkapelle)Pieter Zuijkerbuijk (31-8-2019)Molen 03548 D'Arke (Oostkapelle)Pieter Zuijkerbuijk (31-8-2019)Molen 03548 D'Arke (Oostkapelle)Pieter Zuijkerbuijk (31-8-2019)Molen 03548 D'Arke (Oostkapelle)Pieter Zuijkerbuijk (31-8-2019)Molen 03548 D'Arke (Oostkapelle)Pieter Zuijkerbuijk (31-8-2019)Molen 03548 D'Arke (Oostkapelle)Pieter Zuijkerbuijk (31-8-2019)Molen 03548 D'Arke (Oostkapelle)Pieter Zuijkerbuijk (31-8-2019)Molen 03548 D'Arke (Oostkapelle)Pieter Zuijkerbuijk (31-8-2019)Molen 03548 D'Arke (Oostkapelle)Pieter Zuijkerbuijk (31-8-2019)Molen 03548 D'Arke (Oostkapelle)Pieter Zuijkerbuijk (31-8-2019)Molen 03548 D'Arke (Oostkapelle)Pieter Zuijkerbuijk (31-8-2019)Molen 03548 D'Arke (Oostkapelle)Pieter Zuijkerbuijk (31-8-2019)Molen 03548 D'Arke (Oostkapelle)Pieter Zuijkerbuijk (31-8-2019)
Het bijna 350 jaar oude bovenwiel, compleet met inkepingen en boutgaten van de vroegere uitvoering als spaakwiel.
draag zelf bij
- teksten
- tekstbijdragen over deze molen insturen | tekstbijdragen over de motor in deze molen insturen (indien van toepassing)
- foto's
- foto's insturen