Nijhuizumermolen / Monnikenburenmolen

geschiedenis

Op deze plaats stond in 1832 al een molen; deze bemaalde samen met een andere spinnekopmolen, die een kilometer noordnoordwestelijker stond, de 155 ha grote Monnikenburenpolder op de Bonne Brekken, deel van de Friese Boezem.
De molen heeft bij de bouw een buitenscheprad gekregen en is pas later vervijzeld: aan het ondertafelement zit nog steeds de bevestiging/houder van de vroegere schepradas.
De waterlopen liggen onder een afwijkende hoek, waarschijnlijk vanwege het eerdere scheprad.

Vóór 1940 werd in de ondertoren een dieselmotor geplaatst, waarna bovenhuis, met tafelement, werd gesloopt. De torenstijlen werden verlengd, waardoor de onderbouw het uiterlijk van een achtkante kegel kreeg. Vóór 1972 werd de dieselmotor vervangen door een elektromotor (die later werd geautomatiseerd).

Molenrestanten zijn vogelvrij, zo is in molenkringen - helaas - een gegeven. Zo ook hier: Friese molenvrienden konden in 1994 op het allerlaatste moment voorkomen dat deze ondertoren op geruisloze wijze verdween. De sloop was al geregeld... Doot deze ingreep bleef de ondertoren, grotendeels intact, staan.
Op 26 september 2003 droeg het Wetterskip Marne-Middelsee deze over aan de Molenstichting Nijefurd.

In juni 2008 demonteerde men de ondertoren, waarna in de werkplaats van de molenmaker herstel volgde. Gezien de aanwezigheid van rietlatten werd besloten, de toren met riet te dekken. Tot aan de sloop was de toren met pannen gedekt geweest.
In september waren ondertoren en waterlopen klaar. 24 oktober werden bovenhuis, schroef, trapbomen, spil en kamwielen geplaatst. 28 november 2008 werd proefgemalen; 30 november was de molen voor het eerst voor publiek geopend.
Fryslân had er een prachtige spinnekop bij! 

In 2016 heeft men het bovenhuis van spruiten en schoren voorzien, dit omdat een oude foto duidelijk bewijs toonde dat de molen daarmee uitgerust was.
Een ander opmerkelijk verschil met de meeste spinnekoppen: deze molen is uitgerust met een vangblak en vangstok; doorgaans hebben spinnekoppen een veel lichtere vangbalk met trekvang.