Molen De Bouwlust / Voor Koophandel en Zeevaart, Dokkum

geschiedenis

toestand

verdwenen

bouwjaar

1819

>

verdwenen

1925

gedeeltelijk afgebroken

verplaatst naar

Oudega/ Aldegea (De Hoop)

geschiedenis

De Dokkumer koopman Sjoerd Aukes de Boer, die ook de oliemolen De Phoenix (Tenbruggencatenummer 03244 b) bezat, stichtte in 1819-1820 een houtzaagmolen aan de Stroobosser Vaart. Na het overlijden van De Boer op 19 januari 1822 werd de molen De Bouwlust met toebehoren op 11 november 1822 verkocht aan Hotze van Assen.

Deze was familie van de eigenaar van Het Hert (Tenbruggencatenummer 06470 x), en veranderde de naam in Voor Koophandel en Zeevaart. Op de molen met de op de zeehandel toepasselijke naam werden stammen verzaagd tot balken, planken en latten voor de huizen- en boerderijenbouw.

In 1826 verkocht Hotze van Assen de molen aan koopman Harke Klazes Gorter, rond 1842 liet die hem na aan zijn zoon Klaas Harkes Gorter. Deze was getrouwd met Iefke Cornelis Helder (zie Zaagmolen van Cornelis Helder, Tenbruggencatenummer 09493). De families Gorter en Helder hadden twee koffen op zee en voerden hun eigen hout aan. Klaas Gorter overleed op 24 februari 1879.

In 1828 verhuisde Kornelis Douwes de Vries uit Almenum met zijn gezin naar Dokkum om om de molen van Gorter op de Hodedijken te gaan werken. Later namen zoon Jan (1824) en kleinzoon Siebe het stokje over als houtsteksknecht. Tot in de 6e generatie bleef de familie op de houtzagerij werkzaam. Op 14 augustus begon Wybe Klazes van Klaarbergen als meesterknecht bij Gorter, van deze familie bleven 4 generaties bij de houtzaagmolen.

Per 1 januari 1868 droeg Gorter de houtzagerij over aan Pieter Gerks Oberman uit Wanswerd. Deze veranderde en vergrootte het bedrijf, en haalde de kleinzoon Wiebe van Klaarbergen van de meesterknecht vanuit Drachten naar Dokkum. In 1893 werd het 25-jarig jubileum gevierd met een ereboog en een nieuwe vlag en wimpel.

Pieter Oberman overleed op 12 augustus 1904, waarna zijn weduwe Romkje Meinderts Beintema de zaak voortzette, de molen was toen al voorzien van zelfzwichting. In 1904 kwam Klaas van Klaarbergen als boekhouder in dienst.

Per 1 januari 1906 werd Douwe Pieters Oberman eigenaar van het bedrijf. Hij liet in 1906 naast de molen een stoomzagerij bouwen. Uit de molen werden toen twee zaagramen verwijderd, maar het middelste bleef in bedrijf voor het verzagen van bomen. Eigenlijk stond het zaagraam echter in de weg, daarom werd in 1908 het achtkant van de molen met as en wieken verkocht aan meelmolenaar Wilkens uit Oudega (Smallingerland), en daar als korenmolen De Hoop weer opgebouwd.

In 1984 nam de firma Oberman het houtbedrijf van Banga over (Tenbruggencatenummer 06470 x). Het restant van de zagerij aan de Stroobosservaart staat er nog steeds.

Bron ondermeer: Houtzaagmolen 'Bouwlust' / 'Voor Koophandel en Zeevaart' bij Dokkum, art. door Warner B. Banga in De Utskoat nr. 128, dec. 2007.
-----

De restanten van de molen zijn inmiddels helemaal verdwenen voor het nieuwe industrieterrein, er is niets meer van zichtbaar.
Informatie van Kees Vanger op Molenprikbord, 27 okt. 2012.

nog waarneembaar