- naam
- (stenen grondzeiler)
- modeltype
- Ronde molen, grondzeiler
- functie
- korenmolen
- bouwjaar
- bedrijfsvaardigheid
- Maalvaardig
- bestemming
- Vh. het malen van graan, thans buiten bedrijf
- adres
-
Magnoliastraat 17a
4306 AJ Nieuwerkerk - Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
- Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
- Ten Bruggencate Nr
- 01880
- inventarisnr
- ZL010
(stenen grondzeiler)
Nieuwerkerk, Zeeland
bestaande molen

locatie
- plaats
- Nieuwerkerk
- plaats aanduiding
- gemeente
- Schouwen-Duiveland, Zeeland
- kadastrale aanduiding
- Gemeente Duiveland, sectie A, nr. 1169
- geo positie
-
X: 59.323, Y: 407.867N: 51.65146, O: 4.00464
- biotoop waarde
- Betrekkelijk gering; de molen staat behoorlijk ingebouwd
- biotoop toelichting
contact en bezoek
- bezoek/postadres
-
Magnoliastraat 17a
4306 AJ Nieuwerkerk - molenaar
- Adrie Bal
- telefoon
- 06 - 36509438
-
adriebal@zeelandnet.nl
- website
- social media
- open voor publiek
- ja
- open op zaterdag
- nee
- open op zondag
- nee
- op afspraak
- ja
- openingstijden
- zaterdag en op afspraak
- toegangsprijzen
- winkelinformatie
- meelverkoop
- nee
- museum informatie
- gericht op scholen
- nee
- AKG lid
- nee
- bijzonderheden
levensloop
- toestand
- werkend
- bouwjaar
- bedrijfsvaardigheid
- Maalvaardig
- bestemming
- Vh. het malen van graan, thans buiten bedrijf
- voorganger
- omwentelingen
constructie
- modeltype
- Ronde molen, grondzeiler
- krachtbron
- wind
- functie
- romp
- Ronde stenen molen; licht getailleerd gemetseld; geheel gewit
- kap
- Gedekt met dakleer
- inrichting
Eén koppel 17der blauwe en één koppel 16der kunststenen; buil; sleepluiwerk
- versieringen
Aardige baard, donkergroen geverfd, voorzien van enige witte krullen en blauwe ornamenten, met het opschrift '18 44'
Gevelsteen met de tekst:
De eerste steen
is gelegd door
Ks Pr Berman Jz
op den 29 mei 1844
Eenvoudige windwijzer achterop de kap
Op het toegangshek van de molenwerf van de huidige korenmolen staat:
Door de Zeeuwse wet
Ben ik hier neergezet.
(Deze opmerking verwijst naar de herbouw die op de plaats van zijn voorganger werd verboden wegens het gevaar van de over de weg draaiende wieken).
kenmerken windmolens
- plaats bediening
- grondzeiler
- bediening kruiwerk
- buitenkruier
- plaats kruiwerk
- bovenkruier
- kruiwerk
- IJzeren rollen; kruirad
- vlucht
- 22,86 m.
- vang
- Vlaamse vang; 4 scharnierende stukken. Vangbalk met haak; vangstok.
- overbrenging
Bovenwiel 62 kammen
Bovenschijfloop 29 staven, steek 13,2 cm.
Spoorwiel 79 kammen
Steenschijflopen 29 en 30 staven, steek 9,2 cm.
Overbrengingsverhouding 1 : 5,82 en 1 : 5,63- hoogte
- wiekvorm
- Oud-Hollands
- wiekenkruis
fabrikant roenummer positie bouw fabricagejaar jaar gestoken positie jaar verdwenen lengte Derckx 182 buiten 1976 1976 buiten aanw. 22,86 Roede 784, Pot784 binnen 1873 binnen aanw. 22,86 Pot 1273 buiten 1881 buiten 1976 22,86 - wiekverbeteringen
Deze molen heeft nooit een wiekverbetering ondergaan.
- bovenas
fabrikant asnummer fabricagejaar jaar gestoken jaar verdwenen lengte As 115, Penn & Comp, F.J.115 1858 1859 aanw. 05,16
verwijzingen
- allemolens.nl
- Kijk op allemolens.nl voor historische foto's en documenten van deze molen
- monument
- 14170
eigendom
- eigenaar
- Gemeente Schouwen-Duiveland
- eigendomsvorm
- Gemeente
geschiedenis
De voorganger van de huidige stenen molen was een houten achtkanter. Deze brandde op 2 januari 1844 als gevolg van blikseminslag af (en moest vervolgens worden herbouwd).
De verbrande molen stond 125 meter noordwestelijker dan de huidige molen, maar vanwege de inmiddels ingevoerde bepaling, dat een molen niet te dicht bij de openbare weg mocht staan, kreeg de nieuwe molen een andere plaats. De eigenaar 'bedankte' de overheid met een ietwat spottende uitroep op het hek (zie 'Versieringen').
In 1849 werd G. Berman eigenaar. Hij was belast met een cijns van 60 gulden ten behoeve van de ambachtsheer van Nieuwerkerk, W.J.J. van Hemert te 's-Gravenhage. In 1857 werd W. Dijkman erfpachter, die de cijns een jaar later afkocht.
De molen is in 1900 publiek verkocht aan M. Dijkman en vervolgens in 1918 aan J. Dijkman. L.J. Dijkman volgde hem op.
Laatste beroepsmolenaar hier was de uit Poortvliet afkomstige Adriaan Geuze (1904 - 1994). Tot 1963 maalde hij op de wind en in 1970 verkocht hij zijn inmiddels vervallen molen aan de toenmalige gemeente Duiveland.
Tussen 1974 en 1976 werd een ingrijpende restauratie uitgevoerd. Thans zijn een koppel 17der blauwe, een koppel 16der kunststenen en een buil aanwezig; tot 1947 waren er drie koppel stenen. In het aangrenzende pakhuis werd met een hamermolen (met 25 PK elektromotor), een graanreiniger en elevator met elk een 1 PK elektromotor gewerkt.
Overigens had de molen op dat moment al een probleem dat niet echt meer kon worden opgelost. Het begon bij de Ramp van 1 februari 1953. Het dorp Nieuwerkerk werd zwaar getroffen: 288 van de bijna 1800 bewoners vonden de dood in de golven.
De molen bleef overeind maar de stenen romp had daarna zwaar te lijden onder het zoute water dat lange tijd bij eb en vloed door de molen spoelde en bleef sindsdien lek. In 2004 werd daarom, met name aan de onderste meters, intensief herstel verricht.
Na de in 1976 voltooide restauratie heeft de molen betrekkelijk weinig gedraaid, laat staan gemalen. Probleem hierbij was dat de omgeving van de molen inmiddels erg bebouwd en begroeid was en de molen letterlijk wat uit beeld raakte. Tegenwoordig draait de molen duidelijk vaker dan voorheen.
Begin 2008 werd de binnenroede gestreken. Deze op dat moment 131 jaar oude Potroede gold als slecht maar bij onderzoek bleek dat erg mee te vallen: volstaan kon worden met een flinke reparatie. In mei 2008 werd die roede weer gestoken.
Overigens is wat deze roede betreft omstreeks 2020 nog een conclusie getrokken: gezien de lage plaatsing van het Pot-merkplaatje en de breedteverhoudingen, lijkt dit een ingekorte roede te zijn ofwel: deze roede is niet origineel voor deze molen gemaakt. Voor welke dan wel?
aanvullingen
- toelichting naam
Deze molen heeft, voorzover bekend, nooit een naam gehad.
foto's
- foto's
-
Molen 01880 (stenen grondzeiler) (Nieuwerkerk)Vincent Mepschen (27-5-2017)Molen 01880 (stenen grondzeiler) (Nieuwerkerk)Marc Polderman (23-12-2017)Molen 01880 (stenen grondzeiler) (Nieuwerkerk)Luc Laurijssen (27-6-2018)Molen 01880 (stenen grondzeiler) (Nieuwerkerk)Ton Koorevaar (21-4-2011)Molen 01880 (stenen grondzeiler) (Nieuwerkerk)Jan de Vries (3-8-2013)
Bemerk het bordje op het hek (zie Versieringen).Molen 01880 (stenen grondzeiler) (Nieuwerkerk)Harmannus Noot (24-9-2014)Molen 01880 (stenen grondzeiler) (Nieuwerkerk)Marcel van Nies (8-9-2018)Molen 01880 (stenen grondzeiler) (Nieuwerkerk)Marcel van Nies (8-9-2018)Molen 01880 (stenen grondzeiler) (Nieuwerkerk)Vincent Mepschen (27-5-2017)Molen 01880 (stenen grondzeiler) (Nieuwerkerk)Marcel van Nies (8-9-2018)Molen 01880 (stenen grondzeiler) (Nieuwerkerk)Marcel van Nies (8-9-2018)Molen 01880 (stenen grondzeiler) (Nieuwerkerk)Vincent Mepschen (27-5-2017)Molen 01880 (stenen grondzeiler) (Nieuwerkerk)Marcel van Nies (8-9-2018)Molen 01880 (stenen grondzeiler) (Nieuwerkerk)Marcel van Nies (8-9-2018)Molen 01880 (stenen grondzeiler) (Nieuwerkerk)Marcel van Nies (8-9-2018)Molen 01880 (stenen grondzeiler) (Nieuwerkerk)Marcel van Nies (8-9-2018)
draag zelf bij
- teksten
- tekstbijdragen over deze molen insturen | tekstbijdragen over de motor in deze molen insturen (indien van toepassing)
- foto's
- foto's insturen