- naam
- Blauwe Molen
- modeltype
- Kantige molen, grondzeiler
- functie
- poldermolen
- bouwjaar
- bedrijfsvaardigheid
- Maalvaardig in circuit
- bestemming
Vh. bemalen van de Blauwe Polder, thans buiten bedrijf; woning
- adres
-
Blauwemolenweg 10
2375 LZ Rijpwetering - Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
- Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
- Ten Bruggencate-nr.
- 01813
- oude dbnr.
- B1074
- Meest recente aanpassing
- | Overig
Molen Blauwe Molen, Rijpwetering
Rijpwetering, Zuid-Holland
b
locatie
- plaats
-
Rijpwetering
- gemeente
- Kaag en Braassem, Zuid-Holland
- kadastrale aanduiding
- Gemeente Alkemade, sectie F, nr. 1247
- geo positie
-
X: 99456, Y: 465806N: 52.17760, O: 4.57515
- biotoopwaarde
- 5 (goed)
- landschappelijke waarde
- Zeer groot, maar de belevingswaarde is sinds 2001 verminderd door de nabijgelegen hogesnelheidslijn en later door hoogspanningsmasten.
contact en bezoek
- bezoek/postadres
-
Blauwemolenweg 10
2375 LZ Rijpwetering - molenaar
- Alice de Wit
- telefoon
- 071-3411850
-
- social media
- open voor publiek
- ja
- open op zaterdag
- nee
- open op zondag
- nee
- op afspraak
- ja
- openingstijden
- toegangsprijzen
- winkelinformatie
- meelverkoop
- nee
- museuminformatie
- gericht op scholen
- nee
- bijzonderheden
- fietsroute
- fietsroute in de buurt van Blauwe Molen via fietsnetwerk.nl
constructie
- modeltype
- Kantige molen, grondzeiler
- krachtbron
- wind
- kenmerken
- functie
- romp
- Grenen achtkant, gedekt met riet, op gemetselde voet van ca. 2 m.
- kap
- Gedekt met riet
- inrichting
IJzeren scheprad in de molen, Ø 5,70 m.; breedte 0,48 m. Woning in de molen.
- versieringen
Eenvoudige baard met de jaartallen '1772' en '1904'
Gevelsteen in het zuidoostveld met de tekst:
De eerste steen gelegd
door
H. Straathof Az. voorzitter
C. v.d. Post bestuurslid
C. Borst
C.H. Krebbers secretaris
16 juni 1904
Zeer opvallend is de fel blauw geverfde kuip: een duidelijke verwijzing naar de naam van de molen.- plaats bediening
- grondzeiler
- bediening kruiwerk
- buitenkruier
- plaats kruiwerk
- bovenkruier
- kruiwerk
- Rollenkruiwerk; 47 houten rollen. Kruirad met lage bank.
- vlucht
- 27,35 / 27,50 m.
- vang
- Vlaamse vang; 4 scharnierende stukken. Vangbalk met haak; vangstok. Kneppel.
- overbrenging
Bovenwiel 50 kammen
Bovenschijfloop 27 staven, steek 16,5 cm.
Onderschijfloop 18 staven
Onderwiel 81 kammen, steek 14,0 cm.
Overbrengingsverhouding 2,43 : 1- hoogte
- wiekvorm
- Oud-Hollands
- wiekenkruis
-
fabrikant roenummer positie bouw fabricagejaar jaar gestoken positie jaar verdwenen lengte Straathof 105 binnen 1995 1995 binnen aanw. 27,35 Straathof 106 buiten 1995 1995 buiten aanw. 27,50 - wiekverbeteringen
Deze molen was vanaf ca. 1955 uitgerust met de 'spleetwiek' volgens Dekker; dit systeem vormde een inbreuk op het octrooi op de fokwiek van Ir. Fauël en was daarom omstreden. Betrekkelijk snel nadat de molen buiten gebruik was gekomen, werd dit systeem verwijderd.
Bij de grote herstelbeurt van 1971 is weer Oud-Hollandse ophekking aangebracht.- bovenas
-
fabrikant asnummer fabricagejaar jaar gestoken jaar verdwenen lengte De Prins van Oranje 888 1873 1904 aanw. 05,00 - wateras
fabrikant asnummer fabricagejaar jaar gestoken jaar verdwenen lengte onbekend ? 1897 1904? aanw.
verwijzingen
- allemolens.nl
- Kijk op allemolens.nl voor historische foto's en documenten van deze molen
- monument
- 7124
- inventarisnummer
- ZH031
eigendom
- eigenaar
- Rijnlandse Molenstichting
- eigendomsvorm
- Stichting
geschiedenis
- toestand
- werkend
- bouwjaar
- bedrijfsvaardigheid
- Maalvaardig in circuit
- bestemming
Vh. bemalen van de Blauwe Polder, thans buiten bedrijf; woning
- molenmaker
- P. Vrijburg, Oud Ade (1904)
- omwentelingen
- geschiedenis
-
De Oud Aasepolder werd op 7 april 1629 gesticht. Later werd deze polder bekend als "Blauwe polder". Dit ongetwijfeld naar zijn toenmalige molen, een wipmolen met een (blijkbaar) blauw geverfd bovenhuis.
Die wipmolen werd in mei 1904 afgebroken vanwege de slechte staat, waarna de huidige molen werd opgericht. Deze werd hiertoe voor ƒ 950,-- gekocht van sloper J.B. Thobé uit Dordrecht en ter plekke herbouwd door molenmaker Vrijburg uit Oud-Ade. In september 1904 was de nieuwe Blauwe Molen maalvaardig.
Er is wel verondersteld dat het achtkant afkomstig is van één van de in 1772 gebouwde boezemmolens te Hillegersberg; deze molens werden per 1 november 1899 buiten gebruik gesteld en successievelijk voor de sloop verkocht. De romp van molen nr. 2 en de kap van molen nr. 3 zouden hier dan samengevoegd zijn tot één nieuwe molen.
Evenwel is ook gebleken dat het achtkant bij de opbouw in 1904 duidelijk is ingekort en dat zou met de aankoop van een vrijwel even groot achtkant uit Hillegersberg niet in die mate nodig zijn geweest. Verder heeft men geen gebruik gemaakt van ijzeren roeden, maar de bestaande houten roeden van de wipmolen hergebruikt (na verlenging); ook het meeste gaandewerk is afkomstig uit de voorganger. Feitelijk ligt daarmee de vraag over de herkomst van het achtkant van de Blauwe Molen weer helemaal open!
Tot 1960 bemaalde de molen de Blauwe polder (ca. 250 ha, opvoerhoogte 1,55 m.) en raakte, eenmaal buiten bedrijf, snel in verval. In 1968 werd de molen eigendom van de Stichting Zuid-Hollands Landschap en in 1971 volgde een grondige restauratie.
De molen is sindsdien voor beheer en onderhoud ondergebracht bij de Rijnlandse Molenstichting. Al in de jaren '70 werd er op vrijwillige basis vrij veel met deze molen gedraaid.
Als gevolg van de afdamming van de Achterwatering, het stuk boezemwater waarop de molen uitmaalde, kan de molen sinds ca. 1980 alleen nog in circuit malen. Helaas is dit circuit veel te klein om deze molen met zijn grote capaciteit recht te doen. Het scheprad staat daarom doorgaans uit het werk.
Naast de molen is een overhaal aanwezig; een soort windas waarmee boten over de kade van boezem- naar polderpeil konden worden gesleept en andersom. Deze overhaal is, net als de molen, Rijksmonument.
Molenaars van de Blauwe Molen:
Piet Kraan (1877 - 1912)*
Gerrit Kraan (1912 - 1960)
* Piet Kraan was ook molenaar op de voorganger.
aanvullingen
- toelichting naam
Deze molen wordt vernoemd naar de polder die hij kon bemalen.
- literatuur
Andries Veloo: 'Alice de Wit van de Blauwe Molen bij Rijpwetering', in: Molenwereld 195 (2015) 313 - 316.
J.S. Bakker: 'De bouw van de nieuwe molen voor de Blauwe polder bij Rijpwetering', in: Molenwereld 195 (2015) 336 - 338.
J.S. Bakker: 'Blauwe polder met blauw bloed', in: Molenwereld 198 (2015) 436 - 442.
foto's
- foto's
-
draag zelf bij
- teksten
- tekstbijdragen over deze molen insturen | Wilt u specifiek iets kwijt over een roede, as of motor, klik dan daar op het rode envelopje ✉︎ behorende bij het betreffende object.
- foto's
- foto's insturen