Molen Windlust, Wateringen

Wateringen, Zuid-Holland
b

korte karakteristiek

naam
Windlust
modeltype
Ronde molen, stellingmolen
functie
korenmolen
bouwjaar
herbouwd
1881 / 1972
bedrijfsvaardigheid
Maalvaardig
bestemming

Het malen van graan, thans op vrijwillige basis

adres
Heulweg 8
2291 BX Wateringen
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt  
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
Ten Bruggencate-nr.
01544
oude dbnr.
B1137
Meest recente aanpassing
| Verwijzingen
media-bestand
Molen 01544 Windlust (Wateringen)
Toby de Kok (17-2-2018)

locatie

plaats
Wateringen
gemeente
Westland, Zuid-Holland
streek
Westland
kadastrale aanduiding
Gemeente Wateringen, sectie C, nr. 2519
geo positie
X: 78477, Y: 448860
N: 52.02281, O: 4.27228
biotoopwaarde
5 (goed)
landschappelijke waarde
Zeer groot, dominerende functie voor dorp en omgeving

contact en bezoek

bezoek/postadres
Heulweg 8
2291 BX Wateringen
telefoon
06-81847423
social media
open voor publiek
ja
open op zaterdag
nee
open op zondag
nee
op afspraak
nee
openingstijden

Als de molen draait. 

toegangsprijzen
winkelinformatie

Onderin de molen bevindt zich het bedrijf van de gebr. Bom. Hier is allerhande diervoeding te koop (0174-292274).

meelverkoop
ja
museuminformatie
gericht op scholen
nee
bijzonderheden
fietsroute
fietsroute in de buurt van Windlust via fietsnetwerk.nl

constructie

modeltype
Ronde molen, stellingmolen
krachtbron
wind
functie
romp
Ronde stenen molen, geheel gepleisterd en gecementeerd
kap
Gedekt met dakleer
inrichting

Eén koppel 16der blauwe stenen, sleep- en elektrisch luiwerk; elevator; verschillende elektrisch aangedreven maalderijmachines

versieringen

Eenvoudige baard, groen geverfd, wit afgebiesd, met in geel het opschrift 'ANNO 1869' en opgelegde vrij grof bewerkte engelen met bazuinen, voorts in het midden een opgelegd uitgezaagd wapen met grijs veld en zwarte ster (het wapen van Wateringen). 

Op de groene witgerande achterbaard het gele opschrift: WIND LUST

De sluitsteen in de toog boven de toegangsdeur vermeldt:
WINDLUST C.P. PERSOON 1869
N.B. Het raam onder deze sluitsteen heeft zeer fraai vormgegeven glasroeden.

plaats bediening
stellingmolen
bediening kruiwerk
buitenkruier
plaats kruiwerk
bovenkruier
kruiwerk
Rollenkruiwerk; 48 ijzeren rollen. Kruirad.
vlucht
25,40 m.
vang
Vlaamse vang; 4 scharnierende stukken. Vangbalk met haak; vangstok. Pal.
overbrenging

Bovenwiel 67 kammen
Bovenschijfloop 31 staven, steek 11,0 cm.
Spoorwiel 79 kammen
Steenschijfloop 24 staven, steek 10,3 cm.
Overbrengingsverhouding 1 : 7,11

hoogte
van de stelling: 13,50 m.
wiekvorm
Oud-Hollands
Kantel uw mobiel om de tabellen helemaal te zien
wiekenkruis
fabrikant roenummer positie bouw fabricagejaar jaar gestoken positie jaar verdwenen lengte
Beijk ✉︎ 85 binnen 2023 2024 binnen aanw. 25,40
Beijk ✉︎ 86 buiten 2023 2024 buiten aanw. 25,40
Derckx ✉︎ 69 buiten 1972 1972 buiten 2024 25,40
Derckx ✉︎ 70 binnen 1972 1972 binnen 2024 25,40
Pot ✉︎ 1609 buiten 1890 buiten 1950 24,80
wiekverbeteringen

Deze molen was vanaf ca. 1907 tot de onttakeling van 1954 op de binnenroede uitgerust met zelfzwichting. Bij de rehabilitatie van 1972 zijn beide roeden uitgerust met Oud-Hollandse ophekking met zeilen.
Bij de vernieuwing van beide roeden in 2024 is besloten, de Oud-Hollandse voorzomen te voorzien van remkleppen. 

bovenas
fabrikant asnummer fabricagejaar jaar gestoken jaar verdwenen lengte
media-bestand
As 139, Enthoven & Co, L.I.
Enthoven & Co, L.I.
✉︎ 139 1856 1881 aanw. 04,27

eigendom

eigenaar
Stichting Vrienden van de Wateringse Molen
eigendomsvorm
Stichting
afbeelding van onze ondersteuners

geschiedenis

toestand
werkend
bouwjaar
bedrijfsvaardigheid
Maalvaardig
bestemming

Het malen van graan, thans op vrijwillige basis

molenmaker
P. van Beek, Rijnsaterwoude (1972)
omwentelingen
geschiedenis

Deze molen is in 1869 gebouwd als opvolger van een, vermoedelijk, wipkorenmolen. Met een hoogte van ruim 30 meter is de Windlust voor een dorp uitzonderlijk hoog, het is ook met afstand de hoogste molen van het Westland.

Op 14 november 1880 brandde de deze molen, toen amper 11 jaar in gebruik, uit. Herstel volgde vrij spoedig daarna. Hierbij heeft men de kap van een aanzienlijk kleinere molen (gezien de constructie afkomstig uit Groningen of Friesland) gebruikt. Ook werd de stelling herbouwd in een afwijkende achtkante vorm met buitensluiting. Later kreeg de molen op de binnenroede zelfzwichting. Van dit laatste resteert de doorboorde bovenas.

In het begin van de jaren '30 kwam de windkracht buiten gebruik en raakte de molen in verval. In 1946 heeft men de stelling verwijderd en in 1954 verdwenen de roeden (die vervolgens naar de Seismolen te Middelburg gingen). Inwendig volgde ook onttakeling: het gaandewerk werd verwijderd en in de Aeolus in Vlaardingen aangebracht (die molen werd, na bijna 40 jaar onttakeld te zijn geweest, in ere hersteld). In Wateringen bleef een hoge stenen molenromp met kap en bovenas achter.

In de loop van de jaren '60 werd het initiatief genomen tot rehabilitatie van de Windlust en dit werd een succes: in 1969 kocht de speciaal opgerichte Stichting Vrienden van de Wateringse Molen de kale molenromp en ging aan de slag. Op 1 mei 1972 nam men een geheel gerestaureerde molen in gebruik. 

De molen kreeg een nieuwe, ruimere kap en een stelling met de meer gebruikelijke twaalfhoekige vorm. Het gaandewerk kwam, zónder bovenas (want die was er nog), maar verder compleet met bovenwiel en een koppel maalstenen, van de in april 1971 onttakelde korenmolen 't Hert te Rhoon. Ooit moeten zich in de Windlust vier koppel maalstenen hebben bevonden.

De molen is jarenlang in gebruik geweest bij de familie Hoek. David Hoek woonde met zijn huishoudster Betsie Edixhoven in het huisje naast de molen.
Vervolgens werd de familie Bom eigenaar. De elektrische malerij die langzaam maar zeker groeide is nog steeds in de molen aanwezig, in een aanbouw bevindt zich de diervoederwinkel en zo is deze molen een zeer goed voorbeeld van een uit een windmolen ontwikkelde maalderij. Oud-eigenaar en -molenaar Wim Bom overleed op 10 december 2016, 100 jaar oud.

De molen was zeer geregeld in bedrijf waarbij ook werd gemalen. Niet zelden op windkracht voor de malerij beneden!
Dit alles duurde tot augustus 2022: toen bleek na onderzoek dat beide inmiddels 50 jaar oude gelaste roeden gebreken vertoonden. Als gevolg heeft men de molen stilgezet, de zeilen en borden gingen eraf daarna stond de molen te wachten op betere tijden (en was ook niet te bezichtigen). 

Nieuwe roeden werden besteld en waren na zekere tijd gereed; in maart 2024 begon de firma Verbij met het kaalzetten van de oude roeden. Op 17 april was het zover: de oude roeden gingen eruit en de nieuwe erin. Niet lang daarna was de molen weer draaivaardig. Opmerkelijk is dat de Oud-Hollandse voorzomen in het nieuwe wiekenkruis nu voorzien zijn van neusremkleppen. 
Niet alleen buiten werd gewerkt: begin mei bracht molensteen-expert Hans Titulaer het koppel maalstenen weer in perfecte staat. 

aanvullingen

wetenswaardigheden

George Middendorp droeg, na hier jarenlang molenaar te zijn geweest, eind 2021 het stokje over aan Bram Wildenberg (en emigreerde vervolgens naar Brazilië).

foto's

foto's