Molen De Rietvink, Zwijndrecht

Zwijndrecht, Zuid-Holland
v

korte karakteristiek

naam
De Rietvink
modeltype
Kantige molen, stellingmolen
functie
zaagmolen
bouwjaar
verdwenen
toestand
verdwenen
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt  
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
Ten Bruggencate-nr.
01519 d
oude dbnr.
V626
Meest recente aanpassing
| Foto
media-bestand
Molen 01519 d De Rietvink (Zwijndrecht)
deel van foto van A. Buurmans, Gem.Archief Zwijndrecht

locatie

plaats
Zwijndrecht
plaatsaanduiding
aan de Oude Maas/naast de tegenwoordige spoorbrug
gemeente
Zwijndrecht, Zuid-Holland
plaats(en) voorheen
Meerdervoort
streek
Zwijndrechtse Waard
kadastrale aanduiding 1811-1832
Meerdervoort A (1) 264 Jan Broeksmit, houtkoper, en Consorten
geo positie
X: 104014, Y: 425200
N: 51.81309, O: 4.64782

constructie

modeltype
Kantige molen, stellingmolen
krachtbron
wind
functie
romp
achtkante bovenkruier
plaats bediening
stellingmolen
bediening kruiwerk
buitenkruier
plaats kruiwerk
bovenkruier
afbeelding van onze ondersteuners

geschiedenis

toestand
verdwenen
bouwjaar
verdwenen
afgebroken
verplaatst naar
geschiedenis

Deze houtzaagmolen stond vlakbij de spoorbrug en heette “De Rietvink”.

*In 1730 wordt aan Jan Rens en Hendrik Scholtingh een griend in erfpacht gegeven door de ambachtsheren van de Zwijndrechtse Waard die gezamenlijk eigenaar waren van de buitengronden.
Nog in 1730 wordt de molen gebouwd en de eigenaren betalen fl.6.-- windgeld per jaar en fl.7.-- om van het molenerf naar de dijk te komen.
Er mogen bij de molenwerf geen vaartuigen aanleggen. Gebeurt dat toch, dan mogen eigenaren die vaartuigen losmaken en laten drijven.

In 1736 is Rens overleden. Zijn weduwe verkoopt haar helft aan Scholtingh voor fl.2.600.--.

Tijdens een publieke veiling in 1767 wordt de molen voor fl.6.000.-- verkocht aan Jan van Leuven. Kennelijk is de molen nadien verkocht aan Pieter Vernes, want deze verkoopt hem weer in 1780 aan Pieter Meerman te Rotterdam en Isaac de Haan te Dordrecht voor fl.10.000.--.

10-09-1767: Amsterdamse courant
"Uit de hand te koop een groote Agtkante en vooral tot zwaar Hout zeer bekwaame en extra bekalante Zaag-Molen, voorzien met ruime Balkgaten, en zeer bekwaam Steenen Woonhuis, te samen in den jaare 1731 nieuw gebouwd, staande tegen over de Stad Dordrecht, aan de Rivier, onder de Heerlykheid Meerdervoort: te bevragen by den Eigenaar Monsr. Hendrik Scholting, Mr. Smit, of by den Notaris en Procureur S. van der Bank, woonende beiden te Dordrecht"

28-08-1785: Frederik Broeksmit verkoopt de molen aan Klaas Broeksmit de helft in de windzaagmolen Rietvink voor hfl. 5300,-. 

Op 3 mei 1804 transfereert Klaas Broeksmit aan Jan Broeksmit de helft van de zaagmolen voor Hfl. 7531,-.

Deze Jan Broeksmit wordt in 1817 lid van de gemeenteraad van Meerdervoort.
Informatie van de Hist. Ver. te Zwijndrecht 

*Volgens een artikel in de Dordtenaar van 22 oktober 1960 werd de molen gebouwd in 1670 en afgebroken in 1872.

Waarschijnlijk werd deze molen in 1874 weer opgericht in Klein Tongelre; thans gemeente Eindhoven (zie aldaar).
Het is zelfs mogelijk dat een deel nog voort bestaat in molen Luctor et Emergo in Rijkevoort (Noord-Brabant).
Zie ook Robbert Verkerk: 'Korenmolen "Luctor et Emergo" te Rijkevoort' in
Molinologie 2001 nummer 15, pagina's 31 t/m 49, en
Nico Jurgens: 'Overwegingen bij de mogelijke herkomst van de molenonderdelen te Rijkevoort' in hetzelfde tijdschrift, pagina's 50 en 51.

Informatie van Nico Jurgens, 22 oktober 2006
Bron: Hist. Vereniging Zwijndrecht, april 1994

21-08-1883: De grondwet
ZWIJNDRECHT, 17 Juli. Heden namiddag is er brand "ontstaan' in den stoomhoutzaagmolen van den heer Broeksmit alhier, vermoedelijk door eene vonk die tusschen de machine is geraakt. Door spoedige ondekking van het ongeval kon de brand terstond door de werklieden van den molen worden gebluscht en bepaalde de schade zich tot het verbranden van enkele vloer- en zijplanken



aanvullingen

trivia

Ligging volgens Ten Bruggencate: Dorp, tusschen dijk en Merwe (juli 1925)

Rond de 19e/20e eeuw stonden er 7 industriemolens in Zwijndrecht. Vóór die tijd was er ook al een papiermolen.
Vanaf de brug over de Oude Maas (Zwijndrecht-Dordrecht) gezien naar het oosten, stonden er de volgende industriemolens zaagmolen De Rietvink, zaagmolen De Grienduil, rijstpelmolen De Rozenburg, oliemolen De Eendracht en de oliemolen Welgelegen.
Verder nog ter hoogte van De Rozenburg benedendijks korenmolen Landzigt.

*De balkenhaven zoals nog te zien is op de onderste foto, is enkele jaren geleden verdwenen.

*Er wordt ook wel gesproken over 1670 als jaar waarin er al sprake zou zijn van een molen, maar de molen werd voor zover ons bekend pas in 1730 gebouwd.