Achtkante Molen

geschiedenis

Al in 1761 stond de molen hier, hetgeen blijkt uit de baard en een sluitsteen van de toog boven de achtergoot. In 1751 stond in deze polder evenwel al een achtkante molen. Mogelijk is die molen afgebrand. Het is ook mogelijk dat deze molen naar de huidige locatie werd verhuisd waarvoor in 1761 een nieuwe fundering met waterlopen moest worden gemetseld.

In 1872 werd een oude houten wateras van de molen vermaakt tot een mantelstijl en scherf voor een ondertafelement voor de Oude Weteringmolen. In 1873 werd de kap van de molen ingekort, waarschijnlijk zowel aan de voor- als aan de achterzijde. Wat de aanleiding hiertoe was, is niet duidelijk. Misschien maakten ingerotte koppen van de voeghouten een en ander noodzakelijk. Door het inkorten kregen het voor- en achterkeuvelens een plaats dichter bij het middelpunt van de molen. Gelijktijdig werden slagstukken aangebracht tussen overring en voeghouten.

In 1951 werd deze molen, met de vier wipmolens uit de getrapte bemaling, buiten bedrijf gesteld. Daarna volgde een periode van stilstand en (tenslotte) intens verval.

Van deze na 20 jaar danig verminkte molengroep was de Achtkante Molen er het minst slecht aan toe en werd toen als eerste gerestaureerd: molenmakerij Van Beek uit Rijnsaterwoude voerde dit in 1970-1971 uit.
Een groot deel van de kap werd vernieuwd, alsmede het riet op kap en romp. Wiekenkruis en staart ondergingen ingrijpend herstel. De officiële ingebruikstelling na de restauratie werd op 18 mei 1972 verricht door burgemeester A.D. Viezee van Streefkerk. De totale kosten voor het herstel bedroegen ƒ 93.342,--.

Omdat mét de buitengebruikstelling van deze molengroep de infrastructuur van de bemaling grotendeels was verdwenen, kan deze de molen sindsdien uitsluitend nog in circuit malen.
Na 1971 stelde men deze molen weer geregeld in bedrijf, daanaast was de molen ook verhuurd als weekendverblijf.

In 1995 volgde stilstand, als gevolg van diverse mankementen. Van het najaar van 2001 tot het voorjaar van 2003 volgde een grote beurt, waarna de molen weer maalvaardig was.

In 2022 nam men deze molen opnieuw onder handen maar nu met een speciaal doel: men wilde het interieur zoveel mogelijk terugrestaureren naar vroegere tijden om de molen daarna in gebruik te nemen als bezoekersmolen. Daartoe moest veel timmer- en schilderwerk worden verzet.
Op 20 mei 2023 nam men de Achtkante Molen officieel in gebruik: de molen is in principe drie dagen per week open voor bezoek, waarbij doorgaans wordt gedraaid dan wel gemalen.

Een technisch detail: van de bovenas, waarop geen fabricagegegevens vermeld staan, is inmiddels min of meer vastgesteld dat dit een zeer vroege Fyenoord-as moet zijn, tussen 1837 en 1840 gegoten.