Molen Vervoornemolen, Werkendam

geschiedenis

toestand

werkend

bouwjaar

1700

bedrijfsvaardigheid

Maalvaardig in circuit

bestemming

Vh. bemalen van de Vervoornepolder, thans buiten bedrijf

voorganger

Werkendam (Vervoornepolder)

omwentelingen

eigenaar

Molenstichting Het Land van Heusden en Altena

eigendomsvorm

Stichting

geschiedenis

Deze molen bemaalde tot de ruilverkaveling van 1965 de Vervoornepolder, wat hier wil zeggen: dit is niet steeds op windkracht gegaan. In 1934 had men op het scheprad een elektrische hulpaandijving geplaatst, waarna tot 1944 uitsluitend elektrisch werd gemalen en de molen ook niet maalvaardig was. In dat voorlaatste oorlogsjaar is de windkracht in ere hersteld, tot de grote ruilverkaveling in het Land van Heusden en Altena (1962-1965) deze molen zijn functie ontnam.
Spoedig daarna was de molen in verval. Op het moment dat hij buiten bedrijf werd gesteld was de staat van onderhoud al niet zo best meer en na 1965 ging het sneller. Met name het rietdek was er slecht aan toe.

In 1969 werd de molen gerestaureerd, waarbij kap en achtkant van nieuw riet werden voorzien en men ook een nieuwe binnenroede stak. De molen was daarmee alleen draaivaardig: door de peilverlaging als gevolg van de ruilverkaveling stond de achterwaterloop geheel droog.
In 1975 werd een rondmaalcircuit aangelegd, zodat het scheprad weer water kon verzetten.

Aan deze molen is, zeker in de tijd dat deze nog in bedrijf was, nogal wat "met kunst- en vliegwerk" vertimmerd en hersteld: zo heeft men de vroeg in de jaren '60 gebroken koningspil met stroppen vastgezet. Het scheprad is ooit verdiept en de schoepen verlengd. De lange spruit bestaat uit twee tamelijk onopvallend in elkaar gewerkte stukken.

Na 2000 is de molen, die inmiddels al ruim 30 jaar regelmatig op vrijwillige basis in bedrijf werd gesteld, stukje bij beetje opgeknapt: zo heeft men in juli 2004 beschoeiing en landhekken gerepareerd en waar nodig vernieuwd (tijdens het baggeren van het maalcircuit kwamen de oude peilschaal en een olielamp tevoorschijn, welke sindsdien in de molen worden bewaard). In december 2005 kreeg de molen een nieuwe buitenroede.
Optimaal was de situatie hiermee bepaald nog niet: de staartbalk (deel van een oude roede van de in 1944 beschadigde poldermolen te Schuddebeurs) werd slecht en ook de kap diende de nodige reparaties te ondergaan. In augustus 2009 volgde dan ook stilzetting. 

In november 2010 begon men met uitvoerig werk: korte en lange spruit, staartbalk en lange schoren werden vernieuwd, maar daarnaast gebeurde ook veel aan de kap. De roostervloer werd verstevigd, één deels verrot blokkeel aangestort in kunsthars, voorkeuvelens met windpeluw vernieuwd,vloer  kapzolder vernieuwd en nieuw riet. Verder werd een aantal kruipalen vervangen en tot slot een algehele molen teer- en verfbeurt.
In april 2012 was weer sprake van een maalvaardige molen (uiteraard in circuit).

Begin 2020 legde men een nieuwe binnenroede bij de molen: dit omdat de 50 jaar oude Derckx was uitgediend en vervangen moest worden.
Eind november 2020 zette men de molen stil, niet vanwege het vervangen van die roede, maar om veel meer: de molen was in de loop der jaren dusdanig scheef gaan staan, dat moest worden ingegrepen. De fundering moest onderhanden worden genomen. Op 25 november werden beide roeden gestreken en de staart verwijderd. 
Op 18 mei 2021 ging de kap eraf, waarna men overging tot het rechtzetten van het achtkant. Intussen werd in de werkplaats een geheel nieuwe kruivloer gemaakt. Op 15 juni 2021 ging de kap er weer op en stak men meteen ook de roeden. In het vroege najaar van 2021 was de molen gereed.