Molen De Veldbloem / De Mosterdmolen, Westzaan

Westzaan, Noord-Holland
v

korte karakteristiek

naam
De Veldbloem / De Mosterdmolen
modeltype
Kantige molen, stellingmolen
functie
schelpzandmolen, mosterdmolen
bouwjaar
verdwenen
toestand
verdwenen
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt  
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
Ten Bruggencate-nr.
01078
oude dbnr.
V2985
Meest recente aanpassing
media-bestand
Molen 01078 De Veldbloem / De Mosterdmolen (Westzaan)
Foto: J.T. Francken - J.M. Bakker, coll DVM

locatie

plaats
Westzaan
plaatsaanduiding
In de Zuid, ten oosten van de weg, achter J.J.Allanstraat 84.
gemeente
Zaanstad, Noord-Holland
streek
Zaanstreek
geo positie
X: 113533, Y: 495629
N: 52.44686, O: 4.77727

constructie

modeltype
Kantige molen, stellingmolen
krachtbron
wind
functie
romp
achtkante bovenkruier
inrichting
Een koppel kantstenen en twee of drie koppel mosterdstenen.
plaats bediening
stellingmolen
bediening kruiwerk
buitenkruier
plaats kruiwerk
bovenkruier
vlucht
10,00 m
afbeelding van onze ondersteuners

geschiedenis

toestand
verdwenen
bouwjaar
verdwenen
gesloopt
geschiedenis
Het bouwjaar van deze mosterdmolen is nimmer gevonden. Wel heeft R. Couwenhoven ontdekt dat de molen aanzienlijk ouder is dan Pieter Boorsma vermoedde.
De Veldbloem werd voor het eerst genoemd op 12 februari 1839. Op die dag werd de oliemolen De Roggebloem geveild, die direct ten oosten van De Veldbloem was gelegen. Bij de veiling werd toen opgemerkt dat de eigenaar van De Roggebloem zich verplichtte om de eigenaar van de mosterdmolen, Dirk Kat, recht van overpad te verlenen. Veel meer gegevens zijn er over De Veldbloem niet bekend.
De molen bleef gedurende een groot deel van zijn bestaan in bezit van de familie Kat. Het product dat uit de molen kwam genoot in die tijd behoorlijke bekendheid, door zijn uitstekende kwaliteit. Naast een grote afzetkring binnen de Zaanstreek, verkocht Kat ook aanzienlijke hoeveelheden mosterd in Amsterdam. De verkoop vond plaats door uitventen, maar ook aan de molen zelf werd mosterd verkocht. Voor enkele centen had men een behoorlijke pot vol.
Een ander product van De Veldbloem was schelpzand. Voor dit doeleinde bezat de molen een koppel kantstenen en vermoedelijk een harp of een buulkist.
De Veldbloem bleef tot ongeveer 1925 in bedrijf en kwam toen definitief stil te staan. In 1930 werd het inmiddels zwaar in verval geraakte molentje gekocht door J. Schoen, die het op zijn beurt liet slopen. Tijdens de sloop ging het er ruw aan toe, zo werd het achtkant van de molen van het schuurtje getrokken. Achter J.J. Allanstraat 84 liggen nog steeds enige mosterdstenen en kantstenen van De Veldbloem.
Het huis dat omstreeks 1910 ten westen van de molen werd gebouwd, (J.J. Allanstraat 84) is voorzien van een plat dak, zodat het molentje bij westenwind niet te veel windbelemmering zou hebben.

Bronnen:
- “Duizend Zaanse molens” P. Boorsma 1968 blz. 233
- www.duizendzaansemolens.nl R. Couwenhoven
- “van Kluft tot Weel” A. Sol 1989 blz. 21-22
F. Rol, Zaandijk.
-----

De molen komt nog niet voor in het kadaster van 1832.

aanvullingen

trivia
Mosterdmolen en schelpzandmolen “de Veldbloem” of “de Mosterdmolen”, kleine achtkante bovenkruier op schuur, te Westzaan in de Zuid, ten oosten van de weg, achter J.J.Allanstraat 84. Bouwjaar onbekend, gesloopt in 1930.