- naam
- De Valk
- modeltype
- Kantige molen, stellingmolen
- functie
- korenmolen, pelmolen
- bouwjaar
- bedrijfsvaardigheid
- Maalvaardig
- bestemming
Het malen van graan, thans op vrijwillige basis
- adres
-
Molenstraat 27
3417 HR Montfoort - Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
- Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
- Ten Bruggencate-nr.
- 01059
- oude dbnr.
- B839
- Meest recente aanpassing
- | Streek
Molen De Valk, Montfoort
Montfoort, Utrecht
b
locatie
- plaats
-
Montfoort
- gemeente
- Montfoort, Utrecht
- streek
- Groene Hart
- kadastrale aanduiding
- Gemeente Montfoort, sectie A, nr. 2281
- geo positie
-
X: 124780, Y: 450600N: 52.04290, O: 4.94672
- biotoopwaarde
- 4 (aanvaardbaar)
- landschappelijke waarde
- Groot
contact en bezoek
- bezoek/postadres
-
Molenstraat 27
3417 HR Montfoort - molenaar
- Henk Visser (1ste molenaar) / Aart de Bruijn / Roeland Geijer / Piet Schiereck / Hanno van Harten / Gerben Terpstra
- telefoon
- 06-51445761
-
info@molendevalk.nl
- website
- www.molendevalk.nl
- social media
- open voor publiek
- ja
- open op zaterdag
- ja
- open op zondag
- nee
- op afspraak
- ja
- openingstijden
Zaterdag 10.00 - 16.00 uur. Groepen op afspraak.
- toegangsprijzen
- winkelinformatie
Verkoop van in eigen molen vervaardigde (regionale) molenproducten
- meelverkoop
- ja
- museuminformatie
- gericht op scholen
- ja
- informatie voor scholen
Vooraf aanmelden via info@molendevalk.nl
- bijzonderheden
- fietsroute
- fietsroute in de buurt van De Valk via fietsnetwerk.nl
constructie
- modeltype
- Kantige molen, stellingmolen
- krachtbron
- wind
- kenmerken
- functie
- romp
- Houten achtkant, gedekt met riet, op stenen onderbouw
- kap
- Gedekt met riet
- inrichting
Eén koppel blauwe stenen met 17der ligger en 16der loper (Z) ; één koppel 16der blauwe stenen (O); één koppel 15der flintstenen (W); één koppel pelstenen; centrifugaalbuil; graanreiniger; mengketel; sleepluiwerk. Elevator (in voorbereiding).
(Het oostelijke en zuidelijke koppel maalstenen zijn in theorie maalvaardig maar moeten nog worden voorzien van een scherpsel).- versieringen
Fraaie baard met de opschriften '1753', '1988' en 'De Valk'
Eenvoudige windvaan in de vorm van een valk.- plaats bediening
- stellingmolen
- bediening kruiwerk
- buitenkruier
- plaats kruiwerk
- bovenkruier
- kruiwerk
- Rollenkruiwerk; 34 ijzeren rollen. Kruirad.
- vlucht
- 24,35 m.
- vang
- Vlaamse vang; 4 scharnierende stukken. Vangbalk met haak; vangstok. Kneppel; pal.
- overbrenging
Bovenwiel 63 kammen
Bovenschijfloop 28 staven, steek 12,9 cm.
Spoorwiel 72 kammen
Steenschijfloop (W) 24 staven
Steenschijfloop (O) 28 staven
Steenschijfloop (Z) 26 staven
Pelschijfloop 19 staven
Overbrengingsverhoudingen maalwerk resp. 1 : 6,75; 1 : 5,79 en 1 : 6,23.
Overbrengingsverhouding pelsteen 1 : 8,53- hoogte
- van de stelling: 3,30 m.
- wiekvorm
- Oud-Hollands
- wiekenkruis
-
fabrikant roenummer positie bouw fabricagejaar jaar gestoken positie jaar verdwenen lengte Vaags 599 buiten 2023 2023 buiten aanw. 24,40 Vaags 600 binnen 2023 2023 binnen aanw. 24,30 Derckx 565 binnen 1987 1988 binnen 2023 24,25 Derckx 564 buiten 1987 1988 buiten 2023 24,35 Pot 2117 buiten 1908 >1913 buiten 1986 24,33 Pot 1255 binnen 1881 binnen 1986 24,33 - wiekverbeteringen
Op deze molen is nooit een wiekverbetering toegepast.
- bovenas
-
fabrikant asnummer fabricagejaar jaar gestoken jaar verdwenen lengte NSBM Fyenoord g.n. 1844 aanw. 03,92
verwijzingen
- allemolens.nl
- Kijk op allemolens.nl voor historische foto's en documenten van deze molen
- monument
- 30060
- inventarisnummer
- UT021
eigendom
- eigenaar
- Stichting De Utrechtse Molens
- eigendomsvorm
- Stichting
geschiedenis
- toestand
- werkend
- bouwjaar
- bedrijfsvaardigheid
- Maalvaardig
- bestemming
Het malen van graan, thans op vrijwillige basis
- voorganger
- omwentelingen
- geschiedenis
-
Uit gegevens van 1492 blijkt dat er toen al op de huidige lokatie een standerdmolen, als dwangmolen in bezit van de burggraven van Montfoort, aanwezig was. Ook op de plattegrond van Joan Blaeu uit 1649 staat de standerdmolen aangegeven. In 1986 werden bij werkzaamheden aan het fundament van de huidige molen delen van de poeren van de oude standerdmolen aangetroffen.
De huidige molen moet gebouwd zijn als vervanging van deze standerdmolen (of een tussentijdse opvolger daarvan). Tot 1941 heeft de huidige molen met twee koppel maalstenen dienst gedaan als korenmolen. Vervolgens werd de molen stilgezet en raakte deze ernstig in verval.
Het is aan de plaatstelijke aannemer A.H. Versteegen te danken dat de molen nog bestaat. Hij kocht de molen en liet hem in 1953 restaureren, wat wilde zeggen: inrichten als woning en kantoor. Het uiterlijk van de molen bleef op die manier behouden (al werden enige ramen toegevoegd) maar het binnenwerk werd grotendeels verwijderd. Vóór deze grote verbouwing lagen er drie koppel stenen op de steenzolder, de pelsteen op de maalzolder en op de begane grond stond een maalstoel met twee koppel stenen, die door een petroleummotor werden aangedreven.
De molen bleef aldus voor Montfoort en de molenwereld behouden, zij het als statisch monument.
Rond 1980 was de molen opnieuw aan herstel toe, terwijl in die periode ook ernstige verzakkingen optraden. De kosten van een nieuwe restauratie waren voor André Versteegen economisch niet verantwoord meer en daarom deed hij de molen in 1984 over aan de Stichting De Utrechtse Molens.
In 1985 begon het herstel. Vooral in de zomer van 1986 werden door de firma Goorbergh uit Breda ingrijpende werkzaamheden uitgevoerd om het verzakken van de molen op te heffen.
In 1988 werd bijna het gehele jaar gewerkt aan de molen zelf. Op 1 december 1988 was de molen na 47 jaar stilstand weer draaivaardig.
Niet lang daarna ontstonden plannen om de molen ook weer te laten malen. Naast een maalwerk behoorde ook een pelsteen tot de reconstructie. De woning in de molen werd verlaten: de molenaar ging naast de molen wonen en in 2007 werd serieus begonnen. Hier en daar moesten delen worden gereconstrueerd, omdat bij de verbouwing van 1953 sommige veldkruisen en andere constructiedelen waren ingekort dan wel verwijderd. Vervolgens werd nieuwe koningspil aangebracht.
In juli 2009 was één koppel stenen maalvaardig. 21 augustus volgde de officiële ingebruikname.
Eind 2021 viel ook voor deze molen in de provincie Utrecht het besluit tot stilzetting, dit als gevolg van serieuze twijfel over de kwaliteit van beide roeden. Hoewel deze molen tamelijk snel "aan de beurt" was voor nieuwe roeden, heeft het toch nog even geduurd. In juni 2023 zette men de oude roeden kaal, enige tijd later werden zij gestreken. Op 14 december werden dan de nieuwe roeden aangeleverd en meteen gestoken. Enige dagen later kon de molen weer draaien.
Eigenaren en molenaars van deze molen:
1728: Hendrik van Utenhove; molenaar Jan van Berkenstein
In 1753 standermolen vervangen door huidige achtkante bovenkruier
1767: Johanna Hermina van Utenhove
1800: Johan Wilhelm Montadon en Philippina Glaser; Montadon is ook de molenaar
1848?: Izak Stalenhoef (eigenaar/molenaar)
1853: Jan van den Nieuwendijk (eigenaar/molenaar)
1858: Johannes van Wichen (eigenaar/molenaar)
1866: Jan Bos; molenaars Rijk van Eck en Gerrit Bakker;
1882: Willem de Jong (eigenaar/molenaar);
1886: Wed. de Jong; molenaar Leen van Eck (1891-1892); Jacob Barneveld (1897-1900); Nicolaas van der Horst (1883-1906);
1897: Nicolaas van der Horst (1883-1906); Nic. van der Horst jr. is molenaar tot 1907;
1906: Wilhelmina Sanders, wed. van der Horst. A. de Heus is tot 1907 tevens molenaar;
31-12-1907 veiling van de "windt- en pelmoolen".
1908: Gijsbert van Dijk
1914: Petrus van Rijn (eigenaar/molenaar);
1944: Bos (geen molenaar; periode van verval begint);
1953: André Versteegen (eigenaar; herstel en bewoning; molen draait niet);
1984: Stichting de Utrechtse Molens
aanvullingen
- literatuur
Dick Kenbeek, 'Reconstructie binnenwerk De Valk Montfoort begonnen, in: Molenwereld 106 (2007) 260 - 263
Dick Kenbeek, 'De Valk in Montfoort kan weer malen!', in: Molenwereld 131 (2009) 438 - 441
foto's
- foto's
-
draag zelf bij
- teksten
- tekstbijdragen over deze molen insturen | Wilt u specifiek iets kwijt over een roede, as of motor, klik dan daar op het rode envelopje ✉︎ behorende bij het betreffende object.
- foto's
- foto's insturen