Molen Nieuwe Veenmolen / Boschmolen, Den Haag / 's-Gravenhage

Den Haag / 's-Gravenhage, Zuid-Holland
bestaande molen

media-bestand
Molen 00975 Nieuwe Veenmolen / Boschmolen (Den Haag / 's-Gravenhage)
Dean Tork (26-8-2022)

korte karakteristiek

naam
Nieuwe Veenmolen / Boschmolen
modeltype
Kantige molen, grondzeiler
functie
poldermolen
bouwjaar
bedrijfsvaardigheid
Tijdelijk niet draaivaardig (zie 'Geschiedenis')
bestemming

Vh. bemalen van de Veen- en Binckhorstpolder, thans buiten bedrijf; ontvangstruimte met restaurant

adres
IJsclubweg 111
2593 HH Den Haag
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt  
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
Ten Bruggencate-nr.
00975
oude dbnr.
B936
Meest recente aanpassing
| Foto

locatie

plaats
Den Haag / 's-Gravenhage
plaatsaanduiding
gemeente
Den Haag, Zuid-Holland
kadastrale aanduiding
Gemeente 's-Gravenhage AU, sectie AU, nr. 2886
geo positie
X: 83.978, Y: 455.635
N: 52.08442, O: 4.35101
biotoopwaarde
Gering; ingeklemd tussen woningen, spoorlijnen en bomen; vanuit Z en ZW nog redelijke windvang. Bewegingsbelemmering door te hoog woonhuis naast de molen.
biotooptoelichting

contact en bezoek

bezoek/postadres
IJsclubweg 111
2593 HH Den Haag
molenaar
Bjorn Jannink
telefoon
070-369 4372
e-mail

website
social media
open voor publiek
nee
gericht op scholen
nee
bijzonderheden
De molen is ingericht als een ontvangscentrum met o.a. vergaderruimten en een bar

constructie

modeltype
Kantige molen, grondzeiler
krachtbron
wind
kenmerken
functie
romp
Eiken achtkant, gedekt met riet, op veldmuren van 0,30 m. De onderste ca. 2 meter gedekt met geverfde gepotdekselde planken.
kap
Gedekt met riet
inrichting

IJzeren scheprad in de molen, Ø,50 m.; breedte 0,57 m.
Woning in de molen (in gebruik als ontvangstruimte)

versieringen

Eenvoudige baard, blauw geverfd, wit afgebiesd, met in royale cijfers en letters 'ANNO 1654' en daaronder 'DE NIEUWE VEENMOLEN'

N.B. Een oudere baard met het foutieve opschrift 'ANNO 1626' en daaronder 'DE NIEUWE VEENMOLEN' wordt los in de molen bewaard.

kenmerken windmolens

plaats bediening
grondzeiler
bediening kruiwerk
buitenkruier
plaats kruiwerk
bovenkruier
kruiwerk
42 houten rollen; kruirad
vlucht
26,00 m.
vang
Vlaamse vang; 4 scharnierende stukken. Vangbalk met haak; vangstok. Kneppel; pal.
overbrenging

Bovenwiel 63 kammen
Bovenschijfloop 32 staven, steek 12,9 cm.
Onderschijfloop 21 staven
Onderwiel 89 kammen, steek 15,0 cm.
Overbrengingsverhouding 2,15 : 1

hoogte
wiekvorm
Oud-Hollands
Kantel uw mobiel om de tabellen helemaal te zien
wiekenkruis
fabrikant roenummer positie bouw fabricagejaar jaar gestoken positie jaar verdwenen lengte
Straathof 230 buiten 2008 2008? buiten aanw. 26,02
Derckx 347 binnen 1980 1980 binnen aanw. 26,00
Bremer 203 buiten 1974 1974 buiten 2008 25,90
Pannevis g.n. binnen ? binnen 1984 25,90
wiekverbeteringen

Deze molen heeft nooit een wiekverbetering ondergaan.

bovenas
fabrikant asnummer fabricagejaar jaar gestoken jaar verdwenen lengte
Enthoven & Co, L.I. 40 1847 1847? aanw. 04,70
wateras
fabrikant asnummer fabricagejaar jaar gestoken jaar verdwenen lengte
onbekend ? ? aanw.

geschiedenis

toestand
werkend
bouwjaar
bedrijfsvaardigheid
Tijdelijk niet draaivaardig (zie 'Geschiedenis')
bestemming

Vh. bemalen van de Veen- en Binckhorstpolder, thans buiten bedrijf; ontvangstruimte met restaurant

molenmaker
Cornelis van 't Wout, molenmakerswerk, Dirk van Duin, metselwerk (1654)
omwentelingen
eigendomsvorm
Stichting
geschiedenis

De Nieuwe Veen- of Boschmolen is een poldermolen in het Haagse Bezuidenhoutkwartier en dateert uit 1654.
In 1626 werd door het Hoogheemraadschap vergunning verleend voor de bouw van de molen, maar dit werd pas gerealiseerd in 1654. Het timmerwerk werd gedaan door Corn. van 't Wout voor 6200 gulden; het mestelwerk door Dirk van Duin. De molen werd oorspronkelijk gebouwd als binnenkruier en is pas later voorzien van een staart. In het boventafelement zijn nog enkele kruikrammen aanwezig.

Oorspronkelijk bemaalde de molen samen met de molen De Vlieger te Voorburg de Veen- en Binkhorstpolder (ca. 648 ha., opvoerhoogte van 1,05 m.).
De molen is al sinds mensenheugenis buiten bedrijf, maar bleef geheel maalvaardig bewaard in een groene enclave tussen woonwijken en spoorlijnen.

Opmerkelijk: vanaf ca. 1900 was de onderbouw gedekt met losagnes, iets wat op oudere foto's nog goed te zien is. Rond 1955 is dit vervangen door traditionele potdekseling.

Al die tijd werd de molen goed onderhouden en diende als ontvangstruimte, min of meer restaurant. Draaien was, gezien de bestemming, niet bepaald de hoofdzaak maar door de jaren heen was het wiekenkruis toch wel eens in beweging.

Sinds juli 2022 wordt deze molen weer geregeld aan het malen gezet, al kwam daar ruim een jaar later een voorlopig einde aan: de binnenroede moet nagekeken worden, iets wat ook geldt voor de algehele ophekking.

 

aanvullingen

unieke eigenschap

Zeer bijzonder is het boventafelement: de delen zijn kruisend uitgevoerd.

literatuur

'Prins Alexander helpt molen redden', in: Molenwereld 168 (2013) 111 - 113.

afbeelding van onze ondersteuners

foto's

foto's