Molen Buikslotermeer, ondermolen / molen nr. 1, Nieuwendam

Nieuwendam, Noord-Holland
v

korte karakteristiek

naam
Buikslotermeer, ondermolen / molen nr. 1
modeltype
Kantige molen, grondzeiler
functie
poldermolen
bouwjaar
verdwenen
toestand
verdwenen
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt  
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
Ten Bruggencate-nr.
00847 a
oude dbnr.
V1443
Meest recente aanpassing
| Conversie
media-bestand
Molen 00847 a Buikslotermeer, ondermolen / molen nr. 1 (Nieuwendam)
1. Foto van rond 1915 (coll. P. van den Berg)

locatie

plaats
Nieuwendam
plaatsaanduiding
ten oosten van de brug van de trambaan nabij Zunderdorp
gemeente
Amsterdam, Noord-Holland
streek
Waterland
kadastrale aanduiding 1811-1832
Nieuwendam A (2) 350 Het Dijk Collegie van de Meren van Waterland
geo positie
X: 125036, Y: 491388
N: 52.40950, O: 4.94684

constructie

modeltype
Kantige molen, grondzeiler
krachtbron
wind
functie
romp
achtkante bovenkruier
inrichting
Scheprad
In 1864 vijzel 1,58 m Ø
plaats bediening
grondzeiler
bediening kruiwerk
binnenkruier
plaats kruiwerk
bovenkruier
vlucht
26,30 m
afbeelding van onze ondersteuners

geschiedenis

toestand
verdwenen
bouwjaar
verdwenen
1918 buiten gebruik 1925 gesloopt
geschiedenis
De Buikslotermeerpolder werd bemalen door twee molens, molen nr. 1 en molen nr. 2.

Purmerender Courant 17 okt. 1886:
"OPENBARE VERKOOPING op Donderdag 21 October 1886, des voormiddags 11 ure aan de werf van den MOLEN NO. 1 in den BUIKSLOTERMEER bij de Slochter, à contant van eene vijzelbalk, timmer- en brandhout."

De molen was in 1918 al buiten gebruik gesteld en werd in 1920 samen met de andere molen per opbod verkocht. Op 18 februari 1921 kochten de zoons van oud-molenaar Piet van Zalinge het onderstuk, tot diens vertrek of overlijden mocht het onderstuk als woning blijven staan. De wieken werden binnen 14 dagen verwijderd, ook de hele bovenbouw werd toen afgebroken.

Het onderstuk werd gesloopt rond 1925.

Op de plek van molen nr. 1 staat nog altijd een gemaal.

Bronnen:
- Jaarboek Amstelodamum 70-1978, blz. 386-388.
- N.H.Magazine 1984 nummer 5, blz. 44-48.
- "De Molens van Amsterdam in oude ansichten", deel 3, mr. J.H. van den Hoek Ostende, 2001.

aanvullingen

trivia
Molen nr. 1 stond in de plaats Nieuwendam.
Molen nr. 2 stond in de plaats Buiksloot.

Foto 1:
De foto waarop de molen nog in volle glorie te zien is, heeft heel lang als zoekplaatje in de database gestaan. Jan Westerlaken heeft de foto op 11 april (jaartal helaas onbekend) in de regiovoorpagina van Dagblad Waterland laten plaatsen zodat meer mensen zich over deze molen konden buigen. Johan de Haan, molenkenner uit Ilpendam herkende de molen en wist er nog het een en ander over te vertellen waardoor de foto op de juiste plaats in de database kon worden opgenomen.
Zunderdorp had een groot tramstation, waar je kon overstappen voor Purmerend of Edam. Tussen de twee molens door liep een telegraaflijn waarvan de telegraafpaal te zien is op de foto.

Foto 2:
De voorste molen, nr. 2, was de eerste als je uit de richting van het Noord-Hollands Kanaal kwam. De molenaar heette Jonker. Op de volgende molen, nr. 1 woonde molenaar Van Zalinge.
-----

Voor zover thans bekend, is het vervangen van de schepraderen in bestaande schepradmolens door vijzels in 1723 begonnen in de omgeving van Buiksloot. In de vergadering van 3 juni 1723 van het polderbestuur van de Berkmeer bij Heerhugowaard (Tenbruggencatenummer 07454) kwam uitvoerig aan de orde dat in een meer bij Buiksloot, waarschijnlijk dus de Buikslotermeer, een vijzelmolen zou worden gebouwd.
Bron: NH Molenboek 1981.