Molen Polder Over- en Neder-Slingeland, deel Over-Slingeland, Linkse Molen, Noordeloos

Noordeloos, Zuid-Holland
v

korte karakteristiek

naam
Polder Over- en Neder-Slingeland, deel Over-Slingeland, Linkse Molen
modeltype
Wipmolen
functie
poldermolen
bouwjaar
verdwenen
toestand
verdwenen
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt  
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
Ten Bruggencate-nr.
00833 a
oude dbnr.
V1335
Meest recente aanpassing
| Foto
media-bestand
Molen 00833 a Polder Over- en Neder-Slingeland, deel Over-Slingeland, Linkse Molen (Noordeloos)
Foto: P. Grund, collectie DVM

locatie

plaats
Noordeloos
plaatsaanduiding
aan de Giessen
gemeente
Molenlanden, Zuid-Holland
streek
Alblasserwaard
kadastrale aanduiding 1811-1832
Noordeloos A (4) 1162 De Polders van Over & Neder Slingeland
geo positie
X: 123220, Y: 432415
N: 51.87937, O: 4.92566

constructie

modeltype
Wipmolen
krachtbron
wind
functie
romp
vierkante ondertoren
inrichting

Scheprad

plaats bediening
plaats kruiwerk
middenkruier
vlucht
26,60 m, andersom draaiend dan gebruikelijk
afbeelding van onze ondersteuners

geschiedenis

toestand
verdwenen
bouwjaar
verdwenen
gesloopt
geschiedenis

De polder Over- en Neder-Slingeland onder Noordeloos en Peursum, is met een oppervlakte van 459 ha een kleine polder. De polder had twee molens, een wipmolen (de Linkse Molen), die aan de oostkant aan de Giessen stond, schuin tegenover de nog bestaande Oudendijkse Molen. De andere wipmolen (De Nederslingelandsemolen) stond ongeveer 1900 m verder naar het westen toe en stond aan de Smoutjesvliet. Deze gegraven waterdoorgang komt uit in de Giessen en behoort daarom tot de Overwaard.

De (westelijke) Nederslingelandse Molen brandde in 1837 af door blikseminslag. De molen werd herbouwd en draaide zeven maanden later alweer. Wederom op 16 juli 1900 brandde de molen weer af door een blikseminslag. De molen werd niet meer herbouwd. Op de fundatie werd een stoomgemaal geplaatst. De machine dreef een scheprad aan. Dit gemaal voldeed zo goed, dat het polderbestuur achtte dat de Linkse Molen daarmee overbodig was en daarna werd deze molen dus gesloopt.
-----

Op de kadasterkaart van 1832 staat de molen als "Linksche Molen". Waarom deze naam werd gegeven is onduidelijk, over rechtse of linkse draairichting van Nederlandse molenroeden bestaat tegenwoordig nogal eens discussie omdat dat afhangt van het standpunt van de kijker. Wellicht werd gewoon bedoeld dat het scheprad aan de linkerkant van de molen zat, gezien vanaf de voorwaterloop?
Red.

Waar of niet waar?
De Linkse Molen was echter geen gewone molen, hij draaide in tegengestelde richting van wat we gewend zijn. Een zekere heer De Ridder zou de molen gebouwd hebben, en het was een weddenschap dat hij de molen volledig in spiegelbeeld zou bouwen, om zo zijn vakmanschap te bewijzen. Als het niet zou lukken, zou hij geen cent ontvangen. De molen werkte echter perfect!

De laatste molenaar was H.J. Rietveld


Ja het is waar, toen de molens van "Het Land der Zes Molens" nog maalden, zag mijn vader in Arkel de Wielmolen, Oudendijkse Molen, Scheiwijkse Molen en de Windasmolen als de wind west was, allen rechtsom draaien en er tussen de Linkse Molen linksom. Dat moet toch wel een raar gezicht zijn geweest (Vader leefde van 1869 tot 1951). Ook Cors Verschoor, in 1941 de bejaarde oud-molenaar van de Scheiwijkse Molen, vertelde mij hetzelfde!

Informatie van Jan den Besten, 16 november 2005.


Een andere mogelijke verklaring voor de afwijkende draairchting is een praktische. Had men hier een normale molen gebouwd, was het scheprad aan de noordzijde van de molen terechtgekomen. In de winter heeft dit het nadeel dat het langer vastgevroren blijft zitten omdat de zon er niet bij kan. Om dit probleem te omzeilen was een ingewikkelder watergang nodig of een extra tandwiel om het scheprad andersom te laten draaien. Beide oplossingen brachten hogere kosten met zich mee, daarom kan men besloten hebben tot de bouw van een linkse molen.

In 1727 werd een geheel nieuw stormeind aan de molen gemaakt, de molen moet dus al vele jaren voor 1727 gebouwd zijn.

Bron: "Overslingeland, een buurtschap", Hist. Ver. Hoogblokland, Hoornaar en Noordeloos, 1990.

nog waarneembaar

aanvullingen

trivia

Op de foto liggen er 4 hals/penlagers van waarschijnlijk deze molen, de standplaats van deze molen was er schuin tegenover, natuurlijk is het "nog" niet voor 100% met zekerheid vast te stellen, de ligging van de stenen is: 51.8782° 4.9235°.