- naam
- Poldermolen E
- modeltype
- Kantige molen, grondzeiler
- functie
- poldermolen
- bouwjaar
- herbouwd
- 1635
- bedrijfsvaardigheid
- Maalvaardig
- bestemming
- Bemalen van Polder E van Waterschap de Schermer, thans op vrijwillige basis
- adres
-
Noordervaart 105
1841 GA Stompetoren - Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
- Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
- Ten Bruggencate Nr
- 00151
- inventarisnr
- NH079
Poldermolen E
Stompetoren, Noord-Holland
bestaande molen

locatie
- plaats
- Stompetoren
- plaats aanduiding
- gemeente
- Alkmaar, Noord-Holland
- kadastrale aanduiding
- Gemeente Schermer, sectie O, nr. 499
- geo positie
-
X: 115.892, Y: 514.517N: 52.61678, O: 4.80975
- biotoop waarde
- Bijzonder groot
- biotoop toelichting
contact en bezoek
- bezoek/postadres
-
Noordervaart 105
1841 GA Stompetoren - molenaar
- Arie Butterman
- telefoon
- 072-5039549 of 072-5022423
-
a.butterman@hetnet.nl
- website
- social media
- open voor publiek
- nee
- gericht op scholen
- nee
- AKG lid
- nee
- bijzonderheden
levensloop
- toestand
- werkend
- bouwjaar
- bedrijfsvaardigheid
- Maalvaardig
- bestemming
- Bemalen van Polder E van Waterschap de Schermer, thans op vrijwillige basis
- afkomstig van
- omwentelingen
constructie
- modeltype
- Kantige molen, grondzeiler
- krachtbron
- wind
- functie
- romp
- Eiken achtkant, gedekt met riet, op lage voet. De onderste ca. 2 meter gedekt met geteerde gepotdekselde planken
- kap
- Gedekt met riet
- inrichting
Houten vijzel Ø 1,85 m. met drie gangen.
Woning in de molen.
kenmerken windmolens
- plaats bediening
- grondzeiler
- bediening kruiwerk
- binnenkruier
- plaats kruiwerk
- bovenkruier
- kruiwerk
- 56 houten rollen; binnenkruirad met 16 spaken
- vlucht
- 25,00 m.
- vang
- Stutvang; 3 vaste stukken. Vangbalk met duim, vangstok. Pal.
- overbrenging
Bovenwiel 50 kammen
Bovenschijfloop 24 staven, steek 16,8 cm.
Onderbonkelaar 27 kammen
Vijzelwiel 31 kammen, steek 16 cm.
Overbrengingsverhouding 1 : 1,81- hoogte
- wiekvorm
- Oud-Hollands
- wiekenkruis
fabrikant roenummer positie bouw fabricagejaar jaar gestoken positie jaar verdwenen lengte Vaags 576 binnen 2023 nog niet binnen 24,90 Straathof Rijpwetering 184 buiten 2003 2003 buiten aanw. 24,92 Bremer 112 binnen 1966 1966? binnen aanw. 25,00 Pot 923 buiten 1875 buiten 2003 25,00 - wiekverbeteringen
Deze molen heeft nooit een wiekverbetering ondergaan.
- bovenas
fabrikant asnummer fabricagejaar jaar gestoken jaar verdwenen lengte De Prins van Oranje 1056 1876 1876? aanw.
verwijzingen
- allemolens.nl
- Kijk op allemolens.nl voor historische foto's en documenten van deze molen
- monument
- 33096
eigendom
- eigenaar
- Schermer Molens Stichting
- eigendomsvorm
- Stichting
- eigendomshistorie
De Schermer Molens Stichting is eigenaar sinds 1-01-2014, daarvoor was dat de Stichting Schermer Molens sinds 1964, daarvoor het Waterschap de Schermeer.
geschiedenis
Deze molen werd in 1634 gebouwd als ondermolen van een driegang, die zich bevond tussen Oterleek en Rustenburg, maar kreeg al in 1635 zijn definitieve, huidige, locatie. Ook de andere molens van deze driegang werden verplaatst.
Dit kwam vaak voor: bij droogmakerijen was het zaak, een waterplas zo snel mogelijk leeg te malen. Als eenmaal 'de bodem in zicht' was, werden de molens vaak weer verplaatst naar diepere gedeelten. Recent onderzoek heeft aangetoond dat in de Schermer, tijdens de feitelijke droogmaking, vrijwel alle thans nog aanwezige molens eerst elders hebben gefunctioneerd, voordat zij hun huidge plaats kregen.
Deze molen bemaalde vanaf 1635 de 332 ha. grote polder E van de Schermer op de Noordervaart, die deel uitmaakt van de Schermerbinnenboezem. De molen werd in de tweede helft van de 19e eeuw vervijzeld en in 1929 buiten bedrijf gesteld.
In de jaren erna is de molen als woning in gebruik gebleven en volgde in de loop van de jaren '70 van de 20ste eeuw het draaivaardig maken.
In het voorjaar van 2002 werd bekend dat een subsidie is toegewezen door de Rijksdienst voor de Monumentenzorg en het VSB-fonds, bestemd voor het restaureren van alle 11 molens van de Schermer. Voor Poldermolen E betekende dit het volgende: een nieuwe houten vijzel, vijzelwiel, wachtdeur, kroosbrug, nieuwe buitenroede, vijf velden nieuw riet, windpeluw vervangen, een hek om de molen geplaatst en de waterlopen gerestaureerd. De vijzelkom is in verband met de verlaagde polderpeil verdiept zodat de vijzel goed in het water staat. Inmiddels is ook de verbinding naar de Noordervaart in ere hersteld, zodat de molen als vanouds op de Schermer-binnenboezem kan uitmalen.
De in april 2003 gestoken nieuwe buitenroede verving een zeer oude Potroede, nr. 923 (ca. 1876), die waarschijnlijk uit de Beemster afkomstig is; in de Beemster hadden de roeden een iets grotere hekafstand dan in de Schermer. Deze oude roede wordt thans los bewaard bij de museummolen aan de Noordervaart.
Inmiddels is duidelijk dat ook de binnenroede aan vervanging toe is. De gegevens daartoe zijn in september 2022 opgenomen. In april 2023 arriveerde de nieuwe roede in Noord-Holland, deze zal in de zomer worden gestoken.
aanvullingen
- toelichting naam
De molen wordt aangeduid naar de polderafdeling die hij kan bemalen.
foto's
- foto's
-
Molen 00151 Poldermolen E (Stompetoren)Abel van Loenen (3-9-2017)Molen 00151 Poldermolen E (Stompetoren)Ruud Kampf (21-4-2020)Molen 00151 Poldermolen E (Stompetoren)Donald Van Den Bulcke (23-3-2012)Molen 00151 Poldermolen E (Stompetoren)Willem Jans (7-9-2008)Molen 00151 Poldermolen E (Stompetoren)Willem Jans (7-9-2008)
draag zelf bij
- teksten
- tekstbijdragen over deze molen insturen | tekstbijdragen over de motor in deze molen insturen (indien van toepassing)
- foto's
- foto's insturen