- bouwjaar
- bestemming
Het kloppen van hennep op vrijwillige basis
- molenmaker
- B.C. Nieuwenhuijs Restauratiebedrijf, Zaandam (2017)
- voorganger
- omwentelingen
- geschiedenis
-
De bouw van deze molen in 2016/17 hangt ten nauwste samen met het bestaan van de schuur van de voormalige oliemolen De Paauw, gelegen ten noorden van Nauerna en ten westen van de Nauernasche Vaart.
Die Paauw was tot 1895 in bedrijf en werd in maart 1896, met het naastgelegen oliehuis, gesloopt. De schuur bleef evenwel bestaan, vermoedelijk omdat deze toen bewoond was.
Dit alles dus aan het einde van de 19de eeuw. Aan het einde van de 20ste eeuw was dit, hoewel op dat moment in zeer slechte staat, een van de intussen zeldzaam geworden voorbeelden van een authentieke Zaanse schuur.
De Stichting Zaanse Pakhuizen heeft zich het lot van die schuur aangetrokken, deze gekocht en vervolgens gerestaureerd maar daar bleef het niet bij: intussen waren er ook plannen gerezen om hier ook een molen te herbouwen.
Dit werd realiteit: men kon een oud achtkant aankopen. Dat achtkant had tot 2006 in Sijbekarspel gestaan en was in dat jaar gedemonteerd in het kader van een molenproject te Abbekerk.
In Abbekerk was het evenwel bij plannen gebleven en zo bleef dat achtkant daarom in opslag bij molenmaker De Leeuw en kon bijna 10 jaar later worden verkocht vanwege de herbouw van De Paauw.
In november 2015 werd het achtkant in zijn geheel op een dieplader naar Nauerna vervoerd.
In maart 2016 werd de eerste paal geslagen, spoedig daarna werkte men aan het opmetselen van de poeren. Later kon het achtkant worden geplaatst waarna met rietdekken werd begonnen.
Op 12 mei 2017 plaatste men de kap, 16 juni werden beide roeden gestoken en meteen opgehekt.
Evenwel heeft het daarna nog ruim een jaar geduurd, voordat de molen draaide: de reden was, dat er bij de bouw nog geen bovenwiel aanwezig was.
Eenmaal voorzien van dit noodzakelijke wiel maakte de molen op 20 juni 2018, nog zonder borden en zeilen, zijn eerste omwentelingen.
Op vrijdag 7 september is de molen, inmiddels maalvaardig, officieel in gebruik gesteld door mr. Pieter van Vollenhoven.
De hennepklopper
Om de reden dat een oliemolen op deze plaats niet zoveel zou toevoegen (vanwege de diverse in de Zaanstreek al(weer) aanwezige oliemolens) heeft men besloten, van de nieuwe "Paauw" een hennepklopper te maken.
Dit was een buitengewoon interessante beslissing inzake een industriële bestemming die al zeer lang verdwenen was in Nederland.
In een hennepklopper (ook wel 'beukmolen' genoemd) werden hennep en andere vezelproducten door middel van stampers zodanig behandeld (gebeukt) dat het halffabrikaat dat daardoor ontstond vervolgens gebruikt kon worden in touwslagerijen en zeilmakerijen.
Krommenie en Assendelft hadden diverse van deze molens gekend en alleen al daarom was reconstructie een interessante optie.
De laatste hennepkloppen op windkracht was De Blauwe Arend te Krommenie.
Die molen was, net als de huidige Paauw, gelegen aan de Nauernasche Vaart, maar dan wel ca. 2 kilometer noordelijker.
In 1904 had men De Blauwe Arend van een motor voorzien, in 1907 volgde onttakeling en in 1913 (of iets later, de bronnen daarover zijn niet eenduidig) volgde de sloop. Van De Blauwe Arend bleef daarna alleen de schuur over (maar die verdween in 1998 alsnog). Daarmee leek de laatste fysieke herinnering aan de hennepklopper voorgoed verloren.
Niets is minder waar gebleken: met de reconstructie van een hennepklopper heeft men écht iets toegevoegd aan het Nederlandse molenbezit!