28-10-1916: Arnhemsche courant

Te Culemborg werd in 1750 een geweerfabriek opgericht (uitsluitend handenarbeid). Deze bleef bestaan tot de vereeniging met België, toen men de beschikking kreeg over de zooveel beter ingerichte wapenfabrieken van Luik, waar de wapenindustrie reeds op een hoog peil stond.

In 1759 werd te Culemborg een geweerfabriek opgericht, die was gevestigd aan het Voorburg, in enkele bijgebouwen van het kasteel van Culemborg. 

Als energiebron werd water gebruikt.
Daartoe waren in een watergang bij de Oostergracht twee molenraderen geplaatst, die werden aangedreven door water dat vanuit de Lek werd aangevoerd.

Het water stroomde van de Lek via de slotgracht (als spaarbekken) via de watermolens en de stadsgracht van Culemborg naar de rivier De Meer, die via de Bisschopsgraaf afwaterde op de Linge. Uiteraard met enkele sluisjes.

 
In 1812 werd de fabriek naar Luik verplaatst en zal de molen zijn verdwenen.

Bron: P.J.W. Beltjes en P.W. Schipper, Culemborg. Beeld van een stad, p. 126. Plattegrond van Culemborg door J. Perrenot uit 1760.

Informatie van Hans Lägers, 20 februari 2006