trivia

NB De aangegeven locatie is een ruwe schatting, naar de ets van Ruysdael.

Onderstaande ets: de [2e] Sint Antoniespoort gezien in noordwestelijke richting naar de Zuiderkerk, tijdens de afbraak. Rechts de Oosterbeer en molen De Ruiter. Geheel links het eerste bolwerk ten oosten van de Amstel, met molen. Datering: ca. 1664, vervaardigers: Jacob van Ruysdael, Abraham Bloteling (tekenaar).

* De [2e] Sint Anthoniespoort stond van 1636 tot 1670 aan het einde van de Jodenbreestraat (nu: Muiderstraat/ Mr.Visserplein) en was door de Vierde Uitleg 1656-1662) binnen de stad komen te liggen. Bolwerk Outenwael [waarheen de molen 1660-1664 verplaatst werd] was onderdeel van die Vierde Uitleg, gelegen naast de vervanging van de [2e] St. Anthoniespoort, de eerste Muiderpoort, kilometers verderop.
Er bevindt zich in het stadsarchief van Amsterdam een kaart op basis van de plattegrond van Nic. Visscher waarop aangegeven de molens van de oude stadswal en de plaats waarheen de molens verhuisd dienden te worden. Daarop is de bewuste molen van de prent gemerkt met "6" en met veel fantasie staat in de buurt van het toekomstige bolwerk Outewael ook een "6". Meer duidelijkheid zou te krijgen zijn door een bezoek aan het archief (De Bazel) waar zich het volgende stuk bevindt: toegangsnummer 5039, inv.nr. 2, f. 75v-76.
Aanvullingen van Theo Bakker, 3 en 4 september 2008.

* De eerste Sint Anthoniespoort bestaat nu nog steeds! Hij is in de 17e eeuw verbouwd tot Waag en voorzien van een groot puntdak op het midden (was eerder een open binnenplaats). Het is nu de bekende Waag op de Nieuwmarkt. De toren van de Zuiderkerk (1614) staat inderdaad vlakbij.
Aanvulling van Martin E. van Doornik, 5 september 2008.
[NB De molen van dit record stond nabij de tweede Sint Anthonispoort, waarvan nu niets meer is terug te vinden.]
-----

Rembrandt (1606-1669): De molen op het bolwerk bij de Sint Anthonispoort in Amsterdam, circa 1650.