Over de mosterdmolen de Vechter zijn niet veel gegevens bekend. In zijn molenbijbel “Duizend Zaanse molens” rangschikte Pieter Boorsma de Vechter onder de paltrokken en vermeldde daarbij dat het vermoedelijk om een wagenschotzager ging. Verder komt Boorsma de molen slechts éénmaal tegen en wel als belending bij een landverkoop op 9 juni 1780. Meer gegevens vond hij niet over de molen.
Ron Couwenhoven komt echter meer te weten over de Vechter. Hij vindt een acte die op 16 januari 1783 werd gemaakt bij de verkoop van de Vechter. De molen werd toen verkocht door Pieter Dekker aan Jan Jonker. Hij betaalde Fl.400,- voor de molen en moest jaarlijks Fl.1,00 aan windgeld betalen. Het ging hier dus om een kleine molen. In deze acte werd de Vechter als mosterdmolen beschreven.
Het is best mogelijk dat de Vechter tijdens de landverkoop in 1780 was ingericht als lattenzager of iets dergelijks en pas later werd verbouwd tot mosterdmolen. In ieder geval was de Vechter beslist geen paltrok. Veel meer is er over deze molen niet bekend.
Ook het jaar van verdwijnen ligt in het duister. Hij komt voor op de kaart van Monsieur uit 1819 en op de kadasterkaart van P.van den Bosch uit 1832.
Wel heeft er later achter het Hollandse Pad in Zaandam-West een schelpzandmolen gestaan die ook de Vechter heette. Ook van deze molen is niet bekend wanneer hij werd gebouwd. Het kan best zijn dat de mosterdmolen later werd afgebroken en verplaatst over een korte afstand om daarna als schelpzandmolen te worden ingericht. Dit blijft echter gissen, het bewijs hiervoor is niet aanwezig.
Bronnen:
- “Duizend Zaanse molens” P. Boorsma 1968 blz.124
- www.duizendzaansemolens.nl R. Couwenhoven
F. Rol.