Molen Loenderveense Molen, Loenen aan de Vecht

Loenen aan de Vecht, Utrecht
b

korte karakteristiek

naam
Loenderveense Molen
modeltype
Kantige molen, grondzeiler
functie
poldermolen
bouwjaar
herbouwd
1902
bedrijfsvaardigheid
Tijdelijk niet draaivaardig (zie 'Geschiedenis')
bestemming

Bemalen van de Loenderveense polder; thans op vrijwillige basis

adres
Oud Over 104
3632 VG Loenen aan de Vecht
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt  
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
fietsroute
fietsroute in de buurt van Loenderveense Molen via fietsnetwerk.nl
Ten Bruggencate-nr.
00007
oude dbnr.
B838
Meest recente aanpassing
| Geschiedenis
media-bestand
Molen 00007 Loenderveense Molen (Loenen aan de Vecht)
Frank Hendriks (6-6-2019)

locatie

plaats
Loenen aan de Vecht
plaatsaanduiding
gemeente
Stichtse Vecht, Utrecht
kadastrale aanduiding
Gemeente Loenen, sectie E, nr. 615
geo positie
X: 131033, Y: 469626
N: 52.21421, O: 5.03652
biotoopwaarde
3 (matig)
landschappelijke waarde
Groot maar wordt vanuit sommige richtingen duidelijk verminderd door beplantingen

contact en bezoek

bezoek/postadres
Oud Over 104
3632 VG Loenen aan de Vecht
molenaar
Harke Slagter / Wim Schokker
telefoon
030-6663546 / 06-53320962
e-mail

website
open voor publiek
ja
open op zaterdag
ja
open op zondag
nee
op afspraak
ja
openingstijden

In de regel zaterdag 10.30 - 16.30 uur en op afspraak. 

toegangsprijzen
winkelinformatie
meelverkoop
nee
museuminformatie
gericht op scholen
ja
informatie voor scholen

Op afspraak via 06-53320962

bijzonderheden

constructie

modeltype
Kantige molen, grondzeiler
krachtbron
wind
kenmerken
functie
romp
Eiken achtkant, gedekt met riet, op lage gemetselde voet. De onderste ca. 2 meter gedekt met geverfde gepotdekselde planken.
kap
Gedekt met riet
inrichting

IJzeren scheprad Ø 5,65 m., breed 0,52 m. Woning in de molen (niet in gebruik).

versieringen

Op de westelijke veldmuur een gevelsteen met het opschrift:
P.A. van der Mersch Voorzitter
J. Randeraat Heemraden H. van den Bosch P. de Graaf J. Brouwer
opzichter architect A. de Bruijn 10 december 1902
aannemer.
(Dit herinnert aan de zeer ingrijpende restauratie die deze molen, ongebruikelijk voor die tijd, onderging).

De toegangsdeur naar deze molen is fraai uitgevoerd.

plaats bediening
grondzeiler
bediening kruiwerk
buitenkruier
plaats kruiwerk
bovenkruier
kruiwerk
52 houten rollen; kruirad
vlucht
25,70 / 25,76 m.
vang
Vlaamse vang; 5 scharnierende stukken. Vangbalk met klos, vangstok. Kneppel, pal.
overbrenging

Bovenwiel 49 kammen
Bovenschijfloop 24 staven, steek 17,6 cm.
Onderschijfloop 20 staven
Onderwiel 73 kammen, steek 19,48 cm.
Overbrengingsverhouding 1 : 0,56

hoogte
wiekvorm
Systeem Fauël met steekborden op beide roeden
Kantel uw mobiel om de tabellen helemaal te zien
wiekenkruis
fabrikant roenummer positie bouw fabricagejaar jaar gestoken positie jaar verdwenen lengte
Straathof ✉︎ 65 buiten 1992 1992 buiten (aanw.) 25,75
Straathof ✉︎ 66 binnen 1992 1992 binnen (aanw.) 25,70
Pot ✉︎ 1548 binnen 1888 1888 binnen 1992 25,75
media-bestand
Roede 1432, Pot
Pot
✉︎ 1432 buiten 1884 1884 buiten 1992 25,75
wiekverbeteringen

Deze molen heeft sinds 1962 het systeem Fauël (fokwieken), eerst als vaste fokken, later - zoals bijna overal - met steekborden. Daarvoor was deze molen Oud-Hollands opgehekt.

bovenas
fabrikant asnummer fabricagejaar jaar gestoken jaar verdwenen lengte
Enthoven & Co, L.I. ✉︎ 444 1866 1866? aanw. 06,19
wateras
fabrikant asnummer fabricagejaar jaar gestoken jaar verdwenen lengte
De Prins van Oranje ✉︎ ? ? aanw.
afbeelding van onze ondersteuners

geschiedenis

toestand
werkend
bouwjaar
bedrijfsvaardigheid
Tijdelijk niet draaivaardig (zie 'Geschiedenis')
bestemming

Bemalen van de Loenderveense polder; thans op vrijwillige basis

omwentelingen
geschiedenis

Het waarschijnlijk al rond het jaar 1200 ontgonnen en in cultuur gebrachte Loener Veen, was door inklinking in 1652 zover gedaald, dat natuurlijke lozing op de Vecht niet meer mogelijk was en het gebied grotendeels moeras was geworden.
Amsterdamse kooplieden kochten deze waardeloze gronden op en lieten in 1653 een forse schepradmolen, een binnenkruier, bouwen waarmee zij eerst het moeras droog lieten malen en vervolgens de weer waardevol geworden landbouwgronden verkochten.

In 1902 vond er een groot werk aan de molen plaats: de kap met wiekenkruis en gangwerk werd verwijderd en het achtkant met riet en al zo'n 30 meter verrold, waarna de fundering en achtkantsmuren in metselwerk compleet vernieuwd werden. Dit alles werd zeer degelijk en uit een ruime beurs verricht.

In 1930 werd de waterhuishouding van Loenerveen (met daarbij de molen) door de gemeente Amsterdam voor de winning van drinkwater overgenomen.
Het onderhoud van de nieuwe eigenaar aan de molen werd tamelijk goed verzorgd, maar de molen zelf werd niet op echt deskundige wijze bemalen. Zo stonden bijvoorbeeld onderwiel en -schijfloop veel te strak in elkaar, waardoor de molen onnodig zwaar liep. Nadat Jan den Besten zich met deze molen ging bemoeien, werd het allengs beter. 

In de loop van de jaren '70 werd hier, onder invloed van vrijwillig molenaarschap, zeer geregeld op vrijwillige basis gedraaid en ook gemalen. Begin 1990 kwam de molen in bezit van de Stichting De Utrechtse Molens.

Eind 2021 heeft men deze molen, net als vele andere van de SDUM, preventief stilgezet: onderzoek naar de kwaliteit van de roeden had problemen aangetoond. Buitengewoon vervelende consequentie van dit besluit (nieuwe roeden voor 17 molens zijn niet zomaar even gemaakt!) is dat een 'lijstje' moest worden opgesteld met molens die vroeger en later aan de beurt zouden komen voor andere roeden. Voor de Loenderveense heel nadelig, want deze komt als laatste van alle 17 in aanmerking, niet eerder dan ergens in 2025. 

aanvullingen

toelichting naam

Deze molen wordt vernoemd naar de polder die hij kan bemalen.

unieke eigenschap

De steek van onderschijfloop en -wiel is de grootste/grofste voor zover bekend.

foto's

foto's