Molen De Zwaluw, Hoogeveen

Hoogeveen, Drenthe
b

korte karakteristiek

naam
De Zwaluw
modeltype
Kantige molen, stellingmolen
functie
korenmolen
bouwjaar
bedrijfsvaardigheid
Maalvaardig
bestemming

Het malen van graan op professionele basis

adres
Van Echtenstraat 47
7902 EL Hoogeveen
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt  
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
fietsroute
fietsroute in de buurt van De Zwaluw via fietsnetwerk.nl
Ten Bruggencate-nr.
01262
oude dbnr.
B16
Meest recente aanpassing
| Bezoekmogelijkheid
media-bestand
Molen 01262 De Zwaluw (Hoogeveen)
Milan Kats (11-5-2022)

locatie

plaats
Hoogeveen
plaatsaanduiding
gemeente
Hoogeveen, Drenthe
kadastrale aanduiding
Gemeente Hoogeveen, sectie O, nr. 6822
geo positie
X: 228984, Y: 527000
N: 52.72533, O: 6.48235
biotoopwaarde
4 (aanvaardbaar)
landschappelijke waarde
Groot, dominerende functie voor de omgeving

contact en bezoek

bezoek/postadres
Van Echtenstraat 47
7902 EL Hoogeveen
molenaar
Hans Valkenhoff / Jerry Vondeling / Gerben Kat
telefoon
0528-277221 of 06-5123 7017 (molenaar)
website
open voor publiek
ja
open op zaterdag
ja
open op zondag
nee
op afspraak
ja
openingstijden

Donderdag 10:00 - 12.30 uur; zaterdag 9:30 - 12:30 uur en op afspraak

toegangsprijzen
winkelinformatie

Diverse meelproducten

meelverkoop
ja
museuminformatie
gericht op scholen
ja
bijzonderheden

constructie

modeltype
Kantige molen, stellingmolen
krachtbron
wind
kenmerken
functie
romp
Houten achtkant, gedekt met riet, op achtkante gemetselde onderbouw
kap
Gedekt met riet
inrichting

Twee koppel maalstenen op windkracht (voor consumptiemeel resp. veevoer); roggebreker, elektrisch aangedreven (motor sinds 1992); centrifugaalbuil; elektrisch luiwerk. Op de begane grond een klein elektrisch aangedreven koppel maalstenen.

versieringen

Eenvoudige baard, grotendeels donkergroen geverfd, wit afgebiesd, met in donkere cijfers op een wit fond het jaartal '18 34'

Aan de westkant twee gevelstenen in de muur
een kleine grijze met de tekst:

1787 Roelof Steenbergen

En een grotere met de tekst:

Herbouwd
in het jaar 1834
door
Lucas Quirinus Roobaard
en
Karsjen Meeuwes Steenbergen
herschreven 1982

plaats bediening
stellingmolen
bediening kruiwerk
buitenkruier
plaats kruiwerk
bovenkruier
kruiwerk
Engels; 39 ijzeren rollen (tot 1992 neutenkruiwerk). Kruirad.
vlucht
24,60 m.
vang
Stutvang; vangstok; pal
overbrenging

Bovenwiel 63 kammen
Bovenbonkelaar 30 kammen
Spoorwiel 105 kammen
Steenschijflopen 34 staven
Overbrengingsverhouding 1 : 6,49

hoogte
van de stelling: 9,80 m.
wiekvorm
Oud-Hollands
Kantel uw mobiel om de tabellen helemaal te zien
wiekenkruis
fabrikant roenummer positie bouw fabricagejaar jaar gestoken positie jaar verdwenen lengte
Derckx ✉︎ 305 buiten 1979 1979 buiten aanw. 24,60
Derckx ✉︎ 306 binnen 1979 1979 binnen aanw. 24,60
wiekverbeteringen

Op deze molen is nooit een wiekverbetering toegepast.

bovenas
fabrikant asnummer fabricagejaar jaar gestoken jaar verdwenen lengte
media-bestand
As 503, De Prins van Oranje
De Prins van Oranje
✉︎ 503 1867 aanw.
afbeelding van onze ondersteuners

geschiedenis

toestand
werkend
bouwjaar
bedrijfsvaardigheid
Maalvaardig
bestemming

Het malen van graan op professionele basis

omwentelingen
geschiedenis

Deze molen is in de huidige staat al meer dan 160 jaar oud: in 1834 werd de molen op de onderbouw van een verbrande voorganger gebouwd. Deze laatste stamde waarschijnlijk reeds uit 1714.
Lang geleden lag de molen aan een vaart: via een stenen boog in de onderbouw konden schuiten de molen invaren en daar geladen en gelost worden.

In 1947 is de molen hersteld en weer in bedrijf gesteld. Op 2 september 1956 was er een binnenbrandje, in 1960 volgde restauratie, welke in september 1961 gereed kwam.
Daarna geraakte de molen opnieuw in verval, waarbij op een zeker moment werd overwogen, de roeden te laten strijken. Zover kwam het niet: op 28 april 1978 besloot de gemeenteraad tot algehele restauratie. Deze werd uitgevoerd door molenbouwer J.D. Medendorp uit Zuidlaren.

De beknopte geschiedenis ziet er als volgt uit:
1716: gesticht door Roelof Steenbergen jr.
1787: herbouwd na brand
1807: eigenaar/molenaar Meeuwes Steenbergen en consorten
1826: eigenaar/molenaar Lucas Quirinus Robaard (geb. 1789)
1833: afgebrand
1834: herbouwd
1835: eigenaar/molenaar Meeuwes Robaard (geb. 1810, overleden 1906)
1906: eigenaar Koop Robaard († 1927)
1927: eigenaar/molenaar C. Thomas (1878-1953); later mw. R. Thomas – Middelveldt (1877-1956)
1938: eigenaar/molenaar Jacob Thomas (geb 29.07.’11 - † 04 – 04- ’91) begonnen 1925
1975: eigenaar Gemeente Hoogeveen
1980: restauratie
1980: vrijwillig molenaar Bert van Uffelen, samen met dhr. Thomas
1983: beroepsmolenaar Hans Valkenhoff
Jerry Vondeling versterkte vanaf 1992 het team, later kwamen daar ook Aalt Mulder en Gerben Kat bij. (Aalt Mulder stopte hier december 2021).

aanvullingen

toelichting naam

De naam "De Zwaluw" is pas gegeven na de restauratie van 1980. Daarvoor had de molen geen echte naam; er bestonden wel officieuze 'namen' als "De Zon" en ook "Krakeel".

unieke eigenschap

Zeer opmerkelijk is hier de stutvang, in deze regio uiterst ongebruikelijk (tenzij het om een verplaatste molen gaat, zoals elders in Drenthe in Aalden). Men neemt hier evenwel aan dat de kap (mét vang) toch echt origineel voor deze molen is gemaakt.

trivia

In 1960 werd het voortbestaan van de molen bedreigd, maar het liep goed af, met veel dank aan de bestuurders van Hoogeveen:
"Enige tijd geleden diende de eigenaar bij de gemeente het verzoek in de afbraak van de molen te bevorderen. Restauratie was, naar zijn oordeel, bedrijfseconomisch niet verantwoord. Het gemeentebestuur van Hoogeveen dacht er anders over. Burgemeester en wethouders oordeelden dat de molen in het stadbeeld van Hoogeveen een overwegende plaats inneemt en dat de verdwijning ervan als verlies van stedebouwkundig schoon zou worden gevoeld. Hoogeveens bestuurscollege is daarop met de eigenaar gaan praten en bleef er net zolang praten, tot deze zich bereid verklaarde de molen te laten staan als hij gerestaureerd zou worden, terwijl hij bovendien toezegde, de molen na de restauratie van tijd tot tijd in bedrijf te stellen..."
uit: Ons eigen land Nov 1960.

foto's

foto's