Molen Hazewind, Gieten

Gieten, Drenthe
b

korte karakteristiek

naam
Hazewind
modeltype
Kantige molen, stellingmolen
functie
korenmolen
bouwjaar
herbouwd
1949
bedrijfsvaardigheid
Tijdelijk niet draaivaardig (zie 'Geschiedenis')
bestemming

Het malen van graan, thans op vrijwillige basis

adres
Eexterweg 2A
9461 BD Gieten
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt  
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
fietsroute
fietsroute in de buurt van Hazewind via fietsnetwerk.nl
Ten Bruggencate-nr.
04420
oude dbnr.
B12
Meest recente aanpassing
| Bedrijfsvaardigheid
media-bestand
Molen 04420 Hazewind (Gieten)
Wouter Bakker (30-7-2020)

locatie

plaats
Gieten
plaatsaanduiding
gemeente
Aa en Hunze, Drenthe
kadastrale aanduiding
Gemeente Gieten, sectie E, nr. 3872
geo positie
X: 247295, Y: 558617
N: 53.00659, O: 6.76225
biotoopwaarde
2 (bedenkelijk)
landschappelijke waarde
Groot maar wordt verminderd door bomen in de omgeving

contact en bezoek

bezoek/postadres
Eexterweg 2A
9461 BD Gieten
molenaar
Jeroen Hogenelst / Heribert Delicaat / Anne Hulst / Hero Bruinsma
telefoon
0592-399639
e-mail

social media
open voor publiek
ja
open op zaterdag
ja
open op zondag
nee
op afspraak
ja
openingstijden

Zo mogelijk iedere zaterdag 10.00 - 16.00 uur. Actuele openingstijden ook via de website van Aa-en Hunzemolens.

toegangsprijzen
winkelinformatie

Verkoop van tarwe- en pannenkoekmeel. 

meelverkoop
ja
museuminformatie
gericht op scholen
ja
bijzonderheden

constructie

modeltype
Kantige molen, stellingmolen
krachtbron
wind
kenmerken
functie
romp
Grenen achtkant, gedekt met riet, op gemetselde onderbouw
kap
Gedekt met riet
inrichting

Eén koppel 17der blauwe stenen (Z); één koppel 16der kunststenen (N); pelsteen (pelspil en -blik ontbreken); sleepluiwerk (op spoorwielvelg)

versieringen

Eenvoudige baard, wit geverfd, donkergroen afgebiesd, met het opschrift 'Hazewind'.

In het rietdek is sinds 2016 het jaartal '1833' gebeeldhouwd.
(Hierdoor kwam het kenmerkende witte jaartal 1833, bestaande uit zinken cijfers op het rietdek, te vervallen. De oude cijfers worden nu los in de molen bewaard).

 

 

plaats bediening
stellingmolen
bediening kruiwerk
buitenkruier
plaats kruiwerk
bovenkruier
kruiwerk
Voeghoutenkruiwerk; kruilier
vlucht
22,00 m.
vang
Vlaamse vang; 5 vaste stukken. Vangbalk met duim; vangstok. Pal.
overbrenging

Bovenwiel 65 kammen
Bonkelaar 35 kammen
Spoorwiel 86 kammen
Beide steenschijflopen 25 staven
Overbrengingsverhouding: 1 : 6,39

hoogte
van de stelling: 9,50 m.
wiekvorm
Systeem Fauël met automatische remkleppen op beide roeden
Kantel uw mobiel om de tabellen helemaal te zien
wiekenkruis
fabrikant roenummer positie bouw fabricagejaar jaar gestoken positie jaar verdwenen lengte
media-bestand
Roede 94, Vaags
Vaags
✉︎ 94 binnen 2003 2004 binnen aanw. 22,00
Vaags ✉︎ 95 buiten 2003 2004 buiten aanw. 22,00
Buurma ✉︎ 7 binnen 1964? 1964 binnen 2003 22,00
Buurma ✉︎ 8 buiten 1964? 1964 buiten 2003 22,00
wiekverbeteringen

Van vermoedelijk 1949 af is deze molen voorzien geweest van halve verdekkering (stroomlijn aan de achterzijde, Oud-Hollands aan de voorzijde). Na het doorboren van de bovenas is dit systeem waarschijnlijk vernieuwd en toen ook voorzien van bedienbare neusremkleppen.
In 1991 is dit gewijzigd in Oud-Hollands (met zeilen) waarbij de remkleppen zijn weggelaten (en de bediening daarvan dus kwam te vervallen).
Bij het vernieuwen van de roeden in 2004 is gekozen voor het systeem Fauël (fokwieken) met automatische remkleppen.

bovenas
fabrikant asnummer fabricagejaar jaar gestoken jaar verdwenen lengte
media-bestand
As 1450, De Prins van Oranje
De Prins van Oranje
✉︎ 1450 1895 1895 aanw.
afbeelding van onze ondersteuners

geschiedenis

toestand
werkend
bouwjaar
bedrijfsvaardigheid
Tijdelijk niet draaivaardig (zie 'Geschiedenis')
bestemming

Het malen van graan, thans op vrijwillige basis

omwentelingen
geschiedenis

In 1832 nam Bernier Lucas Homan het initiatief een molen in Gieten te laten bouwen. Het gemeentebestuur had geen bezwaar tegen de plaats waar Homan de molen dacht te bouwen omdat de molen 22 Ellen van den publieke weg verwijderd (was), zodat de daarstelling van het trafiek in genen deele voor de publieke passage hinderlijk, nadelig of gevaarlijk is. In 1833 werd de molen in gebruik genomen.

Tot 1947 bleef de molen in bezit van de familie Homan. In dat jaar werd de molen door mulder E. Greving voor ƒ 4000,-- overgenomen. Greving nam met deze aankoop best wel risico's: in 1936 was de - bouwvallig geworden - stelling verwijderd en de molen als gevolg niet meer maalvaardig.
In 1949 kreeg de molen een zeer forse opknapbeurt: (uiteraard) een nieuwe stelling maar daarnaast ook een geheel nieuw rietdek. Dat laatste was zeer hard nodig want het vertoonde inmiddels een zeer groot gat. De windkracht werd vanaf dat moment ook weer benut.

In 1964 volgde een nieuwe herstelbeurt, waarbij onder meer andere roeden werden gestoken. In 2003, dus bijna 40 jaar later, zouden deze weer worden vervangen.

In 2014 begon men met een nieuwe, ingrijpende restauratie. Bij het herstel van 1949 was weliswaar een nieuw rietdek aangebracht, maar de constructie, die daarvoor geruime tijd in weer en wind had gestaan, was op sommige plaatsen sterk aangetast en toen alleen provisorisch hersteld .
Voordat de molen op 27 april 2016 feestelijk in gebruik werd gesteld, is zeer veel werk verricht aan de constructie van het achtkant. Vervolgens kreeg de molen een geheel nieuw rietdek. Al met al een restauratie die € 80.000,-- kostte.

Eind 2023 kan de molen tijdelijk niet draaien vanwege een gebroken vangstuk. 

 

aanvullingen

toelichting naam

De molen kreeg de naam 'Hazewind' bij het gereedkomen van de restauratie van 1964. Er was daartoe een prijsvraag uitgeschreven. Vóór die tijd had deze molen geen naam.

literatuur

Nico van de Broek, "De molen van Gieten: meer dan malen op de wind", in: Molenwereld 191 (2015), pp. 144 - 151.
Nico van de Broek, "De molen van Gieten: meer dan malen op de wind", in: Molenwereld 199 (2016), pp. 36 - 38.

foto's

foto's