Molen De Sint Pieter / De Platvoet (voorganger), Westzaan

Westzaan, Noord-Holland
v

korte karakteristiek

naam
De Sint Pieter / De Platvoet (voorganger)
modeltype
Kantige molen, stellingmolen
functie
oliemolen
bouwjaar
verdwenen
toestand
verdwenen
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt  
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
Ten Bruggencate-nr.
12447
oude dbnr.
V3835
Meest recente aanpassing

locatie

plaats
Westzaan
plaatsaanduiding
Ten oosten van de weg, achter het nieuwbouwwijkje De Paradijsvogel.
gemeente
Zaanstad, Noord-Holland
streek
Zaanstreek
geo positie
X: 113779, Y: 497011
N: 52.45930, O: 4.78072

constructie

modeltype
Kantige molen, stellingmolen
krachtbron
wind
functie
plaats bediening
stellingmolen
bediening kruiwerk
buitenkruier
plaats kruiwerk
bovenkruier
afbeelding van onze ondersteuners

geschiedenis

toestand
verdwenen
bouwjaar
verdwenen
afgebroken en verplaatst
verplaatst naar
geschiedenis
De windbrief van deze molen werd niet afgegeven aan Cornelis Willemsz, maar aan zijn broer Jan. Dat blijkt uit de verbandacte van schout en schepenen van de Banne Westzaan die op 26 april 1639 werd afgegeven. De datum van de windbrief wordt ook in deze acte genoemd. Deze lag zeven jaar eerder. Uit de acte blijkt dat Jan Willemsz was overleden. Kennelijk gebeurde dat kort na het verstrekken van de windbrief, waardoor de aanvraag van een verbandacte achterwege bleef. Cornelis Willemsz nam het bewind over en besloot in 1639 de molen te verkopen. Toen bleek dat er geen verbandacte was en werd deze alsnog aangevraagd. Cornelis Willemsz was toen bekend als Cornelis Willemsz Spaens.
In de transportactes, de windbrief en de verbandacte wordt van deze molen de naam nergens vermeld, hij bleef naamloos.

De molen bleef niet lang in Westzaan staan, in 1640 verkocht Spaens de molen voor ƒ 1230 aan Cornelis Pietersz Schilp uit Wormerveer. In diens opdracht werd de molen afgebroken in Westzaan en op een erf aan de Zaan ten noorden van Wormerveer herbouwd. De molen kreeg daar de naam De Kikker. Hij bleef er tot 1887 in bedrijf.

Enkele jaren na de afbraak van de molen in Westzaan liet Cornelis Willemsz op zijn erf een nieuwe oliemolen bouwen, die de naam De Sint Pieter kreeg. Men was echter De Platvoet nog niet vergeten, zodat De Sint Pieter ook onder deze naam bekend stond.

Bronnen:
- “250 Zaanse molens” R. Couwenhoven 2001 blz. 84
- aanvullingen Ron Couwenhoven, 7 nov. 2020.

aanvullingen

trivia
"Verbandacte

Wij Isaack van der Wall, schout tot Wessaene ende Crommenie, Pieter Heijndricxs & Jan Luitsz timmerman schepenen tot Westzaene doen cont alle luyden dat voor ons gecomen & gecompareert Cornelis Willemsz, woonende in de Crabbelbuurt & verclaerde ons mits Jan Willemsz zijn broeder overleden is, dat die Heeren van de Reeckeninge sijn broeder verleent hadde die geregtigheijt van wint tot een olijmolentgen dat hij gestelt heeft tot Westsaene in den Crabbelbuurt belent ten noorden Claes IJsbrantsz & ten zuijden Pieter Jacobsz onder de erffpacht van twee caroly guldens & thien stuijvers sjaers elcke gulden tot xx stuijvers t stuck (20 stuivers - rc) & andere conditien & restrictien van heijningen, naestinghe ende anders breeder blijkende by die brieve van dato den v november xvj xxxij (5 november 1632 - rc) verhaelt tot verseeckeringe van voorsz erffpacht jaerlijcx ten comptoire van de rentmr generael van Kennemerlandt & Westvrieslandt indertijt wel & behoorlijck te betaelen op kerstmis waervan op kerstmis Ao xvj xxxiij (1633 - rc) het eerst jaer erffpacht verschenen was & soo voorts van jaer tot jare & het verder inhoude nae te come tot eene specialen hypoteque verbonden heeft & verbint bij desen voorsz olijmolen & erff omme alle gebreecken van betaelingen daerom te moge verhaelen met alle regten & regtens.

Toirconde heb ick schout voorsz desen brieff beneffens schepenen ondergeteijkend & volgens dese mijn zeegel hijer beneden angehangen op te xxvj aprill xvj xxxix (26 april 1639 - r.c.).

C. Oosterhoren scts
Westzanen"

Bron: NL-ZdGAZ_OA-0008_1651_0014.

De windbrief van 9 juli 1632 wordt vermeld in de lijst van windbrieven van de Grafelijkheidsrekenkamer van de Staten van Holland en West-Friesland in Den Haag, die bewaard wordt in het Nationaal Archief. Er is een verschil van vier dagen met de datum van deze windbrief in de verbandacte. Dat kwam vermoedelijk door de vertraging van zeven jaar waarmee de verbandacte werd aangevraagd. Jan Willemsz was vermoedelijk kort nadat hij de windbrief ontving overleden, waarna aanvraag van de verbandacte achterwege bleef. In verband met verkoop van de molen was er wel een verbandacte nodig in 1639.
Ron Couwenhoven, 7 nov. 2020.