Molen De Reiger, Nijetrijne

Nijetrijne, Fryslân
b

korte karakteristiek

naam
De Reiger
modeltype
Kantige molen, grondzeiler
functie
poldermolen
bouwjaar
bedrijfsvaardigheid
Draaivaardig (min of meer)
bestemming
Vh. bemalen van een afdeling van de Groote Veenpolder, thans buiten bedrijf; recreatiewoning
adres
Veendijk 4
8481 JC Nijetrijne
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt  
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
fietsroute
fietsroute in de buurt van De Reiger via fietsnetwerk.nl
Ten Bruggencate-nr.
03878
oude dbnr.
B110
Meest recente aanpassing
| Geschiedenis
media-bestand
Molen 03878 De Reiger (Nijetrijne)
Martijn Scholtens (11-6-2013).

locatie

plaats
Nijetrijne
plaatsaanduiding
gemeente
Weststellingwerf, Fryslân
kadastrale aanduiding
Gemeente Oudetrijne, sectie B, nr. 2622
geo positie
X: 190802, Y: 540710
N: 52.85239, O: 5.91870
biotoopwaarde
3 (matig)
landschappelijke waarde
In principe groot, maar raakt alweer behoorlijk ingegroeid

contact en bezoek

bezoek/postadres
Veendijk 4
8481 JC Nijetrijne
molenaar
-
telefoon
e-mail

website
social media
open voor publiek
nee
gericht op scholen
nee
bijzonderheden
Thans recreatiewoning

constructie

modeltype
Kantige molen, grondzeiler
krachtbron
wind
kenmerken
functie
romp
Houten achtkant, gedekt met riet, met stenen veldmuren
kap
Gedekt met riet
versieringen

Eenvoudige baard, donkergroen geverfd met wit afgebiesde krullen, met in grote ingesneden cijfers het opschrift '18' '71'

plaats bediening
grondzeiler
bediening kruiwerk
buitenkruier
plaats kruiwerk
bovenkruier
kruiwerk
Neutenkruiwerk; kruilier
vlucht
20,00 m.
vang
Vlaamse vang; vangbalk met duim; vangstok; pal
overbrenging

Bovenwiel 59 kammen, steek niet bekend
Rest gaandewerk niet meer aanwezig

hoogte
wiekvorm
Oud-Hollands
Kantel uw mobiel om de tabellen helemaal te zien
wiekenkruis
fabrikant roenummer positie bouw fabricagejaar jaar gestoken positie jaar verdwenen lengte
Derckx ✉︎ 1003 binnen 2006 2006 binnen aanw. 20,00
Derckx ✉︎ 1004 buiten 2006 2006 buiten aanw. 20,00
Pot ✉︎ 682 buiten 1871 1871 buiten 2005 20,10
Pot ✉︎ 683 binnen 1871 1871 binnen 2005 20,10
wiekverbeteringen

Op deze molen is nooit een wiekverbetering toegepast.

bovenas
fabrikant asnummer fabricagejaar jaar gestoken jaar verdwenen lengte
onbekend ✉︎ ? 1871? 1871? aanw.
afbeelding van onze ondersteuners

geschiedenis

toestand
werkend
bouwjaar
bedrijfsvaardigheid
Draaivaardig (min of meer)
bestemming
Vh. bemalen van een afdeling van de Groote Veenpolder, thans buiten bedrijf; recreatiewoning
molenmaker
J.H. Engelmoer (1871) J. Kooistra, St. Johannesga (2006)
omwentelingen
geschiedenis

Dit is molen No. 5 van de Grote Veenpolder. Op de bestuursvergadering van 12 augustus 1870 werd bepaald, dat er een vijfde molen moet worden gebouwd en wel aan de Helomavaart. Opzichter Anne Piers Fabriek kreeg op 28 december 1870 opdracht de voorbereidingen te treffen voor de bouw. De molen moest dertig meter achter de kruin van de dijk komen. Het molenaarshuis was in november 1871 klaar; de molen op 24 december. Eerste molenaar werd IJsbrand Tijmens de Boer.

Op 20 februari 1905 kwam het bestuur bijeen omdat, na het overlijden van De Boer, een nieuwe molenaar moest worden gekozen. Uit 24 sollicitanten werd Gerard Blom gekozen.
Al op 12 mei 1911 werd deze eervol ontslagen en kwam Johannes de Lang op de molen. Naast deze molen bediende hij ook de windmotor aan de Helomavaart. De Lang overleed op 9 september 1943 en werd opgevolgd door zijn zoon Freerk. 

In 1956 werd de molen voorlopig stilgezet vanwege defecten aan de vijzel. Er volgde nog reparatie, maar begin 1958 kwam de molen desondanks definitief buiten gebruik.

Daarna volgden verkoop en inrichting als weekendverblijf. Dus werd bijna al het gaandewerk verwijderd en raakte de molen langzaam maar zeker ingegroeid en, onvermijdelijk, in verval.
In 1969 volgde een kleine opknapbeurt, maar draaien was inmiddels niet meer mogelijk.

Na jaren van uitsluitend gebruik als recreatiewoning, werd in 2005 begonnen met een grote herstelbeurt: nieuwe staart, roeden en rietdek op romp en kap. In 2006 werd de molen draaivaardig opgeleverd. Van die mogelijkheid werd echter, omdat het primair een recreatiewoning is, geen gebruik gemaakt.
Maar: op 11 juni 2013 werd er, met een paar geleende zeilen, voor het eerst sinds mensenheugenis weer een aantal rondjes gemaakt.

Een opmerkelijk detail: bij het begin van de restauratie van 2005 werd vastgesteld dat beide (inmiddels zeer slechte) Potroeden nog uit 1871, het bouwjaar van de molen, dateerden. Deze molen had dus in bijna 135 jaar slechts één stel roeden!


aanvullingen

toelichting naam

De naam "De Reiger" is pas gegeven toen de molen buiten bedrijf was en verkocht voor recreatiedoeleinden. Vanouds werd deze molen betiteld als de "Nr. 5".

foto's

foto's