Molen Marswâl / Meerswal, Lollum

Lollum, Fryslân
b

korte karakteristiek

naam
Marswâl / Meerswal
modeltype
Kantige molen, grondzeiler
functie
poldermolen
bouwjaar
herbouwd
1978
bedrijfsvaardigheid
Maalvaardig
bestemming

Bemalen van de polder Ruigelollum, thans op vrijwillige basis

adres
Berghuizerweg 3
8823 SB Lollum
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt  
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
fietsroute
fietsroute in de buurt van Marswâl / Meerswal via fietsnetwerk.nl
Ten Bruggencate-nr.
03179
oude dbnr.
B96
Meest recente aanpassing
| Overig
media-bestand
Molen 03179 Marswâl / Meerswal (Lollum)
Harmannus Noot (11-3-2006).

locatie

plaats
Lollum
plaatsaanduiding
gemeente
Súdwest-Fryslân, Fryslân
kadastrale aanduiding
Gemeente Arum, sectie C, nr. 86
geo positie
X: 164218, Y: 572116
N: 53.13572, O: 5.52495
biotoopwaarde
5 (goed)
landschappelijke waarde
Bijzonder groot, uit vrijwel alle richtingen van kilometers zichtbaar

contact en bezoek

bezoek/postadres
Berghuizerweg 3
8823 SB Lollum
molenaar
Durk Postumus Jr.
telefoon
e-mail

website
social media
open voor publiek
ja
open op zaterdag
ja
open op zondag
nee
op afspraak
ja
openingstijden

In de regel zaterdag en op afspraak.

toegangsprijzen
winkelinformatie
meelverkoop
nee
museuminformatie
gericht op scholen
nee
bijzonderheden

constructie

modeltype
Kantige molen, grondzeiler
krachtbron
wind
kenmerken
functie
romp
Houten achtkant, gedekt met riet, met stenen veldmuren
kap
Gedekt met riet
inrichting

Houten vijzel met drie gangen in gemetselde vijzelbak.

versieringen

Eenvoudige baard, wit geverfd, rood afgebiesd, met de jaartallen '1903' en '1978'

plaats bediening
grondzeiler
bediening kruiwerk
buitenkruier
plaats kruiwerk
bovenkruier
kruiwerk
Neutenkruiwerk met 32 neuten; kruilier
vlucht
22,00 m.
vang
Vlaamse vang; vangbalk met duim; vangstok
overbrenging

Bovenwiel 57 kammen
Bovenbonkelaar 29 kammen, steek 13,0 cm.
Onderwiel 42 kammen
Vijzelwiel 37 kammen, steek 12,5 cm.
Overbrengingsverhouding 1 : 2,23

hoogte
wiekvorm
Zelfzwichting met Oud-Hollandse voorzomen op beide roeden
Kantel uw mobiel om de tabellen helemaal te zien
wiekenkruis
fabrikant roenummer positie bouw fabricagejaar jaar gestoken positie jaar verdwenen lengte
Derckx ✉︎ 273 buiten 1978 1979 buiten aanw. 22,00
Derckx ✉︎ 274 binnen 1978 1979 binnen aanw. 22,00
Pot ✉︎ 1958 buiten 1903 1903 buiten 1970 22,10
Pot ✉︎ 1959 binnen 1903 1903 binnen 1970 21,90
wiekverbeteringen

Waarschijnlijk vanaf de bouw in 1903 heeft deze molen op beide roeden zelfzwichting met Oud-Hollandse voorzomen gehad. In 1943 kregen beide roeden het systeem Dekker, in eerste instantie alleen de binnenroede (die als zeilroede werd uitgevoerd). De buitenroede behield de zelfzwichting. Dit alles ging in november 1970 bij de zware storm verloren.
In 1978 werd de molen voorzien van zeilroeden met Oud-Hollandse voorzomen, later maakten de zeilen weer plaats voor zelfzwichting.

bovenas
fabrikant asnummer fabricagejaar jaar gestoken jaar verdwenen lengte
De Prins van Oranje ✉︎ 1396 1892 1979 aanw.
media-bestand
As 341, Penn & Bauduin
Penn & Bauduin
✉︎ 341 1869 1903? 1970
afbeelding van onze ondersteuners

geschiedenis

toestand
werkend
bouwjaar
bedrijfsvaardigheid
Maalvaardig
bestemming

Bemalen van de polder Ruigelollum, thans op vrijwillige basis

molenmaker
Fa. Westra, Franeker (1903) Fa. Westra, Franeker (1978)
omwentelingen
geschiedenis

Deze molen werd in 1903 gebouwd, als opvolger van een in 1818 gebouwde en in 1902 afgebrande achtkante molen.

In november 1970 raakte de molen, die op dat moment al in slechte staat verkeerde, bij een hevige storm zwaar beschadigd: as en wiekenkruis gingen verloren. Omdat de as in eerste instantie niet brak, werd ook het bovenwiel meegesleurd en dat verwoestte vervolgens een groot deel van de kap. Herstel bleef uit en zo stond de molen er enkele jaren volstrekt haveloos bij. Dit werd nog in de hand gewerkt doordat het kapotgewaaide wiekenkruis niet werd afgevoerd: dit is enige jaren op de molenwerf blijven liggen.

In 1977 werd de molen eigendom van de Stichting De Fryske Mole, waarna het jaar daarop een zeer grote restauratie volgde. In 1978 stond hier weer een prachtige molen. 
In eerste instantie heeft men beide roeden toen nog als zeilroeden uitgevoerd, later is de zelfzwichting in ere hersteld.

Het Wetterskip Fryslân heeft in 2006 deze molen bestemd tot reservegemaal in geval van ernstige wateroverlast.

 

aanvullingen

wetenswaardigheden

In de molen bevindt zich ook een bescheiden installatie om elektriciteit op te wekken.

foto's

foto's