Molen De Morgenster, Aarlanderveen

Aarlanderveen, Zuid-Holland
b

korte karakteristiek

naam
De Morgenster
modeltype
Kantige molen, stellingmolen
functie
korenmolen
bouwjaar
bedrijfsvaardigheid
Draaivaardig
bestemming

Vh. het malen van graan, thans buiten bedrijf; woning.

adres
Noordeinde 96
2445 XG Aarlanderveen
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt  
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
fietsroute
fietsroute in de buurt van De Morgenster via fietsnetwerk.nl
Ten Bruggencate-nr.
00946
oude dbnr.
B938
Meest recente aanpassing
| Geschiedenis
media-bestand
Molen 00946 De Morgenster (Aarlanderveen)
Bram de Vries (12-1-2021)

locatie

plaats
Aarlanderveen
plaatsaanduiding
gemeente
Alphen aan den Rijn, Zuid-Holland
kadastrale aanduiding
Gemeente Aarlanderveen, sectie A, nr. 2846
geo positie
X: 109788, Y: 461926
N: 52.14367, O: 4.72671
biotoopwaarde
4 (aanvaardbaar)
landschappelijke waarde
Bijzonder groot

contact en bezoek

bezoek/postadres
Noordeinde 96
2445 XG Aarlanderveen
molenaar
E.J. Houben
telefoon
e-mail

website
social media
open voor publiek
nee
gericht op scholen
nee
bijzonderheden

constructie

modeltype
Kantige molen, stellingmolen
krachtbron
wind
kenmerken
functie
romp
Grenen achtkant, gedekt met riet, op stenen onderbouw
kap
Gedekt met riet
inrichting

Het gaandewerk is tot en met het spoorwiel nog aanwezig; de rest is omstreeks 1962 uitgesloopt.
Woning in de molen.

versieringen

Eenvoudige baard, donkergroen geverfd, wit afgebiesd, met de opschriften 'ANNO 1870' en 'De Morgen Ster'.

plaats bediening
stellingmolen
bediening kruiwerk
buitenkruier
plaats kruiwerk
bovenkruier
kruiwerk
Rollenkruiwerk; 36 houten rollen. Kruirad.
vlucht
21,60 m.
vang
Vlaamse vang; 4 scharnierende stukken. Vangbalk met haak; vangstok. Kneppel.
overbrenging

Bovenwiel 65 kammen
Bovenschijfloop 29 staven, steek 11,0 cm.
Spoorwiel 83 kammen
Rest gaandewerk niet meer aanwezig

hoogte
wiekvorm
Oud-Hollands
Kantel uw mobiel om de tabellen helemaal te zien
wiekenkruis
fabrikant roenummer positie bouw fabricagejaar jaar gestoken positie jaar verdwenen lengte
Derckx ✉︎ 428 buiten 1982 1982 buiten aanw. 21,60
Derckx ✉︎ 429 binnen 1982 1982 binnen aanw. 21,60
Pot ✉︎ 2515 binnen 1923 1923 binnen 1982 21,50
Pot ✉︎ 2514 buiten 1923 1923 buiten 1982 21,50
wiekverbeteringen
Op deze molen is nooit een wiekverbetering toegepast.
bovenas
fabrikant asnummer fabricagejaar jaar gestoken jaar verdwenen lengte
Sterkman & Zn, wed. A. ✉︎ 244 1864 1895 aanw. 04,50
afbeelding van onze ondersteuners

geschiedenis

toestand
werkend
bouwjaar
bedrijfsvaardigheid
Draaivaardig
bestemming

Vh. het malen van graan, thans buiten bedrijf; woning.

molenmaker
H. Roog, Aarlanderveen (1870)
omwentelingen
geschiedenis
Ter plaatse stond een achtkante grondzeiler, die echter op 9 april 1870 geheel afbrandde. Vervolgens bouwde molenmaker Roog te Aarlanderveen hier een stellingmolen. De bovenbouw is afkomstig uit Utrecht en diende daar als blauwselmolen.

Tot 1949 werd hier graan gemalen; eenmaal buiten bedrijf raakte de molen snel in verval. 
Door acties van een plaatselijk comité, gevormd 1958, bleef de molen behouden. Men wist de uit Drachten afkomstige industrieel ontwerper J.C. van Osnabrugge voor de molen te interesseren. Deze liet de molen vervolgens restaureren en inrichten tot woning. Wel werd daartoe het maalwerk grotendeels uit de molen verwijderd. Op 14 oktober 1963 volgde de feestelijke ingebruikname.

Nadat in 1982 beide oude Potroeden door nieuwe gelaste exemplaren werden vervangen, werd ook weer af en toe met de molen gedraaid. In 1989 moest de molen worden rechtgezet, omdat deze naar het westen toe steeds sterker begon te verzakken (inmiddels had de molen een ander eigenaar/bewoner). 

In het eerste halve jaar van 2014 werd er flink hersteld: kap en romp kregen nieuw riet en ook de staart werd deels vervangen. Op 28 juni draaide de molen voor het eerst in zijn nieuwe jas.

In 2020 stond de molen enige tijd te koop, maar onduidelijk is, of de verkoop inderdaad plaatsvond. 


De bovenas is afkomstig van de paltrokmolen Angenieta te Nieuwveen. Deze molen werd in 1895 afgebroken. Er zijn aanwijzingen dat de bovenas ook niet origineel voor de Angenieta is besteld. Als dat klopt, is De Morgenster dus de derde molen voor deze as.

aanvullingen

literatuur

A.J.J. van 't Riet, 'Korenmolen De Morgenster te Aarlanderveen. Zijn geschiedenis en zijn voorgangers' (Aarlanderveen 2002)

foto's

foto's